วันนี้ (16 ม.ค.2565) กรมทรัพยากรธรณี รายงานว่า เมื่อเวลา 13.26 น.ตามเวลาในประเทศไทย ภูเขาไฟใต้ทะเล Hunga-Tonga-Hunga-Ha’apai เกิดการปะทุรุนแรง แรงสั่นเทือนที่มีเสียงดังถึงหมู่เกาะฟิจิ รวมทั้งวานูอาตู รวมทั้งเตือนคลื่นสึนามิในหลายประเทศ
ภูเขาไฟดังกล่าวตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ประมาณ 30 กิโลเมตร จากเกาะ Fonuafoou ประเทศตองกา ซึ่งเป็นประเทศหมู่เกาะในภูมิภาคพอลินีเชีย และตั้งอยู่ในมหาสมุทรแปซิฟิกระหว่างประเทศนิวซีแลนด์ กับรัฐอาวายของประเทศสหรัฐอเมริกา
ภูเขาไฟลูกนี้เป็นภูเขาไฟขนาดใหญ่ สูงประมาณ 1800 เมตรและกว้าง 20 กิโลเมตร
เหตุการณ์สึนามิที่เกิดขึ้นครั้งนี้ มีสาเหตุจากการปะทุรุนแรงของภูเขาไฟใต้ทะเล ซึ่งเป็นภูเขาไฟในกลุ่มของภูเขาไฟในหมู่เกาะตองกา ทั้งนี้เมื่อวันที่ 20 ธ.ค.2564 และวันที่ 11 ม.ค.2565 ภูเขาไฟดังกล่าวมีสัญญาณเตือนก่อนจะปะทุรุนแรง และเคยปะทุรุนแรงเมื่อปี 2455
ภาพ:กรมทรัพยากรธรณี
ภาพ:กรมทรัพยากรธรณี
เหตุการณ์ภูเขาไฟปะทุรุนแรงครั้งนี้ ส่งผลให้ภูเขาไฟพ่นควันและเถ้าถ่านสูงมากกว่า 15 เมตร และเกิดสึนามิสูง 1.2 เมตรซัดเข้าหาชายฝั่งของเมืองนูกูอาโลฟา ซึ่งเป็นเมืองหลวงของประเทศตองกา ทำให้ถนนเลียบฝั่งมีน้ำเอ่อท่วมบ้านเรือนประชาชน
หลายประเทศเตือนภัยสึนามิ หลังจากภูเขาไฟใต้ทะเลในตองการะเบิด ขณะที่กองเฝ้าระวังแผนดินไหว กรมอุตุนิยมวิทยา ยืนยันเหตุการณ์นี้ไม่มีผลกระทบกับประเทศไทย และมีโอกาสน้อยมากที่จะเกิดสึนามิ เพราะอยู่ห่างจากอ่าวไทยมากหลายพันกิโลเมตร
อ่านข่าวเพิ่ม ด่วน! "สึนามิ" ซัดตองกา หลังภูเขาไฟใต้ทะเลปะทุ
ไขคำตอบภูเขาไฟระเบิดสึนามิสะเทือนไกล
ไทยพีบีเอสออนไลน์ สัมภาษณ์ ศ.ดร.เป็นหนึ่ง วานิชชัย อาจารย์สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเชีย (AIT) และผู้เชี่ยวชาญด้านแผ่นดินไหว ระบุว่า การเกิดภูเขาไฟปะทุใต้ทะเลในตองกา สิ่งที่น่ากลัวคือทำให้เกิดสึนามิ เนื่องจากตามธรรมชาติน้ำในมหาสมุทรจะกระจายตัวไปได้ไกลมาก จึงส่งผลกระทบในวงกว้างที่เป็นความปั่นป่วน
สึนามิที่เกิดขึ้นครั้งนี้จากภูเขาใต้ทะเลปะทุ เป็นอันตรายพอที่จะต้องเตือนคนชายฝั่งมหา สมุทรแปซิฟิก เพราะน้ำทะเลกระจายตัวไปไว แต่หลายประเทศมีการเตรียมพร้อมดี ทั้งญี่ปุ่น สหรัฐอเมริกา มีเวลาหลายหลายชั่วโมงในการเตือนภัย
ผู้เชี่ยวชาญด้านแผ่นดินไหว กล่าวว่า ปัจจัยภูเขาไฟใต้ทะเลปะทุและเกิดสึนามิ ไม่ได้เกิดขึ้นบ่อย สาเหตุการระเบิดมาจากกระบวนการทางธรณีวิทยารอยต่อของแผ่นเปลือกโลก แผ่นดินไหว และบางกรณีก็จกระตุ้นมวลน้ำให้เกิดสึนามิ
