"ทวงคืนป่า" จากนายทุน 8 แสนไร่ เร่งช่วยคนจนได้รับผลกระทบ

ไทยพีบีเอสออนไลน์ รวมปัญหาทวงคืนผืนป่าของรัฐบาล คสช. ซึ่งในช่วงปี 2560-2562 พบแนวโน้มการบุกรุกป่าลดลง และมีป่าเพิ่มขึ้นกว่า 3 แสนไร่ ท่ามกลางนำเสนอข่าวผลกระทบรอบด้านกับคนที่อยู่ป่าที่ออกมาเรียกร้องให้จัดหาที่ดินทำกิน รวมถึงมาตรการป้องกัน

นับแต่ปี 2557 ที่รัฐบาลคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ออกคำสั่งคสช.ที่ 64/2557 ทวงคืนผืนป่าเพื่อแก้ไขปัญหานายทุนบุกรุกป่า ซึ่งแม้ว่านโยบายจะกระทบชาวบ้านทั่วประเทศ หลังการยึดคืนที่ดินปรากฏว่า มีชาวบ้านยากไร้ แต่รัฐบาลแก้ปัญหาด้วยการผ่อนผันชาวบ้านผู้ยากไร้ ไร้ที่ทำกิน

วันนี้ (30 ส.ค.2562) นายอรรถพล เจริญชันษา อธิบดีกรมป่าไม้ ให้สัมภาษณ์ไทยพีบีเอสออนไลน์ว่า ในมุมของคนทำงาน ยังยืนยันว่านโยบายทวงคืนป่าในรัฐบาล คสช.จนถึงปัจจุบันได้ผลดี จากเดิมประเทศไทยเคยมีปัญหาบุกรุกป่ามากกว่าปีละแสนไร่ ลดลงเหลือปีละหมื่นไร่ ซึ่งในปีงบ 2562 ผลการดำเนินการ 532 คดี เป็นพื้นที่ความเสียหาย 11,120.53 ไร่ เมื่อเทียบกับปีงบประมาณ 2561 ผลการดำเนินการ 1,488 คดี เป็นพื้นที่ความเสียหาย 32,637.41 ไร่ พบว่ามีจำนวนที่ลดลง

หนึ่งในตัวชี้วัดความสำเร็จคือพื้นที่การบุกรุกป่าลดลง ประเทศไทยมีป่าเพิ่มอีกกว่า 331,951 ไร่ และกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ทวงคืนป่ามาแล้ว 750,000 ไร่จากนายทุนทั้งหมด ซึ่งคาดว่ามีนายทุนบุกรุกกว่า 2 ล้านไร่

นายอรรถพลกล่าวว่า การทวงคืนผืนป่าส่วนใหญ่เป็นนายทุนทั้งหมด มีชาวบ้านบางส่วนที่ได้รับผลกระทบ โดย ทส.ตั้งคณะทำงานช่วยเหลือคนจนได้รับผลกระทบแล้ว นอกจากนี้จากการจัดทำข้อมูลสภาพพื้นที่ป่าไม้มาอย่างต่อเนื่อง ยังพบว่าเมื่อปี 2516 ไทยมีพื้นที่ป่า 138,566,875 ไร่ หรือร้อยละ 43.21 ของพื้นที่ประเทศ แต่ในปี 2559-2560 ไทยเหลือพื้นที่ป่าไม้ทั้งหมด 102.1 ล้านไร่ หรือร้อยละ 31.58 ของพื้นที่ประเทศ ทำให้การป้องกันและรักษาทรัพยากรป่าไม้ เป็นหนึ่งในนโยบายเร่งด่วนที่สำคัญ และรัฐบาลได้ตั้งเป้าหมายตามยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี กำหนดให้ปี 2580 ต้องมีพื้นที่ป่าไม้ให้ได้ร้อยละ 55 ของพื้นที่ประเทศ

