เมื่อพูดถึงวันที่ 14 ก.พ. ภาพของดอกกุหลาบ ช็อกโกแลต และของขวัญจากคู่รักมักจะเป็นสิ่งแรกที่หลายคนนึกถึง "วาเลนไทน์" จึงถูกมองว่าเป็นวันแห่งความรักในมุมของความโรแมนติกระหว่างหนุ่มสาวหรือคู่ชีวิต แต่แท้จริงแล้ว ความรักไม่ได้จำกัดแค่รูปแบบนั้น
มนุษย์สามารถรักได้หลายแบบ ไม่ว่าจะเป็นรักครอบครัว รักเพื่อน รักสัตว์เลี้ยง รักในสิ่งที่ทำ และที่สำคัญที่สุดคือ รักตัวเอง (Self-love) ซึ่งเป็นพื้นฐานของความสุขและสุขภาพจิตที่ดี งานวิจัยทางจิตวิทยาและประสาทวิทยาศาสตร์ยืนยันว่า การรักตัวเองอย่างสมดุลช่วยให้สุขภาพกายและใจแข็งแรง ลดความเครียด และเพิ่มความพึงพอใจในชีวิต
ถ้าคุณไม่มีคู่ในวันวาเลนไทน์ ไม่ได้หมายความว่าคุณขาดอะไรไป ตราบใดที่คุณยังรักตัวเอง คุณไม่ได้ขาดทุนทางอารมณ์และจิตใจเลยแม้แต่นิดเดียว และนี่ไม่ใช่แค่คำพูดปลอบใจ เพราะวิทยาศาสตร์ก็สนับสนุนเรื่องนี้เช่นกัน
ภาพประกอบข่าว
ภาพประกอบข่าว
อ่านข่าว : วาเลนไทน์ต้องใส่ใจ! วิธีเลือกดอกไม้ให้คนแพ้เกสรที่ไม่เสี่ยงอันตราย
"รักตัวเอง" ไม่ใช่เรื่องเห็นแก่ตัว
บางคนอาจเข้าใจผิดว่าการรักตัวเองเป็นเรื่องของความเห็นแก่ตัวหรือการหลงตัวเอง (Narcissism) แต่จิตวิทยาแบ่งแยก 2 สิ่งนี้ออกจากกันอย่างชัดเจน
- Self-love หมายถึง การเคารพตัวเอง (Self-respect) การเห็นคุณค่าในตัวเอง (Self-worth) และการดูแลสุขภาพกายและใจ
- Narcissism หรือภาวะหลงตัวเอง คือการให้ความสำคัญกับตัวเองมากเกินไป ต้องการให้ผู้อื่นยกย่อง และมักไม่แคร์ความรู้สึกของผู้อื่น
ศาสตราจารย์ Kristin Neff แห่งมหาวิทยาลัยเท็กซัสระบุว่า "Self-compassion" หรือ "ความเมตตาต่อตัวเอง" คือหัวใจสำคัญของการรักตัวเอง คนที่มีความเมตตาต่อตัวเอง มักเผชิญกับปัญหาชีวิตได้ดีกว่า เพราะพวกเขามองตัวเองด้วยความเข้าใจ มากกว่าการตัดสินตัวเองอย่างรุนแรง
ภาพประกอบข่าว
ภาพประกอบข่าว
รักตัวเอง = สมองดี สุขภาพดี
งานวิจัยทางประสาทวิทยาพบว่า การรักตัวเองสามารถเปลี่ยนแปลงโครงสร้างสมองได้จริง Dr. Richard Davidson แห่งมหาวิทยาลัยวิสคอนซินพบว่า คนที่ฝึกฝนความเมตตาต่อตัวเองจะมีการทำงานของสมองส่วน Prefrontal cortex และ Insula สูงขึ้น ซึ่งเกี่ยวข้องกับการควบคุมอารมณ์และความสุข
สอดคล้องกับ วารสาร Clinical Psychology Review ยังพบว่าคนที่รักตัวเองมากขึ้น มีแนวโน้มเป็นโรคซึมเศร้าหรือนอนไม่หลับน้อยลง กล่าวคือ Self-love คือเกราะป้องกันสุขภาพจิตของคุณ
Carl Rogers นักจิตวิทยาชื่อดัง ผู้พัฒนาทฤษฎี "การยอมรับตัวเองแบบไม่มีเงื่อนไข" (Unconditional Positive Regard) เชื่อว่า คนที่รักตัวเองได้ จะสามารถรักและเข้าใจผู้อื่นได้ดีขึ้น
