วันนี้ (28 มิ.ย.2562) นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เปิดเผยว่า ตามที่กระทรวงสาธารณสุขได้ออกประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่องชุดตรวจที่เกี่ยวข้องกับการตรวจคัดกรองการติดเชื้อเอชไอวีด้วยตนเอง พ.ศ.2562 และประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่องชุดตรวจที่เกี่ยวข้องกับการติดเชื้อเอชไอวี (ฉบับที่ 2) พ.ศ.2562 ส่งผลให้ผู้ผลิตหรือผู้นำเข้าชุดตรวจเอชไอวีสำหรับใช้ตรวจด้วยตนเอง (HIV self-testing) ต้องขอขึ้นทะเบียนใบอนุญาตจำหน่ายกับสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) โดยกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เป็นหน่วยงานหลักทำหน้าที่ประเมินและตรวจสอบคุณภาพเพื่อประกอบการพิจารณาขึ้นทะเบียนชุดตรวจด้วยตนเองดังกล่าว ซึ่งมีรูปแบบทั้งตรวจจากน้ำในช่องปาก หรือตรวจจากเลือดหรือส่วนประกอบของเลือด ได้แก่ น้ำเหลือง พลาสมา หรือเลือดเจาะจากปลายนิ้ว ซึ่งได้จัดเตรียมความพร้อมของห้องปฏิบัติการเพื่อประเมินและตรวจสอบคุณภาพชุดตรวจด้วยเกณฑ์การประเมินเดียวกันกับชุดตรวจเอชไอวีที่ใช้ในห้องปฏิบัติการ เพื่อให้ประชาชนมั่นใจได้ว่าชุดตรวจที่ผ่านการประเมิน มีคุณภาพมาตรฐานที่ดีก่อนออกวางจำหน่ายในท้องตลาด
ภาพ : กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์
ปัจจุบัน ยังไม่มีผู้ผลิตหรือผู้นำเข้าชุดตรวจเอชไอวีด้วยตนเองรายใด ได้รับใบอนุญาตผลิตหรือนำเข้า แต่พบว่ามีการจำหน่ายผ่านทางอินเทอร์เน็ต ซึ่งเป็นชุดตรวจที่นำเข้าไม่ถูกต้องตามกฎหมาย ไม่ผ่านการตรวจสอบเพื่อรับรองคุณภาพผลิตภัณฑ์ ทั้งนี้ ประชาชนสามารถตรวจสอบรายชื่อชุดตรวจที่ผ่านเกณฑ์ประเมินคุณภาพ และได้รับการขึ้นทะเบียนได้จากเว็บไซต์ของกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ และสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา
ภาพ : กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์
การส่งเสริมการเข้าถึงการตรวจเอชไอวีด้วยตนเอง เป็นมาตรการหนึ่งที่จะนำไปสู่การยุติปัญหาเอชไอวี/เอดส์ ก่อนใช้ชุดตรวจผู้ใช้ควรอ่านฉลากและเอกสารกำกับชุดตรวจ โดยศึกษาข้อมูลรายละเอียดที่เกี่ยวข้องกับชุดตรวจทั้งข้อมูลก่อนและหลังการตรวจ เพื่อให้สามารถตรวจและแปลผลได้ถูกต้อง อย่างไรก็ตาม ผลการตรวจจากชุดตรวจสำหรับใช้ด้วยตนเองเป็นการตรวจเพื่อคัดกรองเบื้องต้นเท่านั้น ต้องมีการตรวจยืนยันทางห้องปฏิบัติการเพิ่มเติมด้วย