วันนี้ (15 ก.พ.2567) พล.ต.ท.อาชยน ไกรทอง โฆษก ตร. กล่าวถึงกรณี พล.ต.อ.ต่อศักดิ์ สุขวิมล ผบ.ตร. มอบหมายให้สำนักงานตำรวจแห่งชาติ (ตร.) ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง พิจารณาอายุการกระทำความผิดของเด็กและเยาวชนในห้วงปี 2559-2566 พบว่า
1. กลุ่มคดีอุกฉกรรจ์ ห้วงอายุ 10-18 ปี รวมทั้งสิ้น 1,645 คดี อายุที่กระทำความผิดสูงสุด ได้แก่ อายุ 17 ปี (418 คดี), อายุ 18 ปี (416 คดี) และอายุ 16 ปี (367 คดี) โดยนับแต่ปี 2565 เป็นต้นมา เริ่มพบว่าผู้ก่อเหตุอยู่ในห้วงอายุ 10-18 ปี มีแนวโน้มสูงขึ้น คดีที่ก่อเหตุสูงสุด ได้แก่ ฆ่าผู้อื่น (954 คดี), ปล้นทรัพย์ (109 คดี) และชิงทรัพย์ (97 คดี)
2. กลุ่มคดีความผิดเกี่ยวกับชีวิต-ร่างกาย รวมทั้งสิ้น 4,318 คดี อายุที่กระทำผิดสูงสุด ได้แก่ อายุ 18 ปี (1,398 คดี), อายุ 17 ปี (1,025 คดี) และอายุ 16 ปี (805 คดี) โดยพบว่ามีผู้กระทำความผิดที่อายุต่ำกว่า 10 ปี จำนวน 20 คดี และพบว่าห้วงอายุ 10-18 ปี ตั้งแต่ปี 2560 เป็นต้นมา เริ่มสูงขึ้น โดยเป็นความผิดทำร้ายผู้อื่นถึงแก่ความตายสูงถึง 1,860 คดี
3. กลุ่มคดีความผิดเกี่ยวกับทรัพย์ รวมทั้งสิ้น 5,903 คดี อายุที่กระทำความผิดสูงสุด ได้แก่ อายุ 18 ปี (1,820 คดี), อายุ 17 ปี (1,137 คดี) และอายุ 16 ปี (960 คดี) โดยพบว่าผู้กระทำความผิดอายุต่ำกว่า 10 ปี จำนวน 29 คดี และพบว่าห้วงอายุ 10-18 ปี เริ่มมีการกระทำความผิดตั้งแต่ปี 2562 เป็นต้นมา โดยเป็นความผิดลักทรัพย์ 2972 คดี, ฉ้อโกง 921 คดี และวิ่งราวทรัพย์ 57 คดี
เห็นได้ว่า การกระทำความผิดของเด็กและเยาวชนในคดีอุกฉกรรจ์ ชีวิตหรือร่างกาย ความผิดเกี่ยวกับทรัพย์ มีแนวโน้มสูงขึ้น และเกณฑ์อายุของผู้กระทำความผิดอายุน้อยลง
โฆษก ตร. ระบุอีกว่า แม้ข้อมูลทางการวิจัยกระบวนการยุติธรรมทางอาญาสำหรับเด็กและเยาวชน ยึดหลักมุ่งคุ้มครองเด็กและเยาวชน เน้นการสงเคราะห์ บำบัดฟื้นฟู แก้ไข เยียวยา เพื่อคำนึงถึงอนาคตของเด็กและเยาวชน แต่อย่างไรก็ตามในการพิจารณาการกำหนดโทษ สามารถกำหนดมาตรการที่เหมาะสมกับพฤติการณ์ได้ เช่น ความผิดร้ายแรง การกระทำความผิดซ้ำ จึงอาจกำหนดโทษจำคุก เพื่อให้หลาบจำได้สำหรับเด็กและเยาวชนในบางกรณี
ขณะที่แนวทางการดำเนินการของต่างประเทศ เช่น ฝรั่งเศสและอังกฤษ กำหนดอายุเด็กไม่เกิน 10 ปี ไม่ต้องรับโทษ ซึ่งเกณฑ์อายุน้อยกว่าประเทศไทยที่กำหนดอายุไม่เกิน 12 ปี ส่วนในเยอรมนี แคนนาดา ฝรั่งเศส จะพิจารณาเกณฑ์อายุและประเภทความผิดร้ายแรงประกอบกัน เพื่อกำหนดโทษจำคุกสำหรับเด็กและเยาวชนได้เช่นเดียวกับผู้ใหญ่
ทั้งนี้ ข้อเสนอแนะทั่วไปสหประชาชาติ (ฉบับที่ 10) ตามอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็กที่กำหนด “เกณฑ์อายุขั้นต่ำที่บุคคลจะมีความรับผิดอาญาไม่ควรต่ำกว่า 12 ปี และบุคคลอายุ 18 เป็นผู้บรรลุนิติภาวะ”
สำนักงานตำรวจแห่งชาติและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เห็นตรงกันว่า สังคมไทยควรจะพิจารณากำหนดเกณฑ์อายุของเด็กหรือเยาวชนขึ้นใหม่ เพื่อสอดคล้องกับสภาวการณ์ปัจจุบัน สามารถบังคับใช้กฎหมายได้อย่างมีประสิทธิภาพ
โดยอาจเสนอการแก้ไขกฎหมาย ป.อาญา มาตรา 74 จากเดิมกำหนดเด็กอายุกว่า 10 ปี แต่ไม่เกิน 15 ปี กระทำผิดไม่ต้องรับโทษ เป็นเด็กอายุกว่า 10 ปี แต่ไม่เกิน 14 ปีแทน
รวมทั้งพิจารณาบังคับใช้ตามมาตรา 97 วรรคสองฯ แห่ง พ.ร.บ.ศาลเยาวชนและครอบครัวฯ พ.ศ.2553 มาใช้ในการดำเนินการให้มากขึ้น ซึ่งกำหนดใจความไว้ว่า