กรณีผู้ใช้เฟซบุ๊กโพสต์ขอความช่วยเหลือช้างสีดอบุญมี ซึ่งมีแผลที่เกิดจากโซ่ล่ามขาบาด บริเวณขาหน้า กินเข้าไปถึงเนื้อลึกประมาณ 1-2 นิ้ว คนเลี้ยงไม่สามารถเข้าใกล้ได้ เนื่องจากดุร้าย และช้างที่เลี้ยงไว้จำนวน 4 ตัวทีลักษณะผอม จึงมีการระดมอาหารช่วยเหลือ พร้อมประสานกำลังเจ้าหน้าที่กรมอุทยานสัตว์ป่าและพันธุ์พืช ร่วมกันตรวจสอบข้อเท็จจริง
วันนี้ (20 ก.ค.2565) นายนฤพนธ์ ทิพย์มณฑา ผอ.สำนักป้องกันปราบปรามและควบคุมไฟป่า กรมอุทยานแห่งชาติ มอบหมายให้ชุดปฏิบัติการปราบปรามการกระทำผิดความผิดด้านสัตว์ป่าและพืชป่า (ชุดเหยี่ยวดง) เข้าตรวจสอบการเลี้ยงดูช้างสีดอบุญมี เป็นสัตว์ที่อยู่ในความดูแลของฟาร์มจระเข้และสวนสัตว์สมุทรปราการว่าเป็นการทารุณกรรมสัตว์หรือมีการเลี้ยงดูที่ผิดระเบียบกฎหมายหรือไม่ ซึ่งจากการเข้าตรวจสอบร่วมกับกรมปศุสัตว์ เมื่อวันที่ 18 ก.ค.ที่ผ่านมา
พบช้าง 4 เชือกทั้งหมดมีลักษณะผอมกว่ามาตรฐาน รวมทั้งพื้นที่อยู่อาศัยของช้างพบว่าไม่มีการทำความสะอาดสิ่งปฏิกูลพื้นที่คอกอย่างสม่ำเสมอ
ส่วนการให้อาหารช้าง คนเลี้ยงช้างระบุว่า แต่คนเลี้ยงช้างยังดูแลให้ หญ้า กล้วย และกากสับปะรด วันละ 2 รอบ เช้า-เย็น และให้น้ำ วันละ 3 เวลา เช้า-เที่ยง-เย็น จึงได้แนะนำให้งดการให้กากสัปปะรดเนื่องจากจะทำให้ช้างท้องอืด แต่ควรให้หญ้าสดในน้ำหนักที่เหมาะสมกับน้ำหนักตัว และควรให้อาหารเสริมเพิ่มเติมด้วย
อีกทั้งการตรวจสอบครั้งนี้ พบว่ามีความผิดถือว่าเข้าข่ายความผิดข้อ 4(3) สัตว์ที่มีเจ้าของหรือผู้ครอบครองให้เจ้าของหรือผู้ครอบครองต้องดําเนินการ จัดให้สัตว์มีสุขภาพอนามัยที่ดี มีการจัดการในการควบคุมป้องกันโรคที่เหมาะสม และให้การรักษาเมื่อสัตว์ป่วยหรือบาดเจ็บโดยไม่ชักช้า ตามประกาศกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เรื่องการจัดการสวัสดิภาพสัตว์ พ.ศ.2561
ภาพ:กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช
พบคอกเลี้ยงไม่สะอาด-ไม่เข้าข่ายทารุณกรรมสัตว์
นอกจากนี้ตรวจสอบสภาพพื้นที่อยู่อาศัยของช้าง พบว่าไม่มีการทำความสะอาดสิ่งปฏิกูลพื้นที่คอกอย่างสม่ำเสมอถือว่าเข้าข่ายความผิดข้อ 4(2) สัตว์ที่มีเจ้าของหรือผู้ครอบครองให้เจ้าของหรือผู้ครอบครองต้องดําเนินการ จัดให้สัตว์อยู่ในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมต่อการดําเนินชีวิตและความปลอดภัยของสัตว์ ตามประกาศกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เรื่องการจัดการสวัสดิภาพสัตว์ พ.ศ. 2561
อาการบาดเจ็บที่ขาจากโซ่ที่ตรึงไว้ ได้มีการสลับขาของช้าง สัตวแพทย์รักษา ไม่พบช้างมีอาการเครียดให้เห็นเด่นชัด จึงไม่เข้าข่ายการทารุณกรรมสัตว์ แต่กำชับกับผู้เลี้ยงว่าควรลดการใส่โซ่ตรึงไว้ที่ขาเป็นเวลานาน เพื่อลดอาการบาดเจ็บ ไม่เพิ่มความเครียด
นายนฤพนธ์ กล่าวว่า จากการตรวจสอบครั้งนี้ พบว่าเลี้ยงดูช้างทั้ง 4 เชือกมีความผิดด้านการจัดการสวัสดิภาพสัตว์ไม่เหมาะสมตาม มาตรา 22 ซึ่งเจ้าของสัตว์ต้องดำเนินการจัดสวัสดิภาพสัตว์ให้แก่สัตว์ของตนให้เหมาะสมตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขที่รัฐมนตรีประกาศกำหนดพ.ร.บ.ป้องกันการทารุณกรรมสัตว์ มีโทษตามมาตรา 32 เจ้าของสัตว์หรือผู้ใดไม่ปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขที่รัฐมนตรีประกาศกำหนดตามมาตรา 22 ต้องระวางโทษปรับไม่เกิน 40,000 บาท เจ้าหน้าที่จึงได้ทำการเปรียบเทียบปรับ และให้เจ้าของไปเสียค่าปรับที่สำนักงานปศุสัตว์ จ.สมุทรปราการภายในระยะเวลา 15 วัน
พร้อมทั้งให้ดำเนินการตามประกาศกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เรื่องการจัดการสวัสดิภาพสัตว์ พ.ศ. 2561 อย่างเคร่งครัด ซึ่งหลังจากนี้ สำนักงานปศุสัตว์จ.สมุทรปราการจะเข้ามาติดตามสวัสดิภาพของสัตว์อีกครั้ง หากไม่แก้ไขแล้วเสร็จ ในระยะเวลาที่กำหนด จะดำเนินการตามขั้นตอนทางกฎหมายต่อไป
ภาพ:กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช
ภาพ:กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช