วิถีคนหากั้ง บ้านบากันเคย ต.ตันหยงโป อ.เมือง จ.สตูล
"บ้านบากันเคย" ตำบลตันหยงโป อ.เมือง จ.สตูล เป็นตำบลเล็ก ๆ ตั้งอยู่ส่วนแหลมบริเวณสุดแผ่นดินจังหวัดสตูล เป็นพื้นที่ที่มีทรัพยากรธรรมชาติทางทะเลที่หลากหลาย จากป่าชายเลนมากกว่า 3,000 ไร่ และที่สำคัญมีอ่าวตันหยงโปเป็นขุมทรัพย์ใหญ่ ให้คนที่นี่ได้เก็บเกี่ยว ทั้งกุ้ง, หอย, ปู, ปลา แต่ที่ขึ้นชื่อมากที่สุดก็คือ "กั้ง" จนผู้คนเรียกบ้านบากันเคยว่าเป็น "หมู่บ้านกั้ง"
บุหงา อุเส็น ผู้นำอาสาพัฒนาบ้านบากันเคย เล่าว่าชาวประมงที่นี่จับกั้งได้มากที่สุดในจังหวัดสตูล มีตลาดซื้อขายกั้ง มีทั้งกั้งตั๊กแตน, กั้งเกษตร และกั้งขาว หรือกั้งแก้ว ซึ่งกั้งแก้วนี้มีมากที่สุดและเป็นความภาคภูมิใจของคนบากันเคย การทำประมงกั้งสามารถทำได้ทั้งปี แต่จะจับได้มากในช่วงเดือนตุลาคม - พฤศจิกายน ส่วนวิธีการหากั้งของคนบ้านบากันเคยนั้นมีหลายวิธี ล้วนแต่เป็นการหาแบบประมงพื้นบ้าน ทั้งการจับด้วยมือเปล่าและการวางไซ ซึ่งไม่มีเครื่องทุ่นแรงที่ทันสมัย
ที่นี่มีวิธีการหากั้งที่เรียกว่า "ย่ำกั้ง" ซึ่งเป็นการหากั้งตัวใหญ่ที่ชาวบ้านเรียกว่า กั้งตั๊กแตน โดยใช้วิธีย่ำโคลนหา เป็นวิธีการที่คนหนุ่ม ๆ นิยมเพราะต้องใช้แรงมาก เช่น สองพี่น้อง ฮาซัน - กฤษณะ อุเส็น และ ฮาลีม รัฐธรรมนูญ อุเส็น ที่ใช้เพียงกระดานและถังน้ำที่ทำขึ้นเอง ถีบกระดานไปบนโคลนลึกและกว้าง ใช้ประสบการณ์ในการสังเกตหารูกั้ง เมื่อพบจะใช้เท้าย่ำลงไปในรู ใช้เวลาในการหาวันละ 2 - 3 ชั่วโมง หากได้กั้งตั๊กแตนขนาดใหญ่ 2 - 3 ตัว จะมีรายได้เกือบ 1,000 บาท ส่วนสำหรับกั้งขาวทั่วไป เคยขายได้กิโลกรัมละ 300 - 400 บาท ในช่วงที่มีการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ราคาก็ตกลงมาเหลือกิโลกรัมละ 100 บาท แต่ชาวบ้านก็ยังไม่เดือดร้อน เนื่องจากปริมาณที่หาได้นั้นก็มากพอเป็นอาชีพเลี้ยงครอบครัวได้
คนบ้านบางกันเคยตระหนักดีว่า อ่าวตันหยงโปคือหม้อข้าวหม้อแกง จึงช่วยกันดูแลป่าชายเลนแหล่งเพาะพันธุ์สัตว์ทะเล ทำประมงตามวิถีพื้นบ้าน และไม่ทำลายสัตว์น้ำวัยอ่อน จึงจะรักษาความสมบูรณ์ของท้องทะเลแถบนี้เอาไว้ได้เป็นอย่างดี จนคนจากท้องถิ่นอื่น ๆ ก็มาพึ่งพาใช้พื้นที่ในการหากิน ซึ่งก็ไม่มีใครห้าม แต่ก็มีกติการ่วมกันว่า ต้องใช้แนวทางการทำกินในแนวอนุรักษ์
