พื้นที่บริเวณรอบเหมืองโพแทชที่อำเภอด่านขุนทด จังหวัดนครราชสีมา ทำให้พื้นที่ของชาวบ้านเสียหาย จากที่นามรดกตกทอดทำกินได้มาหลายทศวรรษ สู่นาร้างที่ต้องชาวบ้านต้องซื้อข้าวกิน Big Story เรื่องใหญ่ Thai PBS พาไปสำรวจปัญหารอบเหมืองแร่โพแทซ ชีวิตของชาวบ้านมากมายที่ต้องแลก ต้องรับกับผลกระทบ จากวิถีทำกินที่มีกลับต้องกลายเป็นเพียงแร่ที่ไว้ทำปุ๋ยเพื่อชาติ
เมื่อ "กัญชา" ไม่ใช่ยาเสพติด ผ่านมาเพียง 7 เดือน ที่ประเทศไทยปลดล็อกกัญชา ให้ปลูก ให้ซื้อขาย ให้ใช้เพื่อการแพทย์ และหลายส่วนใช้เพื่อนันทนาการ แล้วร่างพระราชบัญญัติฉบับใหม่ของรัฐบาล จะเป็นเช่นไร ในเมื่อประเทศเพื่อนก็ยังไม่มีใครกำหนดให้ กัญชา ไม่ใช่ยาเสพติดBig Story เรื่องใหญ่ Thai PBS ร่วมติดตามสถานการณ์กัญชากับสังคมไทย
เรือนจำก็มีโทษเป็นระยะเวลา หากเกินจากนั้นนั่นคืออิสรภาพที่ผู้กระทำผิดได้ชดเชยสิ่งที่ทำไปจนหมดสิ้นแล้ว แต่ทว่าชีวิตจริงกลับไม่ง่ายเช่นนั้น เมื่อนอกเรือนจำกลับยังคงมีกรงขังของการ “ตีตรา” Big Story เรื่องใหญ่ Thai PBS ร่วมติดตามชีวิตหลังลูกกรง ระหว่างกรงเหล่านั้นยังคงมีแสงแห่งโอกาสใดจากสังคมอยู่บ้าง
โรงเรียนไม่ใช่พื้นที่ปลอดภัยอีกต่อไป เมื่อการล่วงละเมิดทางเพศเกิดขึ้น และการเยียวยาไม่ใช่เรื่องง่าย Big Story เรื่องใหญ่ Thai PBS ลงพื้นที่ไปยังหลายโรงเรียนที่ริเริ่มปรับปรุงให้โรงเรียนเป็นพื้นที่ปลอดภัยอย่างแท้จริง โดยเป็นการป้องกันตั้งแต่จุดเริ่มต้นที่เรียกกันว่า “กรูมมิ่ง” หรือเตรียมการเพื่อล่วงละเมิดทางเพศ มาเข้าใจเพื่อป้องกันไปพร้อมกัน
คุณอาจไม่เชื่อว่าในกรุงเทพมหานคร มีเด็กและเยาวชนเกือบ 3 แสนคนอาศัยอยู่ในชุมชนแออัด เด็กจำนวนหนึ่งไม่มีแม้แต่ทะเบียนบ้านให้เอาชื่อใส่ การไม่มีหลักแหล่งที่แน่ชัด ยากต่อการได้รับสิทธิ กระทบสิทธิที่พึงได้รับอีกมากมาย Big Story เรื่องใหญ่ Thai PBS ชีวิตเหล่าเด็กในชุมชนแออัด แม้อยู่ในท่างกลางเมืองหลวงแห่งความเจริญ แต่กลับไร้สิทธิ เราจะแก้ไขปัญหานี้ได้อย่างไร
ปัจจุบันครอบครัวเลี้ยงเดี่ยวมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง Big Story เรื่องใหญ่ Thai PBS พาไปเปิดมุมมองต่อปัญหาที่ท้าทายสังคมไทยกับครอบครัวเลี้ยงเดี่ยว ความเปราะบางของครอบครัวเหล่านี้ส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตในหลายแง่มุมทั้งในด้านสังคม เศรษฐกิจ และภาวะจิตใจ ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงของสังคม การต่อสู้ดิ้นรนของครอบครัวเลี้ยงเดี่ยวนั้นเป็นไปด้วยความยากลำบาก แต่ประเทศไทยกลับยังไม่มีนโยบายที่ชัดเจนต่อครอบครัวที่กำลังเผชิญปัญหาเหล่านี้
