วันนี้ (9 พ.ค.2562) เวลา 08.30 น. พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทร มหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดำเนินพร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าสุทิดา พัชรสุธาพิมลลักษณ พระบรมราชินี และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี โดยรถยนต์พระที่นั่งมายังพลับพลาที่ประทับ ณ บริเวณมณฑลพิธีท้องสนามหลวง เพื่อเป็นองค์ประธานในงานพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ปีพุทธศักราช 2562
ในปีนี้ นายอนันต์ สุวรรณรัตน์ ปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ทำหน้าที่พระยาแรกนา ได้ยาตราขบวนพร้อมเทพี เฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท เสร็จแล้วพระยาแรกนาเจิมพระพระโคเพิ่ม และ พระโคพูล และคันไถ ก่อนเริ่มการไถดะโดยทักษิณาวรรต 3 รอบ และไถแปร 3 รอบ พร้อมหว่านเมล็ดพันธุ์ข้าว
สำหรับพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ประกอบด้วยพระราชพิธี 2 พิธีรวมกัน คือ พระราชพิธีพืชมงคลอันเป็นพิธีสงฆ์ และพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ (วันไถหว่าน) อันเป็นพิธีพราหมณ์ ณ มณฑลพิธีท้องสนามหลวง
พระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ เป็นพิธีการซึ่งกระทำขึ้นเพื่อความเป็นสิริมงคลและส่งเสริม บำรุงขวัญเกษตรกร เพื่อให้เกิดความมั่นใจในการเพาะปลูก ซึ่งกำหนดจัดขึ้นในเดือนหกของทุกปีอันถือเป็นเวลาที่เหมาะสมในการเริ่มต้นฤดูกาลแห่งการทำนา
พระโคแรกนาขวัญ ในพระราชพิธีถูกคัดเลือกโดยศูนย์วิจัยการผสมเทียมและเทคโนโลยีชีวภาพราชบุรี สำนักเทคโนโลยีชีวภาพการผลิตปศุสัตว์ กรมปศุสัตว์ จากโคที่มีลักษณะดีตามเกณฑ์ที่เหมาะสม
ในพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ประจำปี 2562 เป็นพระโคพันธุ์ขาวลำพูน ได้แก่ พระโคเพิ่ม และ พระโคพูล
ผลการเสี่ยงทาย ในพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ประจำปี 2562 ปรากฏว่า พระโคได้กิน ข้าวพยากรณ์ว่า ธัญญาหาร ผลาหาร จะบริบูรณ์ดี น้ำและหญ้า พยากรณ์ว่า น้ำท่าจะบริบูรณ์พอสมควร ธัญญาหาร ผลาหาร ภักษาหาร มังสาหาร จะอุดมสมบูรณ์ดี
และในการเสี่ยงทายผ้านุ่งเสี่ยงทาย พระยาแรกนาหยิบเสี่ยงทายได้ ผ้าห้าคืบ พยากรณ์ว่า น้ำสำหรับปีนี้จะมีปริมาณพอดี ข้าวกล้าในนาจะได้ผลบริบูรณ์ และผลาหาร มังสาหาร จะอุดมสมบูรณ์ดี
ความหมาย อาหารพระโค-ผ้านุ่งแต่งกาย
อาหารที่นำมาใช้เสี่ยงทายมี 7 อย่าง คือ ข้าวเปลือก ข้าวโพด ถั่วเขียว งา หญ้า น้ำ และเหล้า พระโคกินอะไรก็จะทำนายไปตามนั้น คือ
หากพระโคเลือกกิน "ข้าวเปลือก" หรือ "ข้าวโพด" พยากรณ์ว่า ธัญญาหาร ผลาหาร จะบริบูรณ์ดี
พระโคเลือกกิน "ถั่วเขียว" หรือ "งา" พยากรณ์ว่า ผลาหาร ภักษาหาร จะอุดมสมบูรณ์ดี
พระโคเลือกกิน "น้ำ" หรือ "หญ้า" พยากรณ์ว่า น้ำท่าจะบริบูรณ์พอสมควร ธัญญาหาร ผลาหาร ภักษาหาร มังสาหาร จะอุดมสมบูรณ์ดี
พระโคเลือกกิน "เหล้า" พยากรณ์ว่า การคมนาคมจะสะดวกขึ้น การค้าขายกับต่างประเทศจะดีขึ้น เศรษฐกิจจะรุ่งเรือง
สำหรับ ผ้านุ่งแต่งกาย พระยาแรกนาตั้งสัตยาธิษฐานหยิบนั้นเป็นผ้าลายมีด้วยกัน 3 ผืน คือ หกคืบ ห้าคืบ และสี่คืบ ผ้านุ่งนี้จะวางเรียงบนโตกมีผ้าคลุมเพื่อให้พระยาแรกนาหยิบ ถ้าหยิบได้ผืนใดจะมีคำทำนายดังนี้
หากหยิบได้ ผ้าสี่คืบ พยากรณ์ว่า น้ำจะมากสักหน่อย นาในที่ดอนจะได้ผลบริบูรณ์ดี นาในที่ลุ่มอาจจะเสียหายบ้าง ได้ผลไม่เต็มที่
หยิบได้ผ้า ห้าคืบ พยากรณ์ว่า น้ำสำหรับปีนี้จะมีปริมาณพอดี ข้าวกล้าในนาจะได้ผลบริบูรณ์ และผลาหาร มังสาหาร จะอุดมสมบูรณ์ดี
และหากหยิบได้ ผ้าหกคืบ พยากรณ์ว่า น้ำน้อย นาในที่ลุ่มจะได้ผลบริบูรณ์ดี แต่นาในที่ดอนอาจจะเสียหายบ้าง ได้ผลไม่เต็มที่
หลังเสร็จสิ้นพระราชพิธีฯ เกษตรกรและประชาชน ต่างเข้าไปเก็บเมล็ดพันธุ์ข้าวที่พระยาแรกนาหว่านไว้ในลานแรกนา โดยจะนำกลับไปหว่านในที่นาของตนเอง และเก็บไว้เพื่อความเป็นสิริมงคล
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
ซ้อมใหญ่งานพระราชพิธี พืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