ในทางกลับกัน คนที่ไม่รักตัวเองมักเข้าสู่ความสัมพันธ์ที่เป็นพิษ (Toxic relationship) เพราะต้องการให้คนอื่นมาทดแทนความรู้สึกขาดแคลนในตัวเอง แต่เมื่อคุณรักตัวเองได้ดี คุณจะไม่ต้องพึ่งพาคนอื่นเพื่อความสมบูรณ์ และความสัมพันธ์ของคุณจะมั่นคงขึ้น
ภาพประกอบข่าว
ภาพประกอบข่าว
อ่านข่าว : วาเลนไทน์ปลอดภัย แจกถุงยางฟรี ห่วง HIV รายใหม่พุ่ง 1,095 คน
เลิกราไม่ใช่ล้มเหลว ถ้า "รักตัวเอง" เป็น
การเลิกราเป็นเรื่องเจ็บปวดที่หลายคนมักรู้สึกว่าตัวเอง "สูญเสีย" บางสิ่งไป แต่ถ้าคุณมีความรักต่อตัวเองเป็นพื้นฐาน คุณจะเข้าใจว่า ความรักที่จบลง ไม่ได้หมายความว่าคุณหมดคุณค่า คนที่รักตัวเองและมีความเมตตาต่อตัวเอง จะฟื้นตัวจากการเลิกราได้เร็วกว่า เพราะพวกเขาไม่โทษตัวเอง และสามารถมองเห็นอนาคตในแง่บวก
การมีคู่รักเป็นเรื่องดี และความรักสามารถเติมเต็มชีวิตให้มีความหมายได้ แต่ถ้ามันจบลง สิ่งที่คุณต้องไม่ลืมคือ เรายังมีตัวเอง
หลายคนกลัวการอกหักเพราะคิดว่าเมื่อความรักหายไป เราจะสูญเสียบางสิ่งไปอย่างถาวร แต่หากคุณรักตัวเอง คุณจะเข้าใจว่า การเลิกราไม่ได้ทำให้คุณหมดคุณค่า และ ไม่มีวันไหนที่คุณขาดทุนจากความรักเลย
ภาพประกอบข่าว
ภาพประกอบข่าว
อ่านข่าว : ระวังสุขภาพใจ! วาเลนไทน์ ความรักอาจนำไปสู่ "โรคหัวใจสลาย"
How to ฮีลใจในวันที่รู้สึก "ไม่รักตัวเอง"
- ยอมรับความรู้สึกของตัวเอง อย่าฝืนว่าคุณโอเค ถ้ารู้สึกเศร้า เหนื่อย หรือผิดหวัง ให้ยอมรับมันก่อน แล้วค่อยๆ ฮีลตัวเอง
- คุยกับตัวเองด้วยความเมตตา เปลี่ยนจาก "เรานี่แย่จัง" เป็น "เราพยายามดีที่สุดแล้ว"
- สร้างพื้นที่ปลอดภัยให้ตัวเอง อยู่ในที่ที่ทำให้รู้สึกสบายใจ เช่น ห้องนอน หรือที่เงียบ ๆ กอดตัวเองหรือห่มผ้าให้อุ่น
- ทำอะไรดี ๆ ให้ตัวเอง ฟังเพลงที่ชอบ ดูหนังที่ทำให้รู้สึกดี กินของอร่อย ๆ หรือออกไปเดินเล่นรับอากาศบริสุทธิ์
ภาพประกอบข่าว
ภาพประกอบข่าว
- เขียนจดหมายถึงตัวเอง ลองเขียนข้อความปลอบใจตัวเอง เช่น "เธอมีค่ามากกว่าที่เธอคิดนะ"
- ให้ร่างกายได้ผ่อนคลาย อาบน้ำอุ่น นวดตัวเบา ๆ ฝึกหายใจลึก ๆ ช่วยให้จิตใจสงบขึ้น
- ขอความช่วยเหลือเมื่อจำเป็น ถ้ารู้สึกหนักเกินไป อย่าลังเลที่จะคุยกับคนที่ไว้ใจ หรือปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ
- เตือนตัวเองว่า "คุณมีคุณค่าเสมอ" แม้วันนี้จะรู้สึกไม่ดีกับตัวเอง แต่นั่นไม่ได้หมายความว่าคุณไม่มีค่า ทุกคนมีช่วงเวลาที่อ่อนแอ แต่คุณก็ยังเป็นคุณที่มีความหมาย
วาเลนไทน์นี้ รักใครก็ได้ แต่ห้ามลืม "รักตัวเอง" นะ
ภาพประกอบข่าว
ภาพประกอบข่าว