เมื่อคนไร้รัฐไร้สัญชาติต้องเจ็บป่วยโดยไม่มีสิทธิรักษาพยาบาล Big Story เรื่องใหญ่ Thai PBS ลงพื้นที่ไปยังชายแดนห่างไกลอันเป็นพื้นที่อยู่อาศัยของคนไร้รัฐ คนเหล่านี้ต้องเผชิญกับโรคภัยไข้เจ็บอย่างไร ? ในพื้นที่มีการช่วยเหลือจากอุดมการณ์แห่งมนุษยธรรมอย่างไร ? รัฐรวมถึงโลกควรตระหนักถึงความอับจนหนทางของเพื่อนมนุษย์ที่ยังคงเกิดขึ้นอยู่จนถึงทุกวันนี้
ประเทศไทยถือว่าอยู่ท่ามกลางวิกฤติปัญหาการฆ่าตัวตาย จากกระแสข่าวเหตุฆ่าตัวตายที่เกิดขึ้นได้กับทุกคน ไม่ว่าจะเป็นคนมีชื่อเสียง เด็กวัยรุ่นจนถึงผู้สูงอายุ จนดูราวกับว่าไม่มีช่วงอายุ ไม่มีสถานที่ รวมถึงช่วงเวลาใดเป็นข้อจำกัดของเหตุน่าเศร้าที่เกิดขึ้น ชวนให้สงสัยว่าเราจะแก้ไขปัญหาการฆ่าตัวตายที่เพิ่มขึ้นนี้ได้อย่างไร ? Big Story เรื่องใหญ่ Thai PBS พาพื้นที่ไปยังพื้นที่จังหวัดลำพูน อันเป็นพื้นที่ที่มีอัตราการฆ่าตัวตายสูงที่สุด เพื่อค้นหาว่าการป้องกันการฆ่าตัวตายอย่างยั่งยืน
การประกาศ พรบ.อุทยานแห่งชาติใหม่ 22 แห่ง ของกรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช มีจำนวนหนึ่งที่ยังคงเป็นปัญหาอยู่โดยเฉพาะการประกาศเขตอุทยานทางภาคเหนือซึ่งทับที่ดินทำกินของชาวบ้าน Big Story เรื่องใหญ่ Thai PBS พาไปดูปัญหาที่เกิดขึ้นกับคำถามสำคัญ คนอยู่กับป่ามาก่อนการประกาศเขตอุทยาน การเข้ามาของกฎหมายจึงเป็นเรื่องที่ต้องเคารพผู้อยู่อาศัยมาก่อนตามหลักสิทธิมนุษยชนหรือไม่ ?
กรณีที่รัฐบาลมีนโยบายที่จะให้ขยายเวลาการเปิดสถานบริการไปจนถึงตีสี่ ในพื้นที่ท่องเที่ยวบางพื้นที่ โดยอ้างถึงการช่วยเรื่องการท่องเที่ยว และการกระตุ้นเศรษฐกิจ แต่อีกด้านหนึ่งก็มีเสียงคัดค้านจากภาคประชาชนและกลุ่มผู้ประสบอุบัติภัยจากปัจจัยเสี่ยง Big Story เรื่องใหญ่ Thai PBS พาไปฟังเสียงที่หลากหลายของผู้ที่เกี่ยวข้อง หากเปิดผับถึงตีสี่ สังคมได้อะไรและจะต้องแลกกับอะไรบ้าง ?
เด็ก ๆ ลูกหลานของแรงงานข้ามชาติต่างก็มีความฝันในอาชีพเฉกเช่นเด็ก ๆ ทั่วไป ต่างก็เพียงโอกาสของพวกเขาที่ทำให้อนาคตและชีวิตต่างออกไป Big story เรื่องใหญ่ Thai PBS ขอพาทุกคนไปสำรวจโอกาสของเด็กที่ถูกกำหนดจากสัญชาติ ผ่านมุมมองของครูอาสาชาวเมียนมา โอกาสทางการศึกษาจะส่งถึงเด็ก ๆ เหล่านั้นได้อย่างไร ?
