พื้นที่กว่า 40 ไร่ ในพื้นที่หมู่ 10 ต.เหล่าไฮงาม อ.กุฉินารายณ์ จ.กาฬสินธุ์ ที่บริษัท แทน ซิลิก้า จำกัด ยื่นขอประทานบัตรทำเหมืองแร่ทรายแก้วแปลงนี้ ถูกเปลี่ยนสภาพเป็นไร่มันสำปะหลัง หลังเคยถูกชาวบ้านในพื้นที่ ร้องเรียนว่าพบพฤติกรรมลักลอบนำทรายแก้วนอกพื้นที่ขอประทานบัตรเข้ามากองในแปลงยื่นขอประทานบัตรว่าเข้าข่ายจงใจทำเหมืองแร่เถื่อนหรือไม่ เนื่องจากตามพระราชบัญญัติแร่ 2560 กำหนดห้ามมิให้ผู้ใดทำเหมืองในที่ใด ไม่ว่าที่ทำเหมืองนั้นจะเป็นสิทธิส่วนบุคคลหรือไม่ เว้นแต่จะได้รับอนุญาตประทานบัตร
กระทั่งมีคำสั่งยกเลิกคำขอประทานบัตร รอบแรก ไปเมื่อเดือน ก.ย.2562 ลงชื่อคำสั่งโดย "อุตสาหกรรม จ.กาฬสินธุ์" และแต่งตั้งคณะกรรมการตรวจสอบข้อเท็จจริง ซึ่งเป็นภาพเก่าที่ THE EXIT ลงพื้นที่ และบันทึกไว้เมื่อปี 2562 พบว่าในบริเวณที่ถูกร้องเรียน ปรากฏกองทรายเล็กๆ กระจายอยู่เต็มพื้นที่จริง
นายสุทธิการ ชัยอเนก ชาวบ้าน ต.เหล่าไฮงาม อ.กุฉินารายณ์ จ.กาฬสินธุ์ กล่าวว่า ปัจจุบันร่องรอยที่ยังหลงเหลือ และบ่งชี้ได้ว่าที่ดินแปลงนี้ มีการนำทรายจากแปลงอื่นเข้ามา คือยังมีระดับความสูงมากกว่าที่ดินข้างเคียง รวมถึงสีและลักษณะของทราย
นายสุทธิการ ชัยอเนก
นายสุทธิการ ชัยอเนก
กลุ่มทุนกว้านซื้อทรายแก้วจากชาวบ้าน
ที่ดินแปลงนี้ เป็นจุดที่เจ้าของที่ดิน เคยยอมรับว่าได้ขายทราย และทรายถูกนำไปกองไว้ในแปลงที่มีการยื่นขอประทานบัตรจริง ปัจจุบัน ยังเห็นร่องรอยว่ามีการขุดทรายออกไป และเป็นหนึ่งในบุคคลที่คณะกรรมการตรวจสอบข้อเท็จจริงจากกรณีร้องเรียน ได้เข้ามาสอบถามข้อมูล และข้อมูลที่ได้จากข้อร้องเรียน ยังพบว่าช่วงเวลาการยื่นขอประทานบัตรเหมืองแร่ทรายแก้ว รอบแรก มีกลุ่มทุนเข้ามาขอกว้านซื้อทรายแก้วในพื้นที่ของชาวบ้าน ต.เหล่าไฮงาม หลายแปลง โดยใช้วิธีทำเอกสารสัญญาจ้างขุดดิน แทนการซื้อทราย
ที่ดินของนายมณฑา บูรวัฒน์ ชาวบ้าน ต.เหล่าไฮงาม อ.กุฉินารายณ์ จ.กาฬสินธุ์ เป็นที่ดินอีกแปลงที่ได้รับการทาบทามขอซื้อทรายในเวลานั้น เขาอ้างว่านายหน้าระบุจะให้เงินไร่ละ 3,000 บาท และตกแต่งจุดที่ขุดทรายเป็นบ่อน้ำไว้ให้ใช้ในการเกษตร แต่ด้วยข้อสงสัยหลายประเด็น สุดท้ายเขาจึงตัดสินใจไม่ขาย
ทั้งหมด 3-4 หมู่บ้านที่เขาติดต่อ ถ้าใครมีใบโฉนด หรือ สปก.ไปให้เขา เขาให้คนละ 3,000 บาท ขั้นแรก
นายมณฑา บูรวัฒน์
นายมณฑา บูรวัฒน์
ผ่านมา 1 ปี บริษัท แทน ซิลิก้า จำกัด ยื่นขอประทานบัตรเหมืองแร่ทรายแก้วในพื้นที่เดิมอีกครั้ง ปลุกกระแสคัดค้านของกลุ่มคนเหล่าไฮงามไม่เอาเหมืองแร่ ป้ายคัดค้านถูกนำไปติดรอบหมู่บ้าน เพื่อแสดงออกว่าพวกเขากังวลถึงผลกระทบที่จะตามมา หากเกิดเหมืองแร่ทรายแก้วในพื้นที่ แม้กระบวนการยื่นขอประทานบัตรจะยังอยู่ในขั้นจัดเวทีสาธารณะให้ความรู้ประชาชน ซึ่งถือเป็นกระบวนการขั้นต้นก็ตาม
ผ่านมา 1 ปี ยังไร้ข้อสรุปสอบเหมืองเถื่อน
นางเพชรแสง พุทธผาย ชาวบ้านจากกลุ่มคนเหล่าไฮงามไม่เอาเหมืองแร่ ตั้งข้อสังเกตว่าการยื่นขอประทานบัตร รอบใหม่ ยังไม่สมควรเกิดขึ้น เพราะผลการตรวจสอบข้อเท็จจริงจากการร้องเรียนกรณีทำเหมืองเถื่อนครั้งที่ผ่านมา ยังไม่มีข้อสรุปที่ชัดเจน และผ่านมา 1 ปี มีการเรียกคณะกรรมการตรวจสอบข้อเท็จจริง ประชุมเพียงครั้งเดียวเท่านั้น
นางเพชรแสง พุทธผาย
นางเพชรแสง พุทธผาย
THE EXIT สอบถามเรื่องนี้ไปยังนายวศิน ศุภพิสุทธิ์ อุตสาหกรรม จ.กาฬสินธุ์ ได้รับคำตอบว่าตัวแทนบริษัท แทน ซิลิก้า จำกัด ได้ยื่นขอประทานบัตร รอบใหม่ เมื่อวันที่ 7 พ.ค.2563 และได้จัดเวทีสาธารณะเพื่อให้ข้อมูลเรื่องเหมืองแร่ทรายแก้วกับชาวบ้านในพื้นที่หมู่ 10 รัศมีผู้ได้รับผลกระทบตามกฎหมาย ไปเมื่อต้นเดือน พ.ย.ที่ผ่านมา โดยมีชาวบ้านกลุ่มคัดค้านจัดเวทีคู่ขนาน พร้อมยืนยันข้อมูลว่าเป็นการขอประทานบัตรในที่ดินแปลงเดิมที่เคยถูกร้องเรียนจริง
นายวศิน ศุภพิสุทธิ์
นายวศิน ศุภพิสุทธิ์
แต่กระบวนการตรวจสอบข้อเท็จจริงตามการร้องเรียนของชาวบ้านนั้น อุตสาหกรรม จ.กาฬสินธุ์ ได้สรุปตามคำสั่งอัยการ จ.กาฬสินธุ์ ว่าให้งดการสอบสวน เนื่องจากไม่สามารถหาตัวผู้กระทำความผิดได้ ทำให้บริษัทสามารถยื่นขอประทานบัตรรอบใหม่ได้
ยืนยันยื่นขอประทานบัตรเหมืองตามขั้นตอน
สำหรับเหมืองแร่ทรายแก้วที่บริษัท แทน ซิลิก้า จำกัด ยื่นขอประทานบัตร เป็นเหมืองแร่ประเภทที่ 1 ระยะดำเนินการ 20 ปี THE EXIT ติดต่อไปยังตัวแทนบริษัท แทน ซิลิก้า จำกัด ได้รับคำตอบว่าดำเนินการยื่นขอไปตามขั้นตอนทางกฎหมาย