วันนี้ (17 มี.ค.2566) ต้นจามจุรี 8,700 ต้น ใน ต.วังทรายคำ อ.วังเหนือ จ.ลำปาง คือ ที่มารายได้ปีละหลักหมื่นถึงหลักแสนบาท แก่ชาวบ้านที่มีอาชีพเลี้ยง “แมลงครั่ง” บนต้นไม้
แมลงครั่ง เป็นเพลี้ยชนิดหนึ่งที่เกาะอยู่ตามกิ่งไม้ และ ดูดกินน้ำเลี้ยงต้นไม้เป็นอาหาร ก่อนจะขับถ่ายสารลักษณะนิ่มเหนียว สีเหลือง ออกมาห่อหุ้มตัว เพื่อป้องกันศัตรู เมื่อถูกอากาศนานเข้าสารนี้จะแข็งและกลายเป็นสีน้ำตาลเรียกว่า “ครั่ง” หรือ “ครั่งดิบ”
ครั่งมีคุณค่าทางเศรษฐกิจ เพราะใช้เป็นวัตถุดิบแปรรูปในอุตสาหกรรมชนิดต่าง ๆ ทุกปีจะมีพ่อค้าเข้ามารับซื้อ “ครั่งดิบ” ถึงในชุมชน สร้างรายได้รวมปีละกว่า 60 ล้านบาท
และเพราะชาวบ้านรู้ว่า ไฟและควัน มีส่งผลกระทบโดยตรงต่อการผสมพันธุ์ของแมลงครั่ง หรือ ทำให้แมลงครั่งอ่อนแอ ชาวบ้านในแหล่งเลี้ยงครั่งจึงพยายามทุกวิถีทางเพื่อป้องกันการเผา และไฟป่า ส่งผลให้ อ.วังเหนือ จึงเป็นหนึ่งในพื้นที่ ที่มีจุดความร้อนเกิดขึ้นน้อยมาก