บ่อบาดาลพลังงานแสงอาทิตย์ ขุดเจาะและติดตั้งในที่ดินของ มะลิวรรณ สุขใจ ศึกษานิเทศก์ชำนาญการ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา หนองบัวลำภู เขต 1 ใน ต.ยางหล่อ อ.ศรีบุญเรือง ตั้งแต่เมื่อเดือน มี.ค.
บ่อแห่งนี้ลึก 60 เมตร ด้านล่างติดตั้งปั๊มบาดาล หรือ ซับเมอร์ส ด้านบนมีแผงโซลาร์เซลล์ 6 แผง พร้อมอุปกรณ์ต่อพ่วง เมื่อเปิดสวิตซ์ก็สามารถสูบน้ำเข้าแปลงนาได้ทันที
บ่อบาดาล พลังงานแสงอาทิตย์ ของมะลิวรรณ กลายเป็นบ่อต้นแบบ เมื่อข้าราชการคนหนึ่ง สังกัดสำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู นำมาใช้เพื่อชักชวนเกษตรกร และกลุ่มข้าราชการให้เข้าร่วมโครงการขุดบ่อบาดาลพลังงานแสงอาทิตย์ พร้อมทั้งมีโรงอบพืชผักผลไม้
มะลิวรรณ เป็นหนึ่งในผู้ที่ถูกชักชวนให้ไปชักชวนชาวบ้าน และเธอขยายผลไปยังเครือญาติ จนมีผู้สนใจเข้าร่วมโครงการไม่น้อยกว่า 10 คน เงินกว่า 200,000 บาท ถูกทยอยโอนเข้าบัญชีของผู้เชิญชวน
ตลอด 8 เดือนที่เงินถูกโอนไป แต่บ่อบาดาลก็ยังไม่ได้ขุด ทำให้ มะลิวรรณ ทวงถาม นายสัญญา ผู้เชิญชวน จนกระทั่งบ่อบาดาลของเธอ เป็นบ่อแรกที่ขุดเจาะใน อ.ศรีบุญเรือง
มะลิวรรณ สุขใจ ศึกษานิเทศก์ชำนาญการ สพป.หนองบัวลำภู เขต 1 กล่าวว่า เราไม่โอนเยอะ ครั้งที่ 1 เราโอนแค่ 45,000 บาท จากนั้นเขาบอกว่ามีบ่อที่ทางโนนสัง เป็นเขตป่าสงวนฯหรือ ทางนาวังน้ำไม่ออกมีเพิ่ม อาจารย์จะเอาอีกมั้ย พอดีชาวบ้านที่เป็นญาติพี่น้องกันที่เขาอยากได้ จึงเพิ่มโอนไป 35,000 บาทช่วงเดือน ก.พ.
ผู้เชิญชวน อ้างว่า โครงการขุดบ่อบาดาลพลังงานแสงอาทิตย์ ได้รับงบประมาณสนับสนุนจากโครงการวิจัย ของเอกชน ที่ส่งเสริมให้มีโครงการขุดบ่อบาดาล
บ่อบาดาล 1 บ่อในงบประมาณ 13,000 บาท ผู้รับเหมาต้องดำเนินการเองทั้งหมด เริ่มตั้งแต่ขุดบ่อลึก 60 ม. พร้อมติดตั้งปั๊มบาดาล ด้านบนมีแผงโซลาร์เซลล์ 4 - 6 แผง กำลังไฟฟ้าขนาด 330 - 380 วัตต์ต่อแผง พร้อมแผงแสดงกำลังไฟฟ้า แต่ไม่มีแบตเตอรี่สำรองไฟ ทั้งหมดนี้เอกชนสนับสนุน ภายใต้เงื่อนไข ผู้เข้าร่วมโครงการต้องออกเงินสมทบ 15,000 บาท ราคานี้ เฉพาะการบ่อบาดาล ต้องใช้เงินทุนไม่ต่ำกว่า 30,000 บาท จึงทำให้มีผู้สนใจเข้าร่วมโครงการนี้จำนวนมาก
ขณะที่นางยุพิน ถินบุตร เกษตรกร ต.ยางหล่อ อ.ศรีบุญเรือง จ.หนองบัวลำภู จ่ายเงินไป 15,000 บาทเช่นกัน แต่สิ่งที่ได้ คือ บ่อบาดาลเพียงอย่างเดียว ไม่มีอุปกรณ์ต่อพ่วง หรือแผงโซลาร์เซลล์
