วันนี้ (30 มิ.ย.2566) รศ.อิสสรีย์ หรรษาจรูญโรจน์ ผู้ตรวจการแผ่นดิน เผยว่า ปัจจุบันเสาไฟฟ้าประติมากรรมขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นยังเป็นกระแสวิพากษ์ วิจารณ์ในสังคมอย่างต่อเนื่องถึงความไม่เหมาะสมทั้งสถานที่ตั้ง และราคาที่สูงเกินจำเป็นสังคมมีทัศนะและมุมมองที่สะท้อนถึงปัญหาการใช้งบประมาณและความคุ้มค่าอย่างกว้างขวาง
โดยเฉพาะเสาไฟฟ้ากินรีขององค์การบริหารส่วนตำบลราชาเทวะที่ปรากฏเป็นข่าว โดยได้มอบให้เจ้าหน้าที่สอบสวนสำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดินขยายผลพบว่า มี อปท.อีกหลายแห่งกำลังดำเนินโครงการจัดซื้อจัดจ้างเสาไฟฟ้าประติมากรรมโดยมีลักษณะการใช้งบประมาณที่สูงเกินความจำเป็น
รวมถึง ขาดการคำนึงถึงความเหมาะสม ความคุ้มค่า จึงได้เชิญผู้แทนหน่วยงานที่เกี่ยวข้องประกอบด้วย กรมบัญชีกลาง สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น และกระทรวงมหาดไทย ร่วมหารือพร้อมติดตามการแก้ไขปัญหาซึ่งพบข้อสังเกต 3 ประเด็น
1.ยังไม่มีการกำหนดรายละเอียด คุณลักษณะเฉพาะ และราคากลางของเสาไฟฟ้าประติมากรรมสำหรับเป็นมาตรฐานอ้างอิงราคาประกอบการจัดซื้อจัดจ้าง ทั้งนี้กรมบัญชีกลางจะจัดทำฐานข้อมูลเพื่อให้หน่วยงานของรัฐใช้เป็นข้อมูลประกอบการจัดซื้อจัดจ้าง โดยมุ่งว่าจะส่งผลต่อความคุ้มค่า โปร่งใส เกิดประสิทธิผล และตรวจสอบได้มากยิ่งขึ้น และต้องพัฒนาระบบให้มีการจัดหมวดหมู่ ประเภทของสินค้าและพัสดุให้ง่ายต่อการค้นหาและตรวจสอบได้สะดวก
2.ยังไม่มีแนวทางในการพัฒนาและปรับปรุงประสิทธิภาพการจัดซื้อจัดจ้างเสาไฟฟ้าประติมากรรมขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นตาม พ.ร.บ.การจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ.2560 แต่กรมบัญชีกลางจะกำลังเสนอมาตรการป้องปราม ต่อคณะกรรมการนโยบายการจัดซื้อจัดจ้างและบริหารพัสดุภาครัฐ
โดยให้ส่วนขั้นตอนการประชาคมขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นนั้น ควรต้องแจ้งวงเงินงบประมาณที่ใช้ในการจัดซื้อจัดจ้างในแต่ละครั้ง เพื่อให้ทราบว่า การจัดซื้อจัดจ้างนั้นวงเงินเท่าไหร่ เพื่อประกอบการพิจารณาถึงความคุ้มค่าที่จะได้รับ ที่สำคัญองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นต้องแจ้งสำนักงานการตรวจเงินแผ่นดินเพื่อทราบด้วย
3.แนวทางและมาตรการเพิ่มเติมเกี่ยวกับการกำกับการใช้จ่ายงบประมาณในการติดตั้งเสาไฟฟ้าประติมากรรมขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ปัจจุบันกระทรวงมหาดไทยได้มีการหารือถึงเรื่องการกำกับการใช้จ่ายงบประมาณให้มีประสิทธิภาพโดยแยกเป็น 2 ส่วน คือ เรื่องเสาไฟฟ้ากับเรื่องประติมากรรม โดยเสาไฟฟ้าเป็นเรื่องของวิทยาศาสตร์ที่สามารถกำหนดราคากลางได้และต้องชัดเจนเรื่องความคุ้มค่า เช่น ความสูงของเสาไฟ ความสว่าง ระยะห่าง เป็นสิ่งต้องมีมาตรฐานที่ชัดเจน
สำหรับเรื่องประติมากรรมนั้นเป็นเรื่องที่กล่าวกันมาโดยตลอดว่า มีราคาแพงและอาจไม่คุ้มค่า ซึ่งประเด็นนี้ การกำหนดช่วงราคาและรายละเอียดวัสดุที่ใช้ เช่น ปูนปั้นหรือวัสดุอื่นใดจะชัดเจนมากขึ้น และสำคัญที่สุดคือพื้นที่ที่ในการติดตั้งเสาไฟฟ้าต้องมีความเหมาะสม หรือในบางพื้นที่ที่ต้องการความปลอดภัยต้องใช้แสงสว่างให้เพียงพอ การติดตั้งเสาไฟฟ้าธรรมดาก็สมประโยชน์แล้ว
สิ่งเหล่านี้เป็นส่วนหนึ่งของแนวทางความคุ้มค่า มีประสิทธิภาพ เกิดประสิทธิผลในการใช้งบประมาณ เมื่อได้กำหนดแนวทางไว้แล้ว ผู้ว่าราชการจังหวัดและนายอำเภอต้องกำกับดูแลอย่างใกล้ชิดให้มากขึ้น
รศ.อิสสรีย์ กล่าวย้ำว่า เพื่อให้ปัญหานี้เกิดข้อยุติและมีแนวปฏิบัติที่ดีร่วมกันผู้ตรวจการแผ่นดินได้
