หลายประเทศเพิ่มขนาดรูปภาพคำเตือนบนซองบุหรี่ หวังลดนักสูบ

รูปภาพคำเตือนบนซองบุหรี่ เป็นเครื่องมือสำคัญในการประชาสัมพันธ์ให้ความรู้เกี่ยวกับพิษภัยของบุหรี่ที่สื่อความหมายอย่างชัดเจน โดยเฉพาะคนที่ไม่รู้หนังสือ และยังมีผลต่อการตัดสินใจของคนที่สูบบุหรี่ ดังนั้นหากเพิ่มขนาดคำเตือนรูปภาพมากเท่าใด ก็เท่ากับเป็นการจำกัดพื้นที่โฆษณาของบริษัทบุหรี่ เพราะทำให้ไม่สามารถใส่สีสรร โลโก้ของบุหรี่ลงไปได้ ขณะนี้มีหลายประเทศเพิ่มขนาดคำเตือนให้ใหญ่ขึ้น

การพูดถอดบทเรียนการต่อสู้กับบริษัทบุหรี่ ของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข ประเทศออสเตรเลีย บนเวทีการประชุมรัฐภาคีอนุสัญญาควบคุมยาสูบครั้งที่ 5 ที่กรุงโซล ประเทศเกาหลีใต้ เกิดขึ้นหลังจากออสเตรเลียเป็นประเทศแรก ที่ประกาศใช้คำเตือนรูปภาพบนซองบุหรี่ ซึ่งมีขนาดใหญ่ที่สุดในขณะนี้ เหตุผลที่ออสเตรเลียกล้าทำ เพราะพบว่าซองบุหรี่เป็นอุปกรณ์สำคัญที่บริษัทบุหรี่ใช้เป็นพื้นที่โฆษณา ที่ใส่ชื่อยี่ห้อ โลโก้ของบุหรี่และทำให้มีสีสรรเพื่อเชิญชวนให้สูบบุหรี่ ดังนั้นหากจะจำกัดพื้นที่โฆษณา ก็ต้องเพิ่มขนาดพื้นที่ของคำเตือนรูปภาพให้มีขนาดใหญ่ขึ้น

โดยซองบุหรี่ด้านหน้า จะมีคำเตือนรูปภาพร้อยละ 75 ของพื้นที่ซองบุหรี่ ที่เหลืออีกร้อยละ 25 จะพิมพ์ได้เพียงชื่อบุหรี่เท่านั้น ส่วนพื้นที่ด้านหลังของซองจะเป็นภาพคำเตือนมากถึงร้อยละ 90 ดังนั้นซองบุหรี่ของออสเตรเลียจึงเป็นซองบุหรี่แบบมาตรฐาน ที่มีรูปภาพขนาดใหญ่ ข้อความชัดเจนและเหลือเนื้อที่เพียงเล็กน้อยไว้สำหรับพิมพ์ชื่อบุหรี่

ขณะนี้มี 63 ประเทศที่มีภาพคำเตือนบนซองบุหรี่ ตามมาตรา 11 ของ FCTC ขณะที่ 10 ประเทศในอาเซียนมีเพียง 4 ประเทศเท่านั้นที่มีภาพคำเตือน ได้แก่ บรูไน มีขนาดใหญ่ที่สุดร้อยละ 75 รองมาเป็นประเทศไทย สิงคโปร์ และมาเลเซีย ส่วนอินโดนีเซีย ไม่มีภาพคำเตือน ทั้งๆที่เป็นประเทศผู้ผลิตและส่งออกบุหรี่ไปขายยังประเทศที่มีภาพคำเตือนแล้ว อย่าง บรูไน มาเลเซียและสิงคโปร์

"ซองบุหรี่ที่เป็นรูปภาพ เป็นมาตรการสำคัญให้การให้การศึกษากับประชาชนที่สูบบุหรี่ เพราะถ้าเป็นประชาชนที่ไม่รู้หนังสือ จะลำบากในระดับหนึ่ง ภาพจึงเป็นการสื่อสารที่สำคัญ" บังอร ฤทธิภักดี ผอ.เครือข่ายควบคุมการบริโภคยาสูบในอาเซียน

เวียดนามเป็นประเทศล่าสุด ที่กำลังจะมีกฎหมายควบคุมยาสูบ บังคับใช้ในวันที่ 1 พฤษาคม 2556 และคาดว่าจะมีคำเตือนรูปภาพบนซองบุหรี่ในอีก 6เดือนหลังจากกฎหมายใช้แล้ว โดย พญ.พัน ที ไฮ รองผู้อำนวยการคณะกรรมการควบคุมการบริโภคยาสูบ กระทรวงสาธารณสุข เวียดนาม บอกว่าขณะนี้ผู้ชายเวียดนามสูบบุหรี่ประมาณร้อยละ 47 และแม้ว่าจะออกมาตรการรณรงค์ป้องกัน แต่ก็ทำให้คนสูบบุหรี่ลดลงเพียงเล็กน้อย พญ.พัน ที ไฮ เชื่อว่าหากกฎหมายฉบับนี้มีผลบังคับใช้จะช่วยลดอัตราการสูบบุหรี่ของคนเวียดนามลงได้

ขณะที่ประเทศไทย มีภาพคำเตือนบนซองบุหรี่ เป็นลำดับที่ 4 ของโลก แต่บรูไน ใช้ภาพคำเตือนหลังไทย แต่ขณะนี้มีพื้นที่ภาพคำเตือนบนซองบุหรี่มากเป็นอันดับ 1 ของอาเซียน ถึงเวลาแล้วที่ไทยควรเสนอเพิ่มขนาดพื้นที่คำเตือนรูปภาพจากร้อยละ 55 เพิ่มเป็นร้อยละ 75 เพื่อให้คำเตือนรูปภาพมีผลทำให้คนสูบบุหรี่น้อยลง