"หมอฟันตั้งโต๊ะ" บูมเย้ยกฎหมายผุดแผงริมถนน-ตลาดสด

สำรวจ"หมอฟันตั้งโต๊ะ“กลับมาบูมอีกครั้ง หลังจากปี 2559 สบส.เคยกวาดล้างครั้งใหญ่ พบยึดพื้นที่ชุมชน ตลาดสด ด้านทันตแพทย์ เตือนทำฟันปลอมเถื่อน สุดอันตรายเสี่ยงติดเชื้อในช่องปากถึงขั้นเสียชีวิต เหตุคนทำไม่ใช่ทันตแพทย์ อุปกรณ์ ไม่ได้มาตรฐาน แนะมีปัญหาสุขภาพฟันปรึกษาทันตแพทย์โดยตรง-ใช้สิทธิ์บัตรประกันสุขภาพลดภาระค่าใช้จ่าย

ยังคงมีให้เห็น สำหรับโต๊ะทำฟันปลอมเถื่อนริมถนน ตามแหล่งชุมชน ตลาด ห้างสรรพสินค้า “ทำฟันซี่ละ 200 ทำเขี้ยว ทำฟัน ซ่อมฟัน ราคากันเอง โดยไม่เกรงกลัวต่อกฎหมาย และดูเหมือนว่าจะไม่ได้รับการควบคุมดูแลจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการปราบปรามอย่างจริงจัง

ด้วยเหตุผลของค่าใช้จ่ายในการรักษา “ช่องปาก”และ “ฟัน” มีราคาค่อนข้างสูง จึงเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้หลายคนหันไปใช้บริการร้านทำฟันปลอม รีเทนเนอร์ จัดฟันเถื่อน ตามห้างสรรพสินค้า ตลาดนัด หรือริมถนน เพราะเห็นว่าราคาถูกและรวดเร็ว แต่กลับไม่ได้คำนึงถึงผลเสียจากการรักษาที่ไม่ได้มาตรฐาน เสี่ยงติดเชื้อ และอาจต้องเสียค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นอีกหลายเท่าในการรักษา

 

 

โต๊ะทำฟันเถื่อนเกลื่อนย่านสะพานใหม่

ผู้สื่อข่าว “ไทยพีบีเอสออนไลน์” ได้ลงพื้นที่สำรวจร้านทำฟันโต๊ะเถื่อน ที่เปิดให้บริการริมถนนพหลโยธินย่านสะพานใหม่ พบว่า มีโต๊ะทำฟันปลอมเถื่อนเปิดให้บริการอยู่เป็นระยะ ๆ พบมีถึง 3-4 ร้าน เปิดให้บริการตามแหล่งชุมชน ตั้งหน้าร้านขายทอง ร้านตัดผม หรือแม้กระทั่งหน้าร้านขายเครื่องมือและอุปกรณ์ทางการแพทย์ อยู่ริมทางเท้า โดยแต่ละร้านจะตั้งอยู่ไม่ห่างกันมากนัก พร้อมติดป้ายระบุชัดเจน รับทำ ซ่อมแซ่ม ฟันปลอม ทำเขี้ยว ราคากันเอง เริ่มต้นที่ซี่ละ 200 ถึงหลักหมื่นบาทขึ้นอยู่กับวัสดุที่เลือกใช้

รูปแบบในการวางแผงหน้าร้านประกอบด้วย โต๊ะ เก้าอี้ ถังน้ำที่ใช้ล้างเครื่องมือ อุปกรณ์ในการทำฟันปลอมซึ่ง ตั้งอยู่ริมถนนที่มีรถยนต์และคนเดินผ่านไปผ่านมาอยู่ตลอดเวลา ขณะที่ อุปกรณ์ทำฟัน อย่างน้ำยา ฟันปลอมตัวอย่าง และเครื่องมือที่ใช้ติดฟันปลอม ยังจัดวางรวมกันแบบไม่ถูกสุขลักษณะ

