ในการ “Taxi” หรือการเคลื่อนตัวของเครื่องบินในสนามบินนั้น นักบินมักจะเป็นคนนำทางด้วยตันเอง โดยมีเจ้าหน้าที่ควบคุมภาคพื้นเป็นผู้คอยช่วยเหลือในการบอกทางหรือให้คำสั่ง เช่น การ Taxi ไปยังทางวิ่ง เนื่องจากในแต่ละทางวิ่งอาจมีทางขับและทางออกหลายทางที่นักบินจะต้องนำทางไปด้วยตนเอง

ในสนามบินที่มีขนาดใหญ่และซับซ้อนหรือสนามบินที่นักบินไม่คุ้นชินนั้น การนำทางผิดพลาดเป็นความเสี่ยงในด้านความปลอดภัย เนื่องจากเครื่องบินอาจจะเผลอเข้าไปอยู่ในทางวิ่งโดยไม่ได้ตั้งใจได้ (Runway Incursion) บางสนามบินจึงมีมาตรการในการนำทางนักบินเพิ่มเติม

รถนำทางในสนามบิน Hannover

“Follow Me Car” หรือ รถนำทาง เป็นหนึ่งในวิธีการนำทางภาคพื้นโดยตรงจากเจ้าหน้าที่ภาคพื้นด้วยการใช้รถมานำทางเครื่องบินไปยังที่ต่าง ๆ เช่น เกตของ Terminal เพื่อให้นักบินไม่หลงทางหรือไปยังเป้าหมายได้เร็วยิ่งขึ้น สนามบินแต่ละแห่งมีการใช้งานรถนำทางแตกต่างกันไป บางแห่งมีการนำทางแบบดังกล่าวเพื่อความปลอดภัย ในขณะที่บางแห่งใช้เพื่อความสะดวกและรวดเร็ว

รถนำทางพร้อมกับป้าย

ภายนอกของรถนำทางในสนามบินนั้นมักจะมีสีที่มองเห็นได้ และมักจะมีลวดลายพิเศษเพื่อดึงดูดตาของนักบินให้มองรถอยู่ตลอดเวลา เช่น สีดำสลับขาว นอกจากนี้รถนำทางบางคันยังอาจมีไฟกะพริบสีเหลืองเพื่อให้รถสังเกตได้ง่ายขึ้นทั้งในตอนกลางวันและตอนกลางคืนอีกด้วย

การใช้รถนำทางรวมกับการโบกเครื่องบินด้วยสัญญาณมือ

ผู้ขับรถนำทางของสนามบินนั้นจะต้องได้รับการฝึกและใบอนุญาตการขับรถในเขตสนามบินมาก่อน หรือที่เรียกว่า Airside Vehicle Driver License ซึ่งแตกต่างกันไปตามสนามบินแต่ละแห่งในแต่ละประเทศ คนขับจะนำทางเครื่องบินตามคำสั่งของเจ้าหน้าที่ควบคุมภาคพื้น ส่วนนักบินนั้นมีหน้าที่ในการขับตามรถดังกล่าว

Aircraft Marshalling คือการโบกเครื่องบินด้วยสัญญาณมือโดยเจ้าหน้าที่ภาคพื้น

การใช้รถนำทางนั้นจะต้องมีการตกลงกันล่วงหน้าอย่างชัดเจนว่าการนำทางเริ่มและจะสิ้นสุดตรงไหน เพื่อไม่ให้นักบินขับตามรถนำทางโดยที่รถนำทางไม่ได้กำลังทำหน้าที่นำทาง เช่น การไม่เปิดไฟกะพริบนำทางจนกว่าจะเริ่มการนำทาง รถนำทางบางคันมีป้ายดิจิทัลข้างบนอย่างชัดเจนเพื่อระบุว่าให้เครื่องบินตามหรือให้เลิกตาม

การใช้รถนำทางสามารถใช้คู่กับการให้สัญญาณมือหรือ Aircraft Marshalling ได้เพื่อนำเครื่องบินไปยังหลุมจอด และให้สัญญาณในการปรับตำแหน่งเครื่องบินด้วยสัญญาณมือจากผู้ให้สัญญาณมือ (Aircraft Marshaller)

การใช้รถนำทางจึงถือเป็นอีกหนึ่งวิธีในการนำทางเครื่องบินในสนามบินเพื่อความปลอดภัยหรือเพื่อความรวดเร็วในการจัดการเครื่องบินในสนามบิน

เรียบเรียงโดย โชติทิวัตถ์ จิตต์ประสงค์

อัปเดตข้อมูลแวดวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี รู้ทันโลกไอที และโซเชียลฯ ในรูปแบบ Audio จาก AI เสียงผู้ประกาศของไทยพีบีเอส ได้ที่ Thai PBS

“รอบรู้ ดูกระแส ก้าวทันโลก” ไปกับ Thai PBS Sci & Tech

สรุปประเด็นให้โดย Generative AI

รู้จัก Follow Me Car รถนำทางเครื่องบินในสนามบิน