มีข้อเสนอแนะให้แต่ละหน่วยงานดำเนินการ กำชับกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นแจ้งแนวปฏิบัติไปยังแต่ละจังหวัดเพื่อให้ทุกจังหวัดแจ้ง อปท.ในพื้นที่ให้ทราบถึงแนวทางการก่อสร้างเสาไฟฟ้าประติมากรรมพร้อมอุปกรณ์ระบบไฟฟ้าด้วย
การดำเนินงานต้องแยกเรื่องเสาไฟฟ้ากับรูปทรงประติมากรรมออกจากกันและต้องยึดหลักความคุ้มค่า โปร่งใส มีประสิทธิภาพประสิทธิผล และตรวจสอบได้
การติดตั้งเสาไฟฟ้าต้องมุ่งเน้นเรื่องความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนเป็นหลัก ส่วนรูปทรงประติมากรรมที่แสดงถึงเอกลักษณ์ของท้องถิ่นควรก่อสร้างในพื้นที่ชุมชนหรือแหล่งท่องเที่ยวสำคัญเฉพาะจุดเพื่อสร้างสีสัน บรรยากาศ และความโดดเด่นของพื้นที่
กรมบัญชีกลางต้องเร่งรัดเสนอมาตรการป้องปรามในการจัดซื้อจัดจ้างพัสดุในภาครัฐต่อคณะกรรมการนโยบายการจัดซื้อจัดจ้างและบริหารพัสดุภาครัฐ โดยเร็ว
พร้อมกันนี้ สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดินต้องเร่งรวบรวมข้อมูลที่ได้จากการตรวจสอบการจัดซื้อเสาไฟฟ้าประติมากรรมขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นทั่วประเทศ
รวมถึงแนวทางการแก้ไขข้อบกพร่องเกี่ยวกับการใช้จ่ายเงินงบประมาณในการจัดซื้อเสาไฟฟ้าประติมากรรมต่อคณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดินเพื่อพิจารณาดำเนินการตามหน้าที่และอำนาจต่อไป
นอกจากนี้ ย้ำให้จังหวัดและอำเภอในฐานะผู้กำกับดูแลการปฏิบัติหน้าที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นดำเนินการรวบรวมข้อมูลเรื่องการก่อสร้างเสาไฟฟ้าประติมากรรมว่า มีรายละเอียดอย่างไร ทั้งโครงการ งบประมาณ และสถานที่ตั้ง
โดยขอให้มีการรายงานตามลำดับชั้นตั้งแต่จังหวัด ไปกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น จนถึงกระทรวงมหาดไทยเพื่อทราบ โดยให้กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นใช้เป็นฐานข้อมูลและแนวทางกำหนดนโยบายให้ทุก อปท.ได้ใช้งบประมาณอย่างคุ้มค่าและเกิดประสิทธิผล
รวมถึงลงพื้นที่ตรวจสอบเกี่ยวกับความคุ้มค่าและการใช้จ่ายงบประมาณในโครงการจัดซื้อจัดจ้างเสาไฟฟ้าประติมากรรม รวมถึงโครงการก่อสร้างอื่น ๆ ที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเสนอมาด้วย เพราะเป็นสิ่งที่จำเป็นและสำคัญที่สุด
เป้าหมายหลักของการติดตั้งเสาไฟฟ้า คือ "แสงสว่าง" เพื่อความปลอดภัย หากจะนำเทคโนโลยีเข้ามาช่วยให้แสงสว่างมากขึ้นต้องคำนึงเรื่องความประหยัดร่วมด้วย เช่น นำเทคโนโลยีช่วยตอบโจทย์ความคุ้มค่า ในทางกลับกันประติมากรรมนั้นเป็นเรื่องสุนทรียศาสตร์จึงทำให้มูลค่านั้นสูงขึ้น ซึ่งไม่ตรงวัตถุประสงค์ของการนำไปใช้ประโยชน์ร่วมกัน
เข้าใจถึงความประสงค์ของผู้ที่คิดเรื่องนี้อยากให้ทุกที่เต็มไปด้วยความสุนทรียภาพ ความมีเอกลักษณ์ แต่การนำความสุนทรียะไปบวกเข้ากับเสาไฟฟ้าเป็นจำนวนมาก ๆ อาจทำให้ความงามมันเจือจางลงไป ซ้ำยังทำให้เสียงบประมาณเพิ่มขึ้น ดังนั้น เรื่องนี้ต้องแยกกันเพื่อประโยชน์สูงสุดของประชาชน และคุ้มค่าต่อการใช้งบประมาณแผ่นดินอย่างแท้จริง
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
ป.ป.ช.ตรวจสอบติดตั้งเสาไฟฟ้ากินรี จ.สมุทรปราการ
ป.ป.ช. คาดสรุปคดี "เสาไฟกินรี" ต้นปี 2566 ไม่ก้าวล่วงจัดซื้อเพิ่มอีก 727 ต้น
อบต.ราชาเทวะ เคาะงบฯซื้อ "เสาไฟกินรี" 69 ล้านบาท
อบต.ราชาเทวะ เตรียมจัดทำประชาคมซื้อเสาไฟกินรีใหม่
ป.ป.ช.แจ้งข้อกล่าวหา เกือบ 40 คน เอี่ยวคดีจัดซื้อเสาไฟกินรี
อบต.ราชาเทวะโต้เอกสารเปิดประมูล "เสาไฟกินรี" รอบใหม่ โครงการเก่า
ดีเอสไอ ส่งสำนวนคดีพิเศษโครงการจัดซื้อเสาไฟกินรีฯ ให้ ป.ป.ช.