ผู้สื่อข่าวได้สอบถาม เจ้าของร้านทำฟันปลอมบริเวณปากซอยถนนพหโยธิน บริเวณตลาดยิ่งเจริญ เปิดเผยว่า ให้บริการทำฟันปลอมมากว่า 10 ปีแล้ว ที่ผ่านมามีลูกค้าเข้ามาใช้บริการอยู่ตลอด เพราะเป็นทางสัญจรไปมา คนเดินทางสะดวกขั้นตอนในการทำไม่ยุ่งยาก ผู้ใช้บริการสามารถเลือกวัสดุและพิมพ์ปากส่งแบบพิมพ์ไปที่แล็ปหลังจากนั้นประมาณ 5-10 วัน สามารถมารับได้ โดยอ้างว่าวัสดุที่ใช้เป็นชนิดเดียวกันกับที่โรงพยาบาลใช้และค่าใช้จ่ายถูกกว่าเท่าตัว

ราคาฟันปลอมหากเป็นพลาสติกราคาจะอยู่ที่ซี่ละ 200 บาท หากทำทั้งปากแบบถอดได้ราคาจะมีตั้งแต่หลักพันไปจนถึงหลักหมื่นบาท ขึ้นอยู่กับวัสดุที่ใช้ซึ่งมีทั้งแบบโลหะและพลาสติก โดยลูกค้าที่ใช้บริการมีทั้งข้าราชการ ลูกจ้างทั่วไป พนักงานบริษัท

 

ราคาถูก-ทันใจ เหตุผลเลือกทำฟันเถื่อน

นาย เอ (นามสมุติ) ผู้ใช้บริการ เปิดเผยว่า เพิ่งเคยมาใช้บริการทำฟันปลอมเป็นครั้งแรก เลือกทำเพราะราคาถูก สั่งทำเพียงไม่กี่ชั่วโมงก็สามารถใช้งานได้ แต่ก็เจอปัญหาใส่แล้วไม่กี่ชั่วโมงก็รู้สึกปวดหัว เนื่องจากตัวเองมีโรคประจำตัวคือ เบาหวาน ความดัน เลยทำให้รู้สึกไม่สบายตัว และต้องกลับมาแก้ใหม่ โดยครั้งนี้ได้ทำจำนวน 1 ซี่ ราคา 200 บาท ส่วนสาเหตุที่ไม่ไปฟันที่คลินิกเนื่องจากไม่ค่อยมีเวลา และคิดว่าราคาน่าจะแพง และที่เลือกทำฟันในร้านแห่งนี้เพราะและไม่คิดว่าจะเป็นอันตรายและเห็นว่าช่างก็มีความชำนาญ

“ก็รู้สึกกลัวบ้างแต่เพราะไม่มีทางเลือกมากนะ เราไม่ค่อยมีเวลาไปหาหมอฟัน เพราะใส่ฟันปลอมครั้งนึ่งต้องทำหลายขั้นตอน มองว่าเงินก็ไม่ใช่ปัญหาทั้งหมดแต่เพราะเราสะดวกแบบนี้มากกว่า”

เตือนทำฟันเถื่อนสุดอันตรายปัญหาตามมาเพียบ

 

ด้าน “ทันตแพทย์กฤษณะ พลอยบุษย์” หรือแอดมินเพจ “ใกล้หมอฟัน” สะท้อนให้เห็นถึงปัญหาการทำฟันปลอมเถื่อนที่ยังคงมีให้เห็นอยู่ปัจจุบัน ว่า ด้วยความเต็มใจและเหตุผลบางอย่างทำให้หลายคนยังคงเลือกใช้บริการทำฟันกับ “หมอฟันเถื่อน” แม้จะรู้หรือไม่รู้ถึงผลกระทบที่จะตามมาก็ตาม เพราะเห็นว่าราคาถูก ไม่เสียต้องเวลารอนาน และหลายคนยังมีความหวาดกลัวหมอฟัน จึงไปใช้บริการฟันปลอมเถื่อน

คนให้บริการคนให้บริการ หรือ “หมอเถื่อน” จะมีวิธีการพูดคุย สร้างความเชื่อใจให้กับผู้ที่มารับบริการ อ้างใช้วัสดุชนิดเดียวกับหมอฟันในคลินิก ส่วนใหญ่ก็ไม่ได้มีการตรวจสภาพช่องปากก่อน ซึ่งแน่นอนว่าไม่สะอาด คนไข้ไม่ได้รักษาฟันผุ และอาจทำให้มีปัญหาเหงือกบวมระยะยาว

