ท่องเที่ยววิถีเกษตรในเขตเมือง
แม้จะครองความเป็นผู้นำในการส่งออกผลิตผลทางการเกษตรหลายชนิด จนได้รับการยกย่องจากนานาชาติว่าเป็นครัวของโลก แต่หลายปัญหาที่เกิดขึ้นกับภาคเกษตรกรรมประเทศไทย ก็ทำให้ความยั่งยืนในการประกอบอาชีพ ถูกลดทอนจนวิถีเกษตรดั้งเดิมค่อยๆเลือนหายไป เรื่องนี้นอกจากต้องอาศัยมาตรการของรัฐในการแก้ปัญหาและสร้างแรงจูงใจแล้ว เกษตรกรหรือคนในชุมชนเกษตรกรรมนั้นๆ ก็เป็นอีกความหวังที่จะคงวิถีเกษตรให้ยั่งยืนได้
จากแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 8 จะพบว่า เราเคยกำหนดเป้าหมายพัฒนาพื้นที่เกษตรกรรมยั่งยืน ให้ได้ถึงร้อยละ 25 ของพื้นที่เกษตรทั้งหมดค่ะ แต่จนถึงปัจจุบันก็ยังไม่สามารถทำได้ตามเป้า ข้อมูลจากมูลนิธิชีววิถีระบุว่า เรามีพื้นที่ ที่ชุมชนมีระบบจัดการและวางแผนพัฒนาเกษตรกรรม จนถึงขั้นเป็นเกษตรอินทรีย์ได้ ไม่ถึง 400,000 ไร่ หรือเพียงร้อยละ 0.2 เท่านั้น ขณะที่ประเทศแถบยุโรปอย่างออสเตรีย ทำได้ ถึงกว่าละร้อยละ 19
ขณะที่ งานวิจัยด้านความมั่นคงทางอาหารของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย หรือ สกว.ที่ระบุว่า กลไกตลาดและอำนาจจัดการอาหาร อยู่ในมือของแหล่งทุน รวมถึงการที่อาหารท้องถิ่นไม่ได้รับความนิยมจากวัฒนธรรมการบริโภคที่เปลี่ยนไปตามยุคสมัย จึงควรผลักดันให้แต่ละท้องถิ่น ดึงศักยภาพการผลิตและรูปแบบกิจกรรมทางการเกษตร มาถ่ายทอดให้คนภายนอกได้สัมผัสมากขึ้น
ชุมชนชานเมืองของกรุงเทพมหานคร ในเขตตลิ่งชัน ที่มีพื้นที่เกษตรกรรมกว่า 430ไร่ ตระหนักถึงความสำคัญเรื่องนี้ จึงใช้การท่องเที่ยวมาเชื่อมโยงกับศักยภาพความเป็นชุมชนริมน้ำ และแหล่งปลูกเครื่องต้มยำที่ใหญ่ที่สุดในกรุงเทพมหานคร มาสืบสานวิถีเกษตรดั้งเดิมให้นักท่องเที่ยวได้เรียนรู้
การจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนเกิดขึ้นในหลายพื้นที่ทั่วประเทศ คงปฎิเสธไม่ได้ว่าส่วนใหญ่ให้ความสำคัญกับรายได้ เพราะหมายถึงความมั่นคงของปากท้อง แต่ก็ถือเป็นพัฒนาที่ดีที่หลายชุมชนพยายามปรับรูปแบบการท่องเที่ยว เพื่อสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนมากขึ้น อย่างที่คลองลัดมะยม นอกจากกระจายรายได้และสร้างความเข้มแข็งให้กับท้องถิ่นแล้ว การจัดการท่องเที่ยวรูปแบบนี้ ยังเป็นที่นิยมในหลายประเทศ เพราะเป็นการกระจายจำนวนนักท่องเที่ยว และช่วยสร้างคุณภาพให้กับนักท่องเที่ยวด้วย โดยมาจากการได้เรียนรู้ ได้เข้าใจ และได้ช่วยสืบสานวิถีวัฒนธรรม
