ปัจจุบันโลกของเราอยู่ในยุคโลกาภิวัตน์ ด้วยเทคโนโลยีและการเชื่อมต่อที่ทำให้เรามี ‘โอกาส’ ได้พบเห็นสิ่งต่าง ๆ มากมาย

แม้ตัวจะไกล แต่มันก็นำพาให้เรารู้สึกใกล้ หรือแม้มันจะผ่านไปเนิ่นนาน แต่ก็ยังถูกบันทึกไว้ให้ไม่เลือนราง ไม่ว่าจะเป็นเทคโนโลยีอย่าง โทรทัศน์ โทรศัพท์ ระบบอินเตอร์เน็ต หรือ ‘กล้องถ่ายรูป’

‘คุณปุย สุรชัย แสงสุวรรณ

‘กล้องถ่ายรูป’ หนึ่งในเทคโนโลยีที่ถูกพัฒนามาอย่างต่อเนื่อง เพื่อบันทึกภาพถ่ายในช่วงเวลานั้น สิ่งนี้ได้มีความหมายต่อชีวิตคนนับพันล้านคนบนโลก เพราะสามารถบันทึกความทรงจำ บันทึกประวัติศาสตร์ รวมไปถึงสร้างงาน สร้างอาชีพ หรือแม้แต่ให้โอกาสได้ในเวลาเดียวกัน

ดังแขกรับเชิญของรายการ ‘Made My Day วันนี้ดีที่สุด’ อย่าง ‘คุณปุย สุรชัย แสงสุวรรณ’ ที่กล้องถ่ายรูป เป็น ‘จุดเปลี่ยน’ ในชีวิตของเขา ทำให้เขาได้เป็นช่างภาพแฟชันมืออาชีพ มากไปกว่านั้นด้วยศักยภาพในการถ่ายภาพของเขา ยังนำไปสู่ ‘การเปิดโลก’ ให้ผู้คนได้มองเห็น ผู้คนอีกกลุ่มที่อาจถูกละเลย หรือไม่ได้สนใจในกระแสนัก ผ่านโปรเจกต์ส่วนตัวของคุณปุย อย่างกลุ่ม การถ่ายภาพให้กับ LGTBQIAN+ หรือถ่ายภาพกลุ่มเด็กดาวน์ซินโดรม เป็นต้น

‘ถ่ายภาพ’ โอกาสในการเปิดโลก

การถ่ายภาพในปัจจุบัน มีเหตุผลมากมาย บ้างก็เพื่อการเปิดเผยไลฟ์สไตล์ บ้างก็เพื่อการบันทึกเหตุการณ์ หรือเพื่อสร้างรายได้ ขณะเดียวกันพลังของการถ่ายภาพ ยังสร้างแรงกระเพื่อมให้เกิดแรงขับเคลื่อนทางสังคม (Social Movement) ดังภาพข่าวหรือภาพเหตุการณ์ที่เป็นกระแสสังคมในแต่ละมุมของโลก ที่นำไปสู่การเรียกร้องหรือข้อเสนอ ตั้งแต่ระดับกลุ่มเล็กจนไปสู่ระดับโลก อาทิ ภาพเหตุการณ์การใช้ความรุนแรงที่ถูกบันทึก และนำไปเผยแพร่ เพื่อเรียกร้องความยุติธรรมให้กับเหยื่อ หรือภาพถ่ายการใช้ความรุนแรงของเจ้าหน้าที่รัฐกับผู้ชุมนุม ที่นำไปสู่การหาผู้รับผิดชอบกับการกระทำ

ภาพถ่ายจึงเสมือนหน้าต่าง ที่ไม่ว่าเราจะไปสื่อสังคมไหน เราต่างก็พบเจอหน้าต่างหลากหลายพันใบ