ทั้งที่ การใช้ฟันปลอมเถื่อนซึ่งไม่ได้รับบริการจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญถือว่า “อันตราย” มาก เพราะการใส่ฟันปลอมโดยไม่เตรียมช่องปากที่ถูกต้องเหมาะสม เช่น ฟันผุก็ต้องอุด เหงือกบวมก็ต้องรักษาให้หายก่อน ขูดหินปูน รักษารากฟัน เพราะหลังจากการทำอาจทำให้เกิดอาการ ปวด เกิดแผลเรื้อรังในช่องปาก มีปัญหาในการเคี้ยว ปากมีกลิ่น หนักหน่อยอาจทำให้เกิดฟันโยก เสียทรง ล้มได้ ถึงตอนนั้นและอาจจะทำให้เสียค่าใช้จ่ายในการรักษาตามอีกมาก และจะแก้ไขลำบาก

“การทำฟันแต่ละครั้งมีขั้นตอนสำคัญทั้งการเตรียมการ การทำทันตกรรม และการดูแลหลังการทำทันตกรรม ซึ่งต้องดำเนินการโดยทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เนื่องจากมีความเสี่ยงสูงที่จะติดเชื้อ และที่สำคัญคือ ฟันแต่ละคนมีลักษณะเฉพาะที่ต้องทำเป็นรายๆไปเพื่อให้เหมาะสมกับคนไข้และลดความเสี่ยงในการติดเชื้อ” ทันตแพทย์กฤษณะ กล่าว

ทันตแพทย์กฤษณะ กล่าวอีกว่า อุปกรณ์ที่ใช้ในการทำทันตกรรมต้องได้มาตรฐานสาธารณสุขเพราะช่องปากและฟันมีความเสี่ยงในการติดเชื้อง่าย ดังนั้นการฟันปลอมทำแต่ละชิ้นต้องเหมาะสมกับคนไข้แต่ละคน ซึ่งมีปัญหาช่องปากไม่เหมือนกัน อีกทั้งรูปฟันแต่ละคนก็ยังแตกต่างกัน ฉะนั้นการออกแบบฟันที่ไม่เหมาะสมจะส่งผลต่อฟันซี่ใดซี่หนึ่งรับน้ำหนักมากเกินไป ทำให้ฟันซี่ที่แข็งแรงกลายเป็นฟันที่อ่อนแอ เกิดการโยก สึกกร่อน และหัก และหากเกิดการสบฟันที่ผิดปกติ อาจทำเกิดแผล ลุกลามกลายเป็นแผลเรื้อรังได้

 

แนะใช้บริการบัตรประกันสุภาพ-ราคาไม่แพงอย่างที่คิด

ขณะที่ในด้านของราคาอาจไม่มีความแตกต่างกันมากนัก โดยร้านทำฟันปลอมเถื่อนบางมีราคาแพงกว่าในสถานบริการของรัฐบาลด้วยซ้ำ ฟันปลอมเถื่อนนอกจากจะใช้วัสดุที่ไม่ได้มาตรฐาน และไม่เหมาะกับสภาพช่องปากแล้ว ใช้ไประยะหนึ่งอาจส่งผลให้เกิดอันตรายในช่องปากอย่างมากมาย อีกทั้งยังไม่ได้ช่วยในการบดเคี้ยวใช้ได้ในระยะสั้น

ก่อนหน้านี้ การเข้าถึงหลักประกันสุขภาพของประชาชนเป็นเรื่องที่ค่อนข้างลำบาก แต่หลังจากมีบัตรประกันสุขภาพทำให้คนไทยเข้าถึงการรักษาพยาบาลได้มากขึ้น โดยเฉพาะการทำฟันทั้งบัตร 30 บาท ประกันสังคมก็มีสิทธิในการรักษาทันตกรรม และมีแนวโน้มที่จะเพิ่มสิทธิประโยชน์มากขึ้นอีก

