สารคดีพิเศษ 800 ปี แมกนา คาร์ตา 83 ปี ประชาธิปไตยไทย (ตอน 4) : British Library สถานที่เก็บมหากฎบัตร

เดือนมิถุนายนปีนี้ ครบรอบ 800 ปี แมกนา คาร์ตา มหากฎบัตรแห่งเสรีภาพ ที่ลงตราประทับโดยกษัตริย์จอห์น แห่งอังกฤษ เอกสารฉบับนี้นักประวัติศาสตร์จำนวนมากยอมรับว่าเป็นต้นกำเนิดแห่งรัฐธรรมนูญยุคปัจจุบันช่วงนี้ประเทศไทยกำลังอยู่ระหว่างการร่างรัฐธรรมนูญ ฉบับที่ 20 นับแต่วันเปลี่ยนแปลงการปกครองสู่ระบอบประชาธิปไตย เพื่อเรียนรู้จากสองเหตุการณ์ ไทยพีบีเอส โดยการสนับสนุนของบีบีซี แผนกภาษาไทย นำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับแมกนา คาร์ตา และรัฐธรรมนูญไทยในอดีต ทุกวันนี้ต้นฉบับแมกนาคาร์ตา เหลืออยู่ 4 ฉบับ โดย 2 ฉบับเก็บรักษาอยู่ที่หอสมุดแห่งชาติอังกฤษ หรือ British Library ซึ่งจัดนิทรรศการเพื่อร่วมเฉลิมฉลองวาระพิเศษที่ แมกนา คาร์ตา มีอายุครบ 800 ปี ตอนที่ 4 นำเสนอเรื่อง British Libray สถานที่เก็บรักษามหากฎบัตร

ณ กรุงลอนดอน เมืองหลวงประเทศอังกฤษ หอสมุดแห่งชาติคือหนึ่งในสถานที่เก็บรักษาเอกสารต้นฉบับอันเลื่องชื่อของโลก

หลังจากการลงตราประทับเมื่อวันที่ 15 มิถุนายน ค.ศ. 1215 มหากฎบัตรเป็นเสมือนสนธิสัญญาสันติภาพที่ทุกเมืองใหญ่ของอังกฤษจะได้รับสำเนาแต่ไม่ถึงเดือนหลังจากวันนั้นแมกนา การ์ตา กลับถูกประกาศเป็นโมฆะโดยพระสันตะปาปาที่สนับสนุนกษัตริย์จอห์น แต่เมื่อขุนนางไม่ยอมการต่อรองจึงไม่จบ

ขณะที่ต้นฉบับแมกนาการ์ตากระจัดกระจายไปตามที่ต่างๆ ถึงปัจจุบันพบว่าเหลืออยู่เพียง 4 ชิ้น โดย 2 ใน 4 ชิ้นของต้นฉบับแมกนา คาร์ตา อยู่ที่หอสมุดแห่งชาติ อีกสองฉบับอยู่ที่วิหารลินคอล์น และวิหารซอลส์เบอร์รี่

มาร์ค ฮอคนูล นักบวชผู้ดูแลวิหารลินคอล์น หนึ่งในสถานที่เก็บรักษาต้นฉบับ ย้ำว่าแม้มหากฎบัตรอายุเก่าแก่ถึง 800 ปี แต่หลักการพื้นฐานไม่เปลี่ยนแปลง

มาร์ค ระบุว่าหลักการนิติธรรมยังสำคัญในทุกวันนี้ เหมือนเมื่อ 800 ปีที่แล้ว หลักการพื้นฐานที่ยังคงอยู่คือเสรีชนย่อมมีสิทธิเข้าถึงความยุติธรรม และต้องได้รับการปกป้องโดยกฎหมาย

และในวันที่เอกสารเก่าแก่ได้ปรากฎต่อสาธารณะอย่างที่หอสมุดแห่งชาติอังกฤษกำลังจัดแสดง ยิ่งได้ฉายให้เห็นกระบวนการตีความความหมายของเอกสารอายุ 800 ปีนี้ ที่เปลี่ยนไปตามยุคสมัย แต่ความเป็นสัญลักษณ์แห่งสิทธิเสรีภาพยังคงอยู่