ติดตามในรายการซีรีส์วิถีคน วันจันทร์ที่ 1 พฤศจิกายน 2564 เวลา 17.30 - 18.00 น. ทางไทยพีบีเอส รับชมออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live
วิถีคนหากั้ง บ้านบากันเคย ต.ตันหยงโป อ.เมือง จ.สตูล
"บ้านบากันเคย" ตำบลตันหยงโป อ.เมือง จ.สตูล เป็นตำบลเล็ก ๆ ตั้งอยู่ส่วนแหลมบริเวณสุดแผ่นดินจังหวัดสตูล เป็นพื้นที่ที่มีทรัพยากรธรรมชาติทางทะเลที่หลากหลาย จากป่าชายเลนมากกว่า 3,000 ไร่ และที่สำคัญมีอ่าวตันหยงโปเป็นขุมทรัพย์ใหญ่ ให้คนที่นี่ได้เก็บเกี่ยว ทั้งกุ้ง, หอย, ปู, ปลา แต่ที่ขึ้นชื่อมากที่สุดก็คือ "กั้ง" จนผู้คนเรียกบ้านบากันเคยว่าเป็น "หมู่บ้านกั้ง"
บุหงา อุเส็น ผู้นำอาสาพัฒนาบ้านบากันเคย เล่าว่าชาวประมงที่นี่จับกั้งได้มากที่สุดในจังหวัดสตูล มีตลาดซื้อขายกั้ง มีทั้งกั้งตั๊กแตน, กั้งเกษตร และกั้งขาว หรือกั้งแก้ว ซึ่งกั้งแก้วนี้มีมากที่สุดและเป็นความภาคภูมิใจของคนบากันเคย การทำประมงกั้งสามารถทำได้ทั้งปี แต่จะจับได้มากในช่วงเดือนตุลาคม - พฤศจิกายน ส่วนวิธีการหากั้งของคนบ้านบากันเคยนั้นมีหลายวิธี ล้วนแต่เป็นการหาแบบประมงพื้นบ้าน ทั้งการจับด้วยมือเปล่าและการวางไซ ซึ่งไม่มีเครื่องทุ่นแรงที่ทันสมัย
ที่นี่มีวิธีการหากั้งที่เรียกว่า "ย่ำกั้ง" ซึ่งเป็นการหากั้งตัวใหญ่ที่ชาวบ้านเรียกว่า กั้งตั๊กแตน โดยใช้วิธีย่ำโคลนหา เป็นวิธีการที่คนหนุ่ม ๆ นิยมเพราะต้องใช้แรงมาก เช่น สองพี่น้อง ฮาซัน - กฤษณะ อุเส็น และ ฮาลีม รัฐธรรมนูญ อุเส็น ที่ใช้เพียงกระดานและถังน้ำที่ทำขึ้นเอง ถีบกระดานไปบนโคลนลึกและกว้าง ใช้ประสบการณ์ในการสังเกตหารูกั้ง เมื่อพบจะใช้เท้าย่ำลงไปในรู ใช้เวลาในการหาวันละ 2 - 3 ชั่วโมง หากได้กั้งตั๊กแตนขนาดใหญ่ 2 - 3 ตัว จะมีรายได้เกือบ 1,000 บาท ส่วนสำหรับกั้งขาวทั่วไป เคยขายได้กิโลกรัมละ 300 - 400 บาท ในช่วงที่มีการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ราคาก็ตกลงมาเหลือกิโลกรัมละ 100 บาท แต่ชาวบ้านก็ยังไม่เดือดร้อน เนื่องจากปริมาณที่หาได้นั้นก็มากพอเป็นอาชีพเลี้ยงครอบครัวได้
คนบ้านบางกันเคยตระหนักดีว่า อ่าวตันหยงโปคือหม้อข้าวหม้อแกง จึงช่วยกันดูแลป่าชายเลนแหล่งเพาะพันธุ์สัตว์ทะเล ทำประมงตามวิถีพื้นบ้าน และไม่ทำลายสัตว์น้ำวัยอ่อน จึงจะรักษาความสมบูรณ์ของท้องทะเลแถบนี้เอาไว้ได้เป็นอย่างดี จนคนจากท้องถิ่นอื่น ๆ ก็มาพึ่งพาใช้พื้นที่ในการหากิน ซึ่งก็ไม่มีใครห้าม แต่ก็มีกติการ่วมกันว่า ต้องใช้แนวทางการทำกินในแนวอนุรักษ์
ติดตามในรายการซีรีส์วิถีคน วันจันทร์ที่ 1 พฤศจิกายน 2564 เวลา 17.30 - 18.00 น. ทางไทยพีบีเอส รับชมออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live
ซีรีส์วิถีคน
วิถีบัวบึงบอระเพ็ด ต.ทับกฤช อ.ชุมแสง จ.นครสวรรค์
2 ส.ค. 64
วิถีที่เปลี่ยนไปของโอรังอัสลี บ้านในหลง ต.แม่หวาด อ.ธารโต จ.ยะลา
9 ส.ค. 64
วิถีคนเกาะหมาก ต.เกาะหมาก อ.ปากพะยูน จ.พัทลุง
16 ส.ค. 64
วิถีเรือรับจ้างคลองปากน้ำ ต.ปากน้ำ อ.เมือง จ.ชุมพร
23 ส.ค. 64
วิถีเขื่อนแก่งกระจาน ต.แก่งกระจาน อ.แก่งกระจาน จ.เพชรบุรี
30 ส.ค. 64
วิถีใบไม้ อ.เมือง จ.แม่ฮ่องสอน
6 ก.ย. 64
วิถีคนตีผึ้งป่า ต.สันป่ายาง อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่
13 ก.ย. 64
วิถีคนบ้านเอียก ต.สันป่ายาง อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่
20 ก.ย. 64
วิถีเกษตรแบ่งปัน "เป็ดไล่ทุ่ง" ต.ลาดหลุมแก้ว อ.ลาดหลุมแก้ว จ.ปทุมธานี
27 ก.ย. 64
วิถีรถถีบ (จักรยาน) บ้านโคก อ.อู่ทอง จ.สุพรรณบุรี
4 ต.ค. 64
วิถี "ควายขนของ" บ้านหมอเฒ่า ต.ช่องสะเดา อ.เมือง จ.กาญจนบุรี
11 ต.ค. 64
วิถีคนเกาะยาว ต.เกาะยาวน้อย อ.เกาะยาว จ.พังงา
18 ต.ค. 64
วิถีคนเก็บลูกชก ต.บางเตย อ.เมือง จ.พังงา
25 ต.ค. 64
วิถีคนหากั้ง บ้านบากันเคย ต.ตันหยงโป อ.เมือง จ.สตูล
1 พ.ย. 64
วิถีรวมใจ บ้านวังใหม่ ต.วังท่าช้าง อ.กบินทร์บุรี จ.ปราจีนบุรี
8 พ.ย. 64
วิถี "สวนดั้งเดิม" คลองบางประทุน เขตจอมทอง กทม.
15 พ.ย. 64
วิถีคนเก็บเมล็ดพันธุ์ ต.ห้วยเขย่ง อ.ทองผาภูมิ จ.กาญจนบุรี
22 พ.ย. 64
วิถีหน้าฝนคนหันคา อ.หันคา จ.ชัยนาท
29 พ.ย. 64
วิถีคนกุยบุรี อ.กุยบุรี จ.ประจวบคีรีขันธ์
6 ธ.ค. 64
วิถีคนเปียงก่อ อ.เฉลิมพระเกียรติ จ.น่าน
13 ธ.ค. 64
วิถีคนและดอกไม้ บ้านห้วยสำราญ ต.หนองไฮ อ.เมือง จ.อุดรธานี
20 ธ.ค. 64
วิถีหมู่บ้านผ้าไหม บ้านดอนมะเกลือ ต.หนองคู อ.บ้านแท่น จ.ชัยภูมิ
27 ธ.ค. 64
วิถีคน วิถีป่า
2 ม.ค. 65
วิถีคนเลี้ยงวัว - ควาย
9 ม.ค. 65
วิถีคนกับสายน้ำ
16 ม.ค. 65
วิถีคนหนองกลับ ต.หนองกลับ อ.สวรรคโลก จ.สุโขทัย
11 ก.ค. 65
วิถีคนภูเก็ตบ้านไม้ขาว อ.ถลาง จ.ภูเก็ต
18 ก.ค. 65
วิถีคนกะบกเตี้ย อ.เนินขาม จ.ชัยนาท
25 ก.ค. 65
วิถีฤๅษีบ้านมอตะหลั่ว ต.แม่จัน อ.อุ้มผาง จ.ตาก
1 ส.ค. 65
วิถีคนกลางป่า ต.แม่จัน อ.อุ้มผาง จ.ตาก
8 ส.ค. 65
ซีรีส์วิถีคน
วิถีบัวบึงบอระเพ็ด ต.ทับกฤช อ.ชุมแสง จ.นครสวรรค์
2 ส.ค. 64วิถีที่เปลี่ยนไปของโอรังอัสลี บ้านในหลง ต.แม่หวาด อ.ธารโต จ.ยะลา
9 ส.ค. 64วิถีคนเกาะหมาก ต.เกาะหมาก อ.ปากพะยูน จ.พัทลุง
16 ส.ค. 64วิถีเรือรับจ้างคลองปากน้ำ ต.ปากน้ำ อ.เมือง จ.ชุมพร
23 ส.ค. 64วิถีเขื่อนแก่งกระจาน ต.แก่งกระจาน อ.แก่งกระจาน จ.เพชรบุรี
30 ส.ค. 64วิถีใบไม้ อ.เมือง จ.แม่ฮ่องสอน
6 ก.ย. 64วิถีคนตีผึ้งป่า ต.สันป่ายาง อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่
13 ก.ย. 64วิถีคนบ้านเอียก ต.สันป่ายาง อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่
20 ก.ย. 64วิถีเกษตรแบ่งปัน "เป็ดไล่ทุ่ง" ต.ลาดหลุมแก้ว อ.ลาดหลุมแก้ว จ.ปทุมธานี
27 ก.ย. 64วิถีรถถีบ (จักรยาน) บ้านโคก อ.อู่ทอง จ.สุพรรณบุรี
4 ต.ค. 64วิถี "ควายขนของ" บ้านหมอเฒ่า ต.ช่องสะเดา อ.เมือง จ.กาญจนบุรี
11 ต.ค. 64วิถีคนเกาะยาว ต.เกาะยาวน้อย อ.เกาะยาว จ.พังงา
18 ต.ค. 64วิถีคนเก็บลูกชก ต.บางเตย อ.เมือง จ.พังงา
25 ต.ค. 64วิถีคนหากั้ง บ้านบากันเคย ต.ตันหยงโป อ.เมือง จ.สตูล
1 พ.ย. 64วิถีรวมใจ บ้านวังใหม่ ต.วังท่าช้าง อ.กบินทร์บุรี จ.ปราจีนบุรี
8 พ.ย. 64วิถี "สวนดั้งเดิม" คลองบางประทุน เขตจอมทอง กทม.
15 พ.ย. 64วิถีคนเก็บเมล็ดพันธุ์ ต.ห้วยเขย่ง อ.ทองผาภูมิ จ.กาญจนบุรี
22 พ.ย. 64วิถีหน้าฝนคนหันคา อ.หันคา จ.ชัยนาท
29 พ.ย. 64วิถีคนกุยบุรี อ.กุยบุรี จ.ประจวบคีรีขันธ์
6 ธ.ค. 64วิถีคนเปียงก่อ อ.เฉลิมพระเกียรติ จ.น่าน
13 ธ.ค. 64วิถีคนและดอกไม้ บ้านห้วยสำราญ ต.หนองไฮ อ.เมือง จ.อุดรธานี
20 ธ.ค. 64วิถีหมู่บ้านผ้าไหม บ้านดอนมะเกลือ ต.หนองคู อ.บ้านแท่น จ.ชัยภูมิ
27 ธ.ค. 64วิถีคน วิถีป่า
2 ม.ค. 65วิถีคนเลี้ยงวัว - ควาย
9 ม.ค. 65วิถีคนกับสายน้ำ
16 ม.ค. 65วิถีคนหนองกลับ ต.หนองกลับ อ.สวรรคโลก จ.สุโขทัย
11 ก.ค. 65วิถีคนภูเก็ตบ้านไม้ขาว อ.ถลาง จ.ภูเก็ต
18 ก.ค. 65วิถีคนกะบกเตี้ย อ.เนินขาม จ.ชัยนาท
25 ก.ค. 65วิถีฤๅษีบ้านมอตะหลั่ว ต.แม่จัน อ.อุ้มผาง จ.ตาก
1 ส.ค. 65วิถีคนกลางป่า ต.แม่จัน อ.อุ้มผาง จ.ตาก
8 ส.ค. 65