ที่ผ่านมา มาตรการปราบปรามหมอฟันเถื่อนมีกฎหมายที่ดูแลอยู่ การจับกุมส่วนใหญ่จะต้องเป็นการจับกุมในลักษณะซึ่งหน้า ซึ่งในหลายกรณีทำได้ยาก เพราะต้องเป็นในขณะที่เขากำลังทำอยู่ สำหรับผู้ที่เปิดร้านและทำฟันปลอม จะมีโทษตามพระราชบัญญัติสถานพยาบาล พ.ศ.2541 เข้าข่ายความผิดเป็นสถานประกอบการเถื่อน ไม่มีใบอนุญาตประกอบวิชาชีพ และ พ.ร.บ.ประกอบโรคศิลปะ

 

 

สอดคล้องกับ ทันตแพทย์ภัทรพล รุ่งจิรารัตน์ แอดมินเพจ “คลินิกศาลาแดง ซ.1 ทันตกรรม” ที่ระบุว่า ใส่ฟันปลอมจากบุคคลที่ไม่ใช้แพทย์ มีความเสี่ยงอันตรายเป็นอย่างมาก เพราะหมอเถื่อนไม่มีความรู้ความชำนาญด้านทันตกรรม โดยที่ผ่านมา มีคนไข้ใส่ฟันปลอมเข้ามาทำการรักษาและแก้ไข้กันหลายคน บางคนใส่ฟันปลอมแบบที่ไม่สามารถถอดออกมาทำความสะอาดได้ ทำให้เกิดปัญหาเศษอาหารเข้าไปติด เชื้อโรคหมักหมม ทำให้เกิดอาการอักเสบเป็นหนอง ปากมีกลิ่นเหม็น ลุมลามติดเชื้อไปสู่บริเวณต่าง ๆ ของร่างกาย เสี่ยงมะเร็งช่องปาก อาจทำให้เกิดอันตรายถึงแก่ชีวิตได้ ยิ่งถ้าคนที่มีโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน ความดัน

อย่างไรก็ตาม คนที่คิดที่จะไปใส่ฟันปลอมเถื่อน ต้องคิดให้รอบคอบว่าที่ทำถูกจริง ใช้เวลาน้อยจริง แต่ใช้ได้จริงหรือไม่ แล้วเอามาใช้ในชีวิตจริงมันอันตรายมากน้อยแค่ไหน

“ฟันปลอม 1 ชิ้นใช้การทำหลายครั้งมากจุดนี้อาจทำให้คนไข้ท้อด้วย เนื่องจากราคาสูงเมื่อเทียบกับฟันปลอมเถื่อน แล้วขั้นตอนค่อนข้างที่จะยุ่งยากกว่า กว่าจะได้ฟันปลอม 1 ชุดมาใช้งาน” ทันตแพทย์ภัทรพล กล่าว

 

 สบส.เคยกวดขันหนักเตือนโทษจำคุกปรับ 6 หมื่น

ขณะที่เมื่อปี 2559 กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ (สบส.) เคย กวาดล้างหมอฟันเถื่อน หมอฟันตั้งโต๊ะ ร่วมกับเจ้าหน้าที่ตำรวจและสำนักงานสาธารณสุขจังหวัด ขอความร่วมมือประชาชนหากพบเห็นแจ้งที่สายด่วน 02-193-7999 หรือ เฟชบุ๊กสารวัตรสถานพยาบาลออนไลน์ มือปราบสถานพยาบาลเถื่อน โดยผู้ที่เปิดร้านและรับฟันปลอม จะมีโทษตามพระราชบัญญัติสถานพยาบาลพ.ศ. 2541 มี 2 กระทง ประการแรกเข้าข่ายเป็นทันตแพทย์เถื่อน ไม่มีใบอนุญาตประกอบวิชาชีพ มีโทษจำคุกไม่เกิน 3 ปี ปรับไม่เกิน 30,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ ประการที่ 2 ข้อหาเปิดร้านทำฟันโดยไม่ได้รับอนุญาต มีโทษจำคุกไม่เกิน 3 ปี ปรับไม่เกิน 60,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