ถกด่วน! น้ำตกทางขึ้นดอยสุเทพ-ปุย ปนเปื้อน "อีโคไล"

กรณี นพ.รังสฤษฎ์ กาญจนะวณิชย์ อายุรแพทย์โรคหัวใจ และที่ปรึกษาศูนย์ความเป็นเลิศทางการแพทย์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ นักอนุรักษ์เจ้าของรางวัลลูกโลกสีเขียว โพสต์เฟซ บุ๊ก Rungsrit Kanjanavanit เรื่องพบการปนเปื้อนของ "อีโคไล" ในน้ำตกแห่งหนึ่งทางขึ้นอุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย จ.เชียงใหม่ 

วันนี้ (15 ส.ค.2565) นายอรรถพล เจริญชันษา อธิบดีกรมควบคุมมลพิษ (คพ.) ให้สัมภาษณ์ไทยพีบีเอสออนไลน์ว่า  ขณะนี้ทางจังหวัดเชียงใหม่ เชิญหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งด้านสิ่งแวดล้อม สาธารณสุข รวมทั้งกรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช เข้าประชุมด่วน เพื่อหาต้นตอแหล่งกำเนิดการปนเปื้อนของเชื้ออีโคไล (E.coli)

เนื่องจากแบคทีเรียชนิดนี้ อยู่ในทางเดินอาหารส่วนลำไส้ของคน และสัตว์ที่จะถ่ายออกจากมาจากอุจจาระ เป็นเชื้อก่อโรคท้องเสียนั่นหมายความว่าเส้นทางที่น้ตกไหลผ่านต้องผ่านชุมชน แหล่งปศุสัตว์ที่มีตอนบนลงจนมาเจอเชื้ออีโคไลในน้ำตก

คพ.ส่งเจ้าหน้าที่สำนักงานสิ่งแวดล้อมภาค 1 (เชียงใหม่) ลงไปเก็บตัวอย่างน้ำตก และน้ำในลำห้วยที่ไหลผ่านทางตอนบนของน้ำตกดังกล่าวมาตรวจสอบหาเชื้ออีโคไลอีกครั้ง คาดว่าจะใช้เวลา 1 สัปดาห์ในการตรวจว่ามีค่าเกินมาตรฐานมากน้อยแค่ไหน

อธิบดีกรมควบคุมมลพิษ  กล่าวว่า สำหรับนักท่องเที่ยวที่ไปเที่ยวน้ำตกในจุดอื่นๆ ยังไม่ต้องถึงขั้นต้องยกเลิกโปรแกรมท่องเที่ยวน้ำตก แต่ขอให้หลีกเลี่ยง หรือระมัดระวังการเล่นน้ำตก เช่น ไม่ให้น้ำเข้าตา เข้าปาก และอย่านำมาดื่มกิน เพื่อไม่ให้นำเชื้ออีโคไล เข้าสู่ร่างกาย 

 

สำหรับแบคทีเรียอีโคไล เป็นหนึ่งในตัวชี้วัดคุณภาพน้ำแหล่งน้ำผิวดิน ครอบคลุมแม่น้ำ ลำคลอง หนองบึง อ่างเก็บน้ำ แหล่งน้ำสาธารณะในกลุ่มแบคทีเรียโคลิฟอร์ม ต้องมีค่าไม่เกินกว่า 5,000 เอ็มพีเอ็น ต่อ 100 มิลลิลิตร

ภาพ:กรมควบคุมมลพิษ (คพ.)

เตือนนักปั่น-นักท่องเที่ยวงดใช้น้ำตก

ขณะที่ นพ.รังสฤษฎ์ โพสต์ข้อมูลเพิ่มเติมว่า E.coli waterfall เวลาขับรถขึ้นดอยสุเทพใกล้จุดชมวิว ก่อนถึงโค้งขุนกัณฑ์ สักเล็กน้อยจะมีน้ำตกน่ารักๆ อยู่ข้างทางซ้ายมือ มักเห็น นักท่องเที่ยว นักวิ่ง นักปั่น ที่เหนื่อยล้า แวะพัก รับความสดชื่นจากน้ำตก บ้างกวักน้ำมาล้างหน้า บ้างก็รองมือดื่มกิน

อยากจะเตือนว่าไม่นานมานี้ มีการสำรวจเก็บตัวอย่างน้ำ จากลำห้วยต่างๆ บนดอยสุเทพ พบว่าน้ำตกแห่งนี้ เป็นจุดที่มีค่าของปริมาณ E.coli ปนเปื้อนสูงที่สุด

E.coli เป็นแบคทีเรียที่มาจาก อุจจาระก็คงไม่น่าแปลกใจอะไร เพราะเหนือน้ำตกนี้ขึ้นไป คือชุมชนขนาดใหญ่ ร้านค้านับร้อย รองรับ นักท่องเที่ยว ที่มาวัดพระธาตุดอยสุเทพ นับหมื่นคนต่อวันโดยไม่มีระบบจัดการน้ำเสียที่จริงจังของเสีย สิ่งปฏิกูล ถูกทิ้งลงทางน้ำธรรมชาติ

นพ.พ.รังสฤษฎ์ ระบุอีกว่า น้ำตกนี้มีคนตั้งชื่อว่า “น้ำตกรับเสด็จ” บางปี ก็เอาดอกไม้สีสวยๆมาประดับ ดูภายนอกก็สวยดีแต่เนื้อในนั้น ไม่แน่ใจว่าหน่วยงานใด เป็นผู้ต้องเข้ามารับผิดชอบแก้ไข มันเป็นเรื่องน่าเศร้า ที่เราปล่อยให้ลำธารธรรมชาติเสียหาย เละเทะแบบนี้ มานานนับปี

ขอฝากเตือนไว้สำหรับผู้ผ่านทาง และนักวิ่ง นักปั่นทุกท่านอย่าเอาน้ำตกเย็นๆ ตรงนี้ มาล้างหน้ากันแทนที่จะได้ความสดชื่นเดี๋ยวจะไม่สบาย

ภาพ : เฟซบุ๊ก Rungsrit Kanjanavanit

 

รู้จักอีโคไล เชื้อก่อโรคท้องร่วง 

ข้อมูลจากเว็บไซต์พบแพทย์  ระบุว่า E.coli (Escherichia coli) หรืออีโคไล คือแบคทีเรียที่พบได้ในลำไส้ของคนและสัตว์ หลายสายพันธุ์ไม่เป็นอันตรายต่อร่างกาย แต่บางสายพันธุ์เมื่อเข้าสู่ร่างกายผ่านการรับประทานอาหารหรือน้ำที่ปนเปื้อนเชื้อ อาจก่อให้เกิดอาการปวดท้อง ท้องเสีย หรือมีไข้ ซึ่งอาการจะค่อยๆ ดีขึ้นและอาจหายเป็นปกติได้เอง แต่ในรายที่มีอาการรุนแรง เช่น อุจจาระมีเลือดปน มีภาวะขาดน้ำ หรือไตวาย ควรรีบไปพบแพทย์ทันที

อาการของโรคติดเชื้ออีโคไล ผู้ป่วยอาจเริ่มแสดงอาการหลังจากได้รับเชื้อ E. coli ภายใน 1-10 วัน หลังจากนั้นอาการจะค่อย ๆ ดีขึ้นและหายเป็นปกติใน 5-10 วัน อาการโดยทั่วไปของโรคติดเชื้อชนิดนี้ ได้แก่ท้องเสีย ปวดท้อง ท้องอืด คลื่นไส้หรืออาเจียน เบื่ออาหารอ่อนเพลีย มีไข้