ด้าน นายวราวุธ ศิลปอาชา รมว.ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ยังได้ให้สัมภาษณ์ภายหลังการตรวจเยียมและมอบนโยบายของ พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรี ฝ่ายความมั่นคง เมื่อวานนี้ (29 ส.ค.)ว่า พล.อ.ประวิตร ได้เน้นย้ำเรื่องการจัดสรรที่ดินทำกินให้กับประชาชนทั่วประเทศในรูปแบบของคณะกรรมการนโยบายที่ดินแห่งชาติ (คทช.) เพื่อลดการรุกป่า

เบื้องต้นได้ทวงคืนพื้นที่ป่าไม้ที่ถูกบุกรุกจากนายทุน แล้วกว่า 800,000 ไร่ จัดที่ดินทำกินให้กับประชาชนภายใต้โครงการ คทช. แล้วกว่า 720,000 ไร่ ประชาชนมีที่ดินทำกินแล้ว กว่า 84,000 ราย พร้อมจัดตั้งป่าชุมชนและป่าในเมือง

ทวงคืนผืนป่า 4.9 ล้านไร่ทั่วประเทศ

จากข้อมูลของกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ระบุว่า นับตั้งแต่เริ่มแผนปฏิบัติงานจนถึงวันนี้ การจัดการพื้นที่ป่าอนุรักษ์และฟื้นฟูป่าต้นน้ำเสื่อมสภาพ ได้ดำเนินการในพื้นที่ไปแล้วทั้งสิ้น 293 แห่งทั่วประเทศ แบ่งเป็นอุทยานแห่งชาติ 154 แห่ง เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า 62 แห่ง และเขตห้ามล่าสัตว์ป่า จำนวน 77 แห่ง รวมพื้นที่ 4.9 ล้านไร่

จากข้อมูลพื้นที่ตามประกาศ มีพื้นที่ป่าอยู่ 71.3 ล้านไร่ เป็นพื้นที่ป่าสมบูรณ์ 66 ล้านไร่ เป็นพื้นที่ใช้ประโยชน์ 5.2 ล้านไร่ ในจำนวนพื้นที่ใช้ประโยชน์ หากแบ่งพื้นที่ บุกรุกตามช่วงเวลา จะได้ว่ามีพื้นที่บุกรุกก่อน 30 มิ.ย.2541 ทั้งหมด 3.6 ล้านไร่ พื้นที่บุกรุกระหว่าง 30 มิ.ย.2541- 17 มิ.ย.2557 จำนวน 1.2 ล้านไร่ และพื้นที่บุกรุกหลัง 17 มิ.ย.2557 จำนวน 56,935.67 ไร่ และเป็นพื้นที่ที่มีเอกสารสิทธิ จำนวน 298,832 ไร่

ไทยพีบีเอสเจาะลึกปัญหาคนอยู่ป่า-ทวงคืนป่า

ไทยพีบีเอสได้รวบรวมข่าวเกี่ยวกับการนโยบายทวงคืนป่า ที่นำเสนอมาอย่างต่อเนื่องในช่วงปี 2561 - 2562 บางส่วนทั้งการรายงานข่าวสถานการณ์การเรียกร้องการแก้ปัญหาให้ภาครัฐตรวจยึดที่ดินจากนายทุน รวมทั้งการเรียกร้องของคนที่อยู่ในป่า เพื่อนำเสนอความสำเร็จ และการปลุกกระแสการอนุรักษ์ป่าและสัตว์ป่า ซึ่งเป็นพื้นฐานของการมีสิ่งแวดล้อมที่ดี

ขณะที่ยังพบว่าปัญหาการขาดที่ดินทำกิน มีการนำเสนอทางออกที่เกิดขึ้นโดยการจัดหาที่ดินทำกินของคทช. ด้วยการลงพื้นที่อ.นาแแห้ว จ.เลย ซึ่งเป็นโมเดลในการให้ที่ดินทำกินแบบแปลงรวม ขณะที่ตัวเลขล่าสุดให้ทำกินในพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติ มีการเสนอพื้นที่เป้าหมายแล้ว 253 พื้นที่ใน 61 จังหวัดเนื้อที่ 1,214,571 ไร่ มีการอนุญาตให้จังหวัดท้องที่ดำเนินการทำกินให้ชุมชนแล้ว 122 พื้นที่ 55 จังหวัด 591,209 ไร่