หากย้อนเหตุการณ์ในอดีตโลกเมื่อ 138 ปีก่อนเคยได้ยินการเกิดภูเขาไฟกรากาตัว ในอินโดนีเซีย โดยมีรายงานสึนามิสูงนับ 30 เมตร ครั้งล่าสุดเมื่อเดือนธ.ค.2561 เกิดสึนามิ 1-3 เมตรซัดเข้าใส่ชายฝั่งของเกาะชวาและเกาะสุมาตรา มีผู้เสียชีวิตชีวิตจำนวนมาก
ศ.ดร.เป็นหนึ่ง ระบุว่า สำหรับประเทศไทย ไม่ได้รับผลกระทบจากเหตุการณ์นี้ เพราะกว่าคลื่นสึนามิจะเดินทางมาถึงอ่าวไทย ต้องผ่านทะเลจีนใต้ และหมู่เกาะต่างๆมากมาย ขณะที่สึนามิที่เดินทางไปถึงชายฝั่งในมหาสมุทรแปซิฟิกแล้ว ทั้งแต่ฮาวาย สหรัฐอเมริกา ชิลี ญี่ปุ่น เกิดสึนามิสูง 1 เมตร หน่วยงานเตือนแปซิฟิก ยังให้เฝ้าระวังอยู่ เพราะสึนามิจะเกิดเป็นระลอก อาจจะมีลูกตามหลังมา แต่ไม่แรงเท่าลูกแรก แต่ยังต้องเตือนอยู่
ภูเขาไฟระเบิดใต้น้ำที่ทำให้เกิดสึนามิ โอกาสเกิดน้อยกว่าแผ่นดินไหว แต่เชื่อว่าหลายประเทศยังต้องจับตาปรากฎการณ์ครั้งนี้ว่าจะมีผลกระทบต่อแนวภูเขาไฟอื่นๆหรือไม่
ก่อนหน้านี้ สำนักข่าวเอเอฟพี ถ่ายภาพเมื่อวันที่ 21 ธ.ค.2564 แสดงให้เห็นก๊าซสีขาวที่ลอยขึ้นมาจากการปะทุของ Hunga Ha'apai ที่เห็นได้จากแนวชายฝั่ง Patangata ใกล้ Nuku'alofa เมืองหลวงของตองกา
กองเฝ้าระวังแผ่นดินไหวยันไทยไม่เกิดสึนามิ
นายสุกฤษฎิ์ เกิดแสง ผอ.ส่วนวิเคราะห์และพัฒนาระบบตรวจวัดแผ่นดินไหว กรมอุตุนิยมวิทยา กล่าวว่า จุดที่เกิดเหตุการณ์ภูเขาไฟปะทุ บริเวณมหาสมุทรแปซิฟิก อยู่ห่างจากประเทศไทย มากกว่า 9,000 กิโลเมตร ดังนั้นโอกาสเกิดคลึ่นสึนามิส่งผลกระทบกับประเทศไทยเป็นไปได้ยาก เพราะกว่าจะมาถึงอ่าวไทย จะใช้เวลากว่า 10 ชั่วโมง
ก่อนที่คลื่นจะเดินทางมาถึงประเทศไทย ยังมีทั้งอินโดนีเซีย ฟิลิปฟินส์ ที่มีเกาะมากมายบังไว้ และที่สำคัญทะเลของประเทศไทยจะมีภูมิประเทศลักษณะตื้นขึ้นเรื่อยๆ หากเกิดขึ้นสึนามิจริงจะสูงเพียงแค่ 10 เซนติเมตร
กองเฝ้าระวังแผนดินไหว กรมอุตุนิยมวิทยา ได้ออกหนังสือ ชี้แจงข่าวลือว่าจะมีการเกิดสึนามิที่ทะเลฝั่งอันดามันและอ่าวไทย จากเหตุการณ์ภูเขาไฟฮุงกา ตองกา ฮุงกา ฮากาไป ที่อยู่ใต้มหาสมุทรแปซิฟิกปะทุทำให้ประชาชนสับสน ว่าข่าวดังกล่าวมีความคลาดเคลื่อนจากข้อเท็จจริง และเท่าที่ตรวจสอบพบว่าสึนามิที่เกิดในแปซิฟิกนั้น จะไม่ส่งผลกระทบต่อชายฝั่งอันดามันและชายฝั่งอ่าวไทยของประเทศไทย
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
ภาพถ่ายดาวเทียมวินาที "ภูเขาไฟใต้น้ำระเบิด" สินามิถล่ม
ด่วน! ญี่ปุ่นเตือนภัยสึนามิ หลังถูกคลื่นยักษ์สูง 1.2 เมตรซัดเข้าฝั่ง