มากไปกว่านั้น ภาพถ่ายยังเป็นสิ่งสะท้อนสังคม ให้เห็นถึงอีกมุมมองหนึ่งที่คนในสังคมบางส่วนยังไม่รับรู้ เช่น ภาพถ่ายงานพาเหรดไพรด์ (Pride) ที่สะท้อนให้เห็นกลุ่มคนที่ออกมาขับเคลื่อนเพื่อความเท่าเทียม หรือภาพถ่ายของชุมชนคนไร้เสียงบริเวณพระราม 9 ที่สะท้อนให้เห็นถึงการอยู่กันเป็นกลุ่มของคนพิการทางการได้ยิน

การถ่ายภาพจึงเป็นเสมือนโอกาสในการเปิดโลกให้ผู้คนในโลกนี้ได้ ‘รับรู้’ ถึงการมีของสิ่งหนึ่ง

‘ถ่ายภาพ’ กับการให้โอกาสตัวเอง

การถ่ายภาพอาจมีผลประโยชน์ต่อ ‘การดูแลตัวเอง’ ไม่มากก็น้อย หากคุณกำลังเครียดกับการทำงาน การหยุดเวลาสักชั่วขณะเพื่อถ่ายภาพ ช่วยให้ผ่อนคลายอารมณ์และความตึงเครียดในเวลานั้นได้ไม่มากก็น้อย ขณะเดียวกันการถ่ายภาพเพื่อโพสต์ลงในกลุ่มท่องเที่ยวหรือพื้นที่ส่วนตัว อาจเกิดการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นหรือข้อมูล สิ่งนี้นำไปสู่ ‘การมีปฏิสัมพันธ์กับคนในสังคม’ เพราะการเชื่อมโยงด้วยเพียงภาพถ่าย

มากไปกว่านั้น ภาพถ่ายที่เราถ่าย อาจเป็นเครื่องมือใน ‘การรำลึกความทรงจำ’ ของเรากับผู้คนในอดีตอย่างเพื่อนสมัยมหาวิทยาลัย ที่ทำงาน หรือครอบครัว ซึ่งภาพถ่ายอาจเป็นแหล่งบันทึกความทรงจำที่เคยเกิดขึ้นและเราไม่สามารถหวนกลับไปได้ หรืออาจเป็นการแจ้งเตือนให้พวกเขากลับมาสู่ในวันวานอันน่าจดจำ ผ่านการพูดคุยด้วยการคอมเมนต์

‘เพราะภาพถ่ายมีพลัง’ การถ่ายภาพจึงเป็นการเปิดโอกาส ให้ทั้งผู้ถ่ายได้พลังแห่งการเยียวยาหรือผ่อนคลายสภาพจิตใจ ขณะเดียวกันภาพถ่ายที่ออกมา อาจเป็นการสร้างพลังแห่งโอกาส ให้ผู้คนได้เห็นในสิ่งที่พวกเขาไม่เคยเห็น หรือในขณะเดียวกันอาจเกิดพลังแห่งการเปลี่ยนแปลงจากจุดเล็กไปสู่จุดใหญ่

เมื่ออ่านจบ หวังว่าคุณคงพร้อมที่จะลุกออกไปถ่ายภาพโลกใบนี้อย่างมีความสุข และขอให้ภาพถ่ายนั้นคือ ‘โอกาส’ ของคุณและคนบนโลกนี้

รับชมเรื่องราว ‘ปุย สุรชัย แสงสุวรรณ’ (วันจันทร์ที่ 24 มีนาคม 2568 เวลา 21.30 น.) ที่จะเป็นแรงบันดาลใจให้ใครหลายคนได้เห็นคุณค่าของการมีชีวิต หรือได้มุมมองใหม่ ๆ และพร้อมมีวันนี้ดีที่สุดในรายการ “Made My Day วันนี้ดีที่สุด” ทางช่อง Thai PBS หมายเลข 3 หรือ รับชมออนไลน์ผ่านทาง www.thaipbs.or.th/Live และชมย้อนหลังได้ที่ https://www.thaipbs.or.th/program/MadeMyDay

อ้างอิง

Daily photography improves wellbeing

สรุปประเด็นให้โดย Generative AI

“เมื่อการถ่ายภาพ คือการให้โอกาส”