วันนี้ (25 ส.ค.2565) นพ.อภิชาติ รอดสม รองเลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) กล่าวว่า ความต้องการผ้าอ้อมผู้ใหญ่ในระบบบัตรทองมีมาหลายปีแล้ว
ที่ผ่านมามีความพยายามจัดทำข้อเสนอให้ผ้าอ้อมผู้ใหญ่ เป็นสิทธิประโยชน์ในระบบบัตรทอง ในที่สุดก็เกิดขึ้นจริงในปีนี้ โดยบอร์ด สปสช. มีมติเมื่อวันที่ 2 พ.ค.2565 ที่ผ่านมา อนุมัติให้ผ้าอ้อมผู้ใหญ่เป็นสิทธิประโยชน์ และดำเนินการได้ทันที ไม่ต้องรอปีงบประมาณหน้า โดยให้ใช้งบจากกองทุนหลักประกันสุขภาพระดับท้องถิ่น (กปท.) ในการจัดซื้อ
นพ.อภิชาติ กล่าวว่า สิทธิประโยชน์ผ้าอ้อมผู้ใหญ่จะแจกให้แก่คนไทยที่มีเลขประจำตัว 13 หลัก ครอบคลุมทุกสิทธิทั้งบัตรทอง ประกันสังคม ข้าราชการ และสิทธิอื่น ๆ โดยผู้มีคุณสมบัติขอรับสิทธิประโยชน์ผ้าอ้อมผู้ใหญ่มี 2 กลุ่ม คือ
- ผู้ป่วยติดเตียง โดยใช้เกณฑ์คะแนนความสามารถในการประกอบกิจวัตรประจำวัน ( ADL) ไม่เกิน 6 คะแนน
- กลุ่มผู้มีปัญหากลั้นปัสสาวะ หรืออุจจาระไม่ได้ ตามการประเมินโดยเจ้าหน้าที่สาธารณสุข หรือแพทย์ออกใบรับรองแพทย์ให้ทั้ง 2 กลุ่มนี้ไม่จำกัดอายุ แม้ว่าจะมีอายุไม่มาก แต่ถ้ามีปัญหากลั้นปัสสาวะ หรืออุจจาระไม่ได้ หรือมีคะแนน ADL ต่ำกว่า 6 ก็จะได้รับสิทธิเช่นกัน
ในส่วนขั้นตอนการดำเนินงานนั้น จะมีหน่วยงาน 3 หน่วยที่สามารถเสนอโครงการขอรับงบประมาณได้ คือ องค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) หรือเทศบาล โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) และศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ
ทั้ง 3 หน่วยงานจะเสนอโครงการขอรับงบประมาณมายังกองทุน กปท. ในพื้นที่นั้น ๆ เมื่อคณะกรรมการ กปท. อนุมัติแล้วก็จะสั่งจ่ายเงินเพื่อนำไปจัดซื้อผ้าอ้อมผู้ใหญ่แล้วแจกจ่ายให้แก่กลุ่มเป้าหมายทั้ง 2 กลุ่มนี้ต่อไป จำกัดจำนวน ไม่เกิน 3 ชิ้น/คน/วัน
ปัจจุบันเริ่มมีบางพื้นที่ที่เริ่มแจกผ้าอ้อมแก่กลุ่มเป้าหมายเกือบ 1,000 คน และจะเพิ่มขึ้นอีกเรื่อย ๆ ตามจำนวนผู้ใช้สิทธิในพื้นที่ ยืนยันว่าการแจกผ้าอ้อมผู้ใหญ่สามารถดำเนินการได้จริง
อย่างไรก็ตาม หากผู้ใดสอบถามรายละเอียดแล้ว รพ.สต. หรือ อบต./เทศบาล ยังไม่ทราบรายละเอียด สามารถโทรมาที่สายด่วน สปสช. 1330 ได้ ทางเจ้าหน้าที่จะได้ช่วยติดต่อประสานงานไปยังหน่วยงานในพื้นที่ต่อไป
ทั้งนี้ ในส่วนของพื้นที่ กทม. เนื่องจากมีลักษณะเป็นพื้นที่เมือง การเดินทางอาจลำบาก ทาง สปสช. ได้หารือกับสำนักอนามัย กทม. และอาจจะใช้ระบบลงทะเบียนที่ให้ประชาชนเข้าถึงได้ง่าย คล้ายกับการแจก ATK ในช่วงก่อนหน้านี้ แต่อาจต้องใช้เวลาเตรียมระบบไอทีให้พร้อมอีกประมาณ 1-2 เดือน
อย่างไรก็ดี ในเบื้องต้นผู้ป่วยติดเตียงหรือผู้มีปัญหากลั้นปัสสาวะอุจจาระไม่ได้ สามารถไปแจ้งความประสงค์ที่ศูนย์บริการสาธารณสุขของ กทม. ที่อยู่ใกล้บ้านได้ก่อน
ในฐานข้อมูลของ สปสช.มีรายชื่อผู้ป่วยติดเตียงอยู่ในระบบ 30,000 กว่าคน และส่งรายชื่อให้ Care manager ในแต่ละพื้นที่ตรวจสอบคุณสมบัติผู้มีสิทธิแล้ว
ดังนั้น บางพื้นที่อาจไม่ต้องทำอะไร ทางเจ้าหน้าที่อาจติดต่อมาหาเองว่าได้รับสิทธิผ้าอ้อมผู้ใหญ่ แต่ในพื้นที่ที่เจ้าหน้าที่ไม่ได้ติดต่อไปและเป็นกลุ่มเป้าหมายที่สามารถรับสิทธิประโยชน์นี้ได้ ก็สามารถติดต่อแจ้งรายชื่อไปที่ รพ.สต. หรือ อบต.ในพื้นที่ได้
โดยในส่วนของผู้ป่วยติดเตียงใช้บัตรประชาชนใบเดียว แต่ในส่วนของผู้ที่มีปัญหากลั้นปัสสาวะอุจจาระไม่ได้ อาจต้องใช้ใบรับรองแพทย์ หรือไปทำแบบประเมินที่ รพ.สต. เพิ่มเติมก่อน เพื่อเป็นหลักฐานประกอบการขอรับสิทธิ
