จับตาซื้อเสียง “คืนหมาหอน”
48 ชั่วโมงก่อนการเลือกตั้ง หรือช่วงคืนหมาหอน เป็นช่วงที่หลายฝ่ายต่างจับตามองว่าเป็นช่วงสำคัญที่อาจจะมีการซื้อเสียง โดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีการแข่งขันสูงแม้ว่าพรรคการเมืองต่างๆ จะจัดตั้งฐานคะแนนของตนเองด้วยการใช้ระบบอุปถัมภ์ดูแลชาวบ้านมาก่อนหน้านี้แล้วก็ตาม
งานศพแห่งหนึ่งที่จังหวัดสกลนครเมื่อกลางเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา ซึ่งอยู่ระหว่างช่วงการหาเสียงเลือกตั้ง เจ้าภาพต้องดูแลค่าใช้จ่ายด้วยตนเองทั้งหมด ซึ่งต่างกับก่อนหน้านี้
แม้จะมีการจัดตั้งและอุปถัมภ์ดูแลชาวบ้านเพื่อฐานคะแนนเสียงของพรรคการเมืองมาตลอดแต่ก็ไม่ได้ทำให้คืนหมาหอนหมดสิ้นไป
การลงพื้นที่ปฏิบัติการป้องกันและปราบปรามการซื้อเสียงของเจ้าหน้าที่ชุดป้องกันปราบปรามการทุจริตการเลือกตั้งจังหวัดขอนแก่น ซึ่งมีทั้งชุดเคลื่อนที่เร็วและแฝงตัวอยู่ในหมู่บ้านมานานกว่า 1 สัปดาห์แล้ว และจะปฏิบัติการเข้มข้นขึ้นในช่วง 3 วันก่อนการเลือกตั้งหรือที่เรียกว่าคืนหมาหอน
พื้นที่ถูกจับตาเป็นพิเศษคือเขตที่มีการแข่งขันสูง โดยเฉพาะในเขตที่มีผู้สมัครคู่แข่งต่างฝ่ายต่างมีโอกาสได้รับชัยชนะ ปัจจัยเรื่องเงินจะเข้ามามีส่วนเพื่อหวังพลิกผลการเลือกตั้ง ซึ่งการตีความพฤติกรรมของการซื้อเสียงหมายถึงการจ่ายเงินเพื่อให้ไปลงคะแนนเป็นการตอบแทน แต่การซื้อเสียงในยุคสมัยนี้ได้เปลี่ยนไปจากเดิม
นายมนตรี เกียรติคำจร ผู้อำนวยการคณะกรรมการเลือกตั้งจังหวัดขอนแก่นยอมรับว่า การจ่ายเงินซื้อเสียงยังคงมีอยู่ แต่จะทำอย่างแนบเนียนมากขึ้น โดยเฉพาะในเขตการเลือกตั้งซึ่งมีผู้สมัครที่มีฐานเสียงและอำนาจบารมีพอๆ กัน
ส่วนที่จังหวัดพิจิตร คืนหมาหอนในอดีต ต้องเปลี่ยนชื่อเป็นคืนวันไก่ขัน เนื่องจากคืนก่อนวันเลือกตั้งทุกฝ่ายต่างจับตามองเป็นพิเศษ ทำให้กลุ่มบุคคลที่มีหน้าที่นำเงินไปแจกจ่ายซื้อเสียงต้องเปลี่ยนการซื้อเสียงไปเป็นช่วงเช้าตรู่ก่อนที่ประชาชนไปเลือกตั้ง
การทุ่มเงินซื้อเสียงในคืนก่อนวันเลือกตั้งยังมีอยู่เกือบทุกจังหวัดแต่โอกาสที่จะถูกจับได้พร้อมหลักฐานเป็นไปได้ยาก ยกเว้นการล่อซื้อหรือเหตุบังเอิญ การลงพื้นที่ของเจ้าหน้าที่ชุดป้องกันปราบปรามการทุจริตการเลือกตั้ง จึงเป็นแค่เพียงมาตรการป้องปรามในคืนหมาหอนเท่านั้น