ในปัจจุบันประเทศไทยมีผู้ที่เข้าไปเกี่ยวข้องกับยาเสพติดราว 3 ล้านคน รัฐบาลของนายกรัฐมนตรีเศรษฐา ทวีสิน ชูนโยบายยาเสพติด เน้นมองผู้เสพคือผู้ป่วย เพื่อให้รับบำบัดคืนคนดีสู่สังคม Big Story เรื่องใหญ่ Thai PBS จะพาทุกคนไปสำรวจปัญหาของเด็กที่ถูกรัฐไทยละเมิดสิทธิ์ ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่ควรเกิดขึ้น
ปัญหากฎหมายการจ้างงานของกลุ่มคนขับรถมอเตอร์ไซค์ส่งของหรือ “ไรเดอร์” เป็นที่ถกเถียงมาอย่างยาวนาน จากที่มีการระบุว่าให้ไรเดอ์ไม่ใช่ “ลูกจ้าง” แต่เป็น “พันธมิตร” ทำให้ไม่ได้รับสิทธิสวัสดิการตามกฎหมายเหมือนอย่างลูกจ้างทั่วไป ปัญหาหลายอย่างกำลังเกิดขึ้นทั้งค่าชดเชยจากอุบัติเหตุ และกลุ่มไรเดอร์ก็มีมากขึ้นเรื่อย ๆ Big Story เรื่องใหญ่ Thai PBS จะพาทุกคนไปสำรวจปัญหา และมองหาแนวทางในการแก้ไขปัญหานี้อย่างไร ?
“เกษตรกร” คือ กลุ่มเปราะบางที่สุดกลุ่มหนึ่งต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Change) ไม่ว่าจะเป็น น้ำท่วม ความแห้งแล้ง ฝนไม่ตกต้องตามฤดูกาล อุณหภูมิที่สูงขึ้น ฯลฯ Big Story เรื่องใหญ่ Thai PBS ขอพาทุกคนไปสำรวจช่องว่างความเหลื่อมล้ำ ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศสร้างความเหลื่อมล้ำอย่างไรไว้กับชีวิตของเหล่าเกษตรกรบ้าง
นานมาแล้ว การทำเหมืองในประเทศไทยมีหลายแห่งที่ส่งผลกระทบต่อทั้งสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของชาวบ้านในพื้นที่ใกล้เคียง ถือเป็นบทเรียนสำคัญของการทำเหมืองในประเทศ Big Story เรื่องใหญ่ Thai PBS ขอพาทุกคนไปสำรวจบทเรียนจากประวัติศาสตร์ชีวิตของชาวบ้าน เพื่อตอบคำถามที่อาจคาใจใครหลายคน ทำไมชาวบ้านต่อต้านเหมือง
"สวัสดิการคนชรา" ควรขยับจากมื้อละ 6 บาท 60 สตางค์ เป็นมื้อละ 33 บาทแล้วหรือไม่ ? ท่ามกลางคำถามที่สังคมอยากพัฒนาสวัสดิการให้ดีขึ้น รัฐบาลกลับเดินสวนทางด้วยแนวคิด “พิสูจน์ความจน” ของคนสูงวัย เบี้ยคนชราที่ได้น้อยอยู่แล้ว อาจน้อยลงอีก ด้วยภาระจากการพิสูจน์ความจน Big Story เรื่องใหญ่ Thai PBS อยากจูงมือทุกคนไปพิสูจน์ความจนของคนชรา เบี้ยผู้สูงวัยตอนนี้อยู่ตรงไหนและควรเดินไปในทิศทางใดกันแน่ ?
โครงการสร้างอ่างเก็บน้ำที่ “คลองมะเดื่อ” จะกินพื้นที่อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ มรดกโลกสำคัญของไทยไปมากถึงหนึ่งพันไร่ Big Story เรื่องใหญ่ Thai PBS พาทุกคนไปสำรวจวิถีชีวิตชาวบ้านชุมชนที่หากินอยู่กับความสมบูรณ์รอบผืนป่า มูลค่าทางเศรษฐกิจที่ให้สร้างกับชาวบ้าน รวมถึงการท่องเที่ยวชุมชน ที่เป็นดั่งลมหายใจที่กำลังจะหายไปหากเขื่อนแห่งนี้ถูกสร้างขึ้น