กลุ่มข้าราชการ หรือ ผู้นำหมู่บ้าน กลายเป็นกลุ่มเป้าหมาย ให้เข้าร่วมโครงการเป็นลำดับแรก ๆ เพราะมีศักยภาพทั้งในเรื่องงบประมาณ และความน่าเชื่อถือในการชักชวนประชาชนให้เข้าร่วมโครงการ
คำตา อ้วนสาเล ผู้อำนวยการกลุ่มนิเทศฯ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษา หนองบัวลำภู เขต 1 ยอมรับว่าเขาคือกลุ่มเป้าหมาย เพราะมีผู้ใต้บังคับบัญชาจำนวนมาก เขาถูกหลอกให้โอน 15,000 บาทเช่นเดียวกัน เพราะผู้ชักชวนอ้างว่าเหลือโควตาว่าง เพียง 2 บ่อ และรับปากว่าจะเข้าไปขุดบ่อบาดาลไม่ถึงสัปดาห์ แต่เมื่อถึงกำหนดก็อ้างว่าช่างขุดเจาะไม่พร้อม แต่ระหว่างนี้ คำตา พบพิรุธ จึงติดต่อขอเงินคืนทั้งหมด
นายคำตา อ้วนสาเล ผู้อำนวยการกลุ่มนิเทศฯ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษา หนองบัวลำภู เขต 1 กล่าวว่า เราเห็นว่าปีที่แล้วมันแล้ง และนาแถวพวกเราก็เยอะ พี่น้องก็เยอะ ถ้าเห็นของเราก็จะเป็นตัวอย่างได้เลย
แตกต่างกับ สุลัคนา เสาวรส ศึกษานิเทศก์ชำนาญการพิเศษ สพป.หนองบัวลำภู เขต 1 ซึ่งรู้จักว่ามีโครงการนี้มาตั้งแต่ปี 2560 จนเธอเชื่อมั่นและชักชวนคนในสำนักงานเข้าร่วมโครงการ แต่สุดท้ายก็ยังไม่ได้ขุด และเงินที่จ่ายไป 16,000 บาทก็ยังได้คืนไม่ครบ
เขาบอกว่าจะทำเป็นบ่อตัวอย่างเราก็ฟังแล้ว คิดว่าจะเป็นการตกเบ็ดรึเปล่า เราก็ตั้งคำถามมาตลอด แต่ก็ประสานไปเรื่อยๆ เขาก็ให้เบอร์ช่างมา แต่ช่างรับเหมาบอกว่าถ้าไม่ได้เงินก็ไม่ไปครับ ไม่ได้เกี่ยวข้องกัน ช่างรับเหมาบอกอย่างนี้
ไทยพีบีเอสติดต่อไปยังหัวหน้าสำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู เพื่อชี้แจงกรณีข้าราชการในสังกัดมีพฤติกรรมเรียกรับเงินโครงการขุดบ่อบาดาล แต่ได้รับปฏิเสธ
หัวหน้าสำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู ให้ข้อมูลเบื้องต้น เพียงว่า นายสัญญา ยานสิทธิ์ ตำแหน่งนักวิเคราะห์นโยบายและแผนชำนาญการพิเศษ ลาออกจากราชการเมื่อ 26 มิ.ย. ขณะนี้อยู่ระหว่างการสอบสวนวินัยร้ายแรงของคณะกรรมการ ภายใต้กรอบ 120 วัน ครบกำหนดในเดือน ก.ย.นี้การกระทำที่เกิดขึ้นไม่เกี่ยวกับต้นสังกัด และเป็นเพียงพฤติกรรมรายบุคคล
มีข้อมูลเพิ่มเติมว่า หลังจากถูกร้องเรียนความผิดปกติโครงการขุดบ่อบาดาล พลังงานแสงอาทิตย์ ผู้เสียหาย และผู้ริเริ่มโครงกร ได้เจรจาไกล่เกลี่ย แต่ยังมีอีกหลายกลุ่มที่แจ้งความดำเนินคดีข้อหาฉ้อโกง และคดีเช็คเด้ง โดยเฉพาะกลุ่มผู้รับเหมาขุดเจาะบ่อบาดาล และติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์ ขณะนี้ส่วนใหญ่ยังไม่รับเงิน และเตรียมเข้ารื้อถอนแผงโซลาร์เซลล์ในสัปดาห์หน้า