บ้านป่ากำ ต.ดงพญา อ.บ่อเกลือ จ.น่าน ชาวบ้านเป็นชาวไทยภูเขาเผ่าลัวะ หมู่บ้านตั้งอยู่บนเทือกเขาในพื้นที่เขตอุทยานแห่งชาติดอยภูคา บ้านของคนที่นี่ทำจากไม้ยกพื้นสูงเป็นใต้ถุน หลังคามุงด้วยหญ้าคาคลุมยาวลงมาจนเกือบถึงพื้น นับเป็นบ้านที่มีลักษณะพิเศษที่มีคุณสมบัติกันความร้อนในฤดูร้อน กันน้ำในฤดูฝน กันลมหนาวในฤดูหนาว ที่ทุกวันนี้เหลือแค่ 7 หลัง เหตุเพราะหญ้าคาที่นำมาทำหลังคานั้นหายาก และยากในการดูแลเพราะต้องเปลี่ยนหลังคาแทบทุกปีแม้รูปลักษณ์บ้านจะเปลี่ยนไปแต่โครงสร้างภายในยังคงรักษารูปแบบดั้งเดิมไว้ นั้นคือทุกหลังจะต้องมีห้องประเพณี นั้นคือห้องบูชาบรรพบุรุษ และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ โดยบุคคลภายนอกจะเข้าไปไม่ได้เด็ดขาด ชาวบ้านที่นี่ปลูกข้าว ปลูกผัก ทำไร่ และเก็บของป่าเป็นหลัก ในหน้าแล้ง ไร่ของชาวบ้านมีพืชไร่ผักสวนครัวปลูกไว้เพื่อทำอาหารกิน เหลือกินเหลือใช้ก็อาจเอาออกขาย หรือเอาไปแลกเปลี่ยนกับพืชผักของคนที่อยู่พื้นที่ข้างล่าง บ้านขุนน้ำจอน หมู่บ้านที่ห่างจากบ้านป่ากำประมาณ 3.5 กิโลเมตร มีผลไม้ป่าชนิดหนึ่งที่จะออกลูก 4 - 5 ครั้งเป็นผลไม้ที่ชาวบ้านรอคอยไปเก็บกิน ชาวบ้านเรียกว่า แพะดับ ต้นไม้ชนิดนี้อยู่ในป่าใกล้หมู่บ้าน ต้นสูงใหญ่วิธีการหากินคือการเก็บลูกสุกหล่นใต้ต้น หรือใช้หนังสติ๊กยิงลูกสุกที่อยู่บนต้นเท่านั้น ป่าแถบนี้เป็นทั้งสวนสนุกของเด็ก ๆ ในหมู่บ้าน และเป็นที่หากินของชาวบ้านที่นี่อีกด้วยติดตามได้ในรายการซีรีส์วิถีคน วันเสาร์ที่ 15 มิถุนายน 2566 เวลา 14.30 - 15.00 น. ทางไทยพีบีเอส รับชมออนไลน์ทาง <a href="http://www.thaipbs.or.th/Live" target="_blank">www.thaipbs.or.th/Live</a>

เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง "ดอยภูคา"