ยาน STEREO-A ขององค์การนาซา (NASA) บินผ่านโลกเมื่อวันที่ 12 สิงหาคม 2023 นับเป็นการบินผ่านโลกในรอบ 17 ปี ครั้งสุดท้ายที่ STEREO-A อยู่ใกล้โลก คือ เมื่อปี 2006 ซึ่งเป็นปีที่ยาน STEREO-A ถูกปล่อย
ยาน STEREO-A เป็นหนึ่งในยานในโครงการ STEREO (Solar TErrestrial Relations Observatory) ของนาซา โดยยานอีกลำมีชื่อว่า STEREO-B ยานทั้งสองลำเป็นฝาแฝดกัน เพียงแต่ยาน A มีวงโคจรรอบดวงอาทิตย์อยู่ข้างหน้าของโลก (หมุนรอบดวงอาทิตย์เร็วกว่าโลก) ในขณะที่ยาน B นั้นอยู่ข้างหลัง
ทั้งสองยานมีวงโคจรที่แตกต่างกันเพื่อถ่ายรูปสามมิติของดวงอาทิตย์ ยาน A และ B จะถ่ายรูปดวงอาทิตย์พร้อม ๆ กัน แต่ด้วยตำแหน่งของยานทั้งสองที่ไม่เหมือนกัน ทำให้เราจะได้รูปวัตถุเดียวกันจากมุมที่แตกต่างกัน จากนั้นจึงนำมารวมกันเป็นภาพสเตอรีโอสโคปิก หรือภาพสามมิติ คล้ายกับหลักการทำงานของตาของมนุษย์ที่ตาทั้งสองเห็นวัตถุเดียวกันในคนละมุม แต่ภาพทั้งสองถูกนำมารวมกันกลายเป็นภาพสามมิติที่เราสามารถเห็นความลึกของวัตถุได้
ยานทั้งสองถ่ายภาพสามมิติของดวงอาทิตย์เป็นครั้งแรกเมื่อวันที่ 6 กุมภาพันธ์ 2011 ซึ่งถือเป็นครั้งแรกที่เราได้เห็นดวงอาทิตย์เป็น “ทรงกลม” และไม่ใช่วงกลมจากภาพสองมิติจากที่เคยเห็นกันมา โดยที่เราจะต้องใส่แว่นสำหรับดูภาพสามมิติเหมือนเวลารับชมภาพยนตร์สามมิติในโรงหนัง เพื่อทำให้ภาพสองมิติกลายเป็นภาพสามมิติโดยการจำลองมุมมองที่แตกต่างกัน
การบินผ่านโลกของ STEREO-A ในครั้งนี้เปิดโอกาสให้ STEREO-A สามารถสำรวจดวงอาทิตย์จากมุมมองของโลกได้ ไม่ว่าจะเป็นการสำรวจเปลวสุริยะ ลมสุริยะ และจุดดำบนดวงอาทิตย์ ซึ่งจะช่วยให้นักวิทยาศาสตร์เข้าใจพฤติกรรมของดาวฤกษ์ที่อยู่ใกล้เรามากที่สุดได้ยิ่งขึ้น
ที่มาภาพ: NASA
ที่มาข้อมูล: NASA
“รอบรู้ ดูกระแส ก้าวทันโลก” ไปกับ Thai PBS Sci & Tech