ไข้เลือดออก (Dengue fever) เป็นโรคระบาดประจำถิ่นของประเทศไทย รวมถึงประเทศในแถบร้อนชื้น มียุงลายเป็นพาหะของเชื้อ Dengue virus (DENV) พบการระบาดตลอดทั้งปีโดยเฉพาะอย่างยิ่งช่วงฤดูฝน และมีการระบาดหนักในทุก 2-5 ปี โดยในปี 2566 นี้เป็นปีที่ประเทศไทยส่อเค้าระบาดหนักอีกครั้ง ล่าสุดกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข รายงานสถานการณ์โรคไข้เลือดออกตั้งแต่เดือน ม.ค. - มิ.ย.2566 พบผู้ป่วยแล้วกว่า 45,000 คน และมีผู้เสียชีวิต 41 คน
อ่านข่าว : ป่วยไข้เลือดออกพุ่ง สธ.กำชับเลี่ยงจ่ายยา "กลุ่มเอ็นเสด" ลดเสี่ยงช็อกเสียชีวิต
สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) โดยศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (เนคเทค) ร่วมกับกระทรวงสาธารณสุข โดยกรมควบคุมโรค วิจัยและพัฒนาแพลตฟอร์ม "ทันระบาด" เพื่อสนับสนุนการเฝ้าระวังและควบคุมการระบาดของโรคไข้เลือดออกแบบเชิงรุกสำหรับเจ้าหน้าที่สาธารณสุข
อีกทั้งยังต่อยอดสู่แอปพลิเคชัน "รู้ทัน" เพื่อ เป็นเครื่องมือให้ประชาชนใช้ติดตามสถานการณ์การระบาดของโรคไข้เลือดออก รวมถึงความเสี่ยงด้านสุขภาพอื่น ๆ สนันสนุการใช้งานแอปพลิเคชันโดยบริษัท คาโอ อินดัสเตรียล (ประเทศไทย) จำกัด
ดร.นัยนา สหเวชชภัณฑ์ หัวหน้าทีมวิจัยการจำลองและระบบขับเคลื่อนด้วยข้อมูล เนคเทค สวทช. กล่าวว่า เนคเทค สวทช. ได้ร่วมกับกรมควบคุมโรค เปิดตัวแพลตฟอร์ม "ทันระบาด" ตั้งแต่ปี 2559 เพื่อสนับสนุนการวางแผนป้องกันและควบคุมการระบาดของโรคไข้เลือดออกที่มีประสิทธิภาพและเท่าทันสถานการณ์มากยิ่งขึ้น ซึ่งประกอบด้วย 4 แอปพลิเคชันหลัก ได้แก่
- ทันระบาดสำรวจ เพื่อช่วยรวบรวมข้อมูลการสำรวจลูกน้ำยุงลาย และรายงานความชุกชุมของลูกน้ำยุงลายให้กับพื้นที่แบบเรียลไทม์
- ทันระบาดติดตาม เพื่อนำเสนอสถานการณ์ของโรคไข้เลือดออก ร่วมกับความชุกชุมของลูกน้ำยุงลาย บนแผนที่ และตาราง ตามมิติที่สนใจ
- ทันระบาดรายงาน เพื่อช่วยสรุปชุดข้อมูลสำคัญที่มีการใช้งานเป็นประจำออกมาในรูปแบบรายงานอย่างอัตโนมัติ
- ทันระบาดวิเคราะห์ เพื่อสนับสนุนการวิเคราะห์ข้อมูลในมุมมองที่สนใจ
อ่านข่าว : สธ. พบผู้ป่วย "ซิกา" แล้ว 110 คน ใน 20 จังหวัด - หญิงตั้งครรภ์ 6 คน
ทีมวิจัยเนคเทค สวทช. และกรมควบคุมโรค ยังได้ร่วมกันพัฒนาต่อยอดทันระบาดสู่แอปพลิเคชัน "รู้ทัน" ให้เป็นเครื่องมือแจ้งเตือนความเสี่ยงของโรคไข้เลือดออกตามพิกัดที่ผู้ใช้งานอยู่ ณ ขณะนั้น พร้อมคำแนะนำในการป้องกันตน
นอกจากนี้ผู้ใช้งานยังดูข้อมูลในรูปแบบแผนที่ตั้งแต่ระดับตำบลถึงระดับภาพรวมประเทศ เพื่อแจ้งเตือนคนรู้จักหรือวางแผนเตรียมอุปกรณ์ป้องกัน เช่น เสื้อแขนยาว ยากันยุง ก่อนเดินทางไปยังพื้นที่เสี่ยงได้
แอปพลิเคชันรู้ทันยังสามารถแจ้งเตือนความเสี่ยงด้านสุขภาพอื่น ๆ เช่น การระบาดของโรคโควิด-19 สถานการณ์ฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 ค่าดัชนีความร้อนที่อาจนำไปสู่โรคลมแดด รวมถึงสภาพอากาศ ให้ประชาชนทราบในแอปพลิเคชันเดียว ทั้งนี้สามารถดาวน์โหลดแอปฯเพื่อใช้งานได้ที่ Play Store และ App Store
อ่านข่าว : เล็งใช้กฎหมายคุม "ไข้เลือดออก" หลังยอดผู้ป่วยพุ่ง 18 จังหวัด