"กล้องโทรทรรศน์อวกาศยูคลิด" เป็นความร่วมมือระหว่างองค์การอวกาศยุโรปและห้องปฏิบัติการแรงขับเคลื่อนไอพ่น (Jet Propulsion Laboratory) ของ "องค์การนาซา" (NASA) เพื่อศึกษาสสารมืดในจักรวาล ภารกิจนี้ถือเป็นภารกิจนำร่องสำหรับกล้องโทรทรรศน์อวกาศแนนซี เกรซ โรมัน ซึ่งอยู่ในขั้นตอนการพัฒนา และมีกำหนดการปล่อยในปี ค.ศ. 2027
กล้องโทรทรรศน์อวกาศยูคลิดจะทำหน้าที่สำรวจ 1 ใน 3 ของทรงกลมท้องฟ้าเพื่อสร้างแผนที่ของกาแล็กซีนับล้านกาแล็กซีและวัดระยะทางระหว่างกาแล็กซี ซึ่งจำเป็นต่อการศึกษาการขยายตัวของจักรวาล เตรียมไว้ให้กล้องโทรทรรศน์อวกาศแนนซี เกรซ โรมันใช้งานและดำเนินการสำรวจต่อ ซึ่งกล้องดังกล่าวจะสำรวจกาแล็กซีในระดับที่แคบแต่ลึกกว่ายูคลิด เพื่อข้อมูลที่มีความแม่นยำกว่า
สสารมืดและพลังงานมืดคืออะไร ทำไมเราต้องศึกษามัน ?
สสารมืดเป็นชนิดของสสารที่มีมวล แต่ไม่ดูดซับแสงและไม่สะท้อนแสง อีกนัยหนึ่ง สสารมืดคือสสารล่องหนที่กล้องโทรทรรศน์อวกาศทั่วไปไม่สามารถมองเห็นได้ อย่างไรก็ตาม เนื่องจากสสารมืดมีมวล มันจึงสามารถออกแรงโน้มถ่วงต่อวัตถุใกล้เคียงได้ ซึ่งแรงที่มีผลมาจากปฏิสัมพันธ์ของสสารมืดเรียกว่า “พลังงานมืด”
ในจักรวาลนั้นมีสสารมืดมากกว่าสสารที่มองเห็นได้ถึง 5 เท่า กระจายตัวอยู่ทั่วจักรวาล สสารที่มองเห็นได้ คือ สสารที่ก่อให้เกิดดาวฤกษ์ ดาวเคราะห์ กาแล็กซี ฯลฯ ส่วนสสารมืดนั้น นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่ามันคือความว่างเปล่าที่ไม่ว่างเปล่าในอวกาศ พื้นที่ที่ดูว่างเปล่าในอวกาศนั้นมันอาจจะไม่ว่างเปล่า แต่มีสสารมืดอยู่
การที่สสารมืดกระจายตัวอยู่ทั่วจักรวาลนั้นหมายความว่า “พลังงานมืด” ของมันมีผลต่อทั้งจักรวาล ซึ่งนักวิทยาศาสตร์เชื่อว่าพลังงานมืดและสสารมืดมีผลต่อการขยายตัวของจักรวาล ซึ่งความเข้าใจและหลักการทำงานของมัน ส่วนใหญ่ยังคงเป็นปริศนาอยู่
อย่างไรก็ตาม เรายังไม่เคยตรวจจับการมีอยู่ของสสารมืดได้ และสันนิษฐานของการมีอยู่ของสสารมืดนั้นอยู่บนพื้นฐานทางทฤษฎีและการคำนวณเท่านั้น หมายความว่ากฎและความเข้าใจด้านแรงโน้มถ่วงของมนุษยชาติอาจเปลี่ยนได้เสมอ ขึ้นอยู่กับการไขปริศนาสสารมืดนั่นเอง
ที่มาข้อมูล: ESA’s Euclid Mission Launches to Explore ‘Dark Universe’
ที่มาภาพ: ESA
“รอบรู้ ดูกระแส ก้าวทันโลก” ไปกับ Thai PBS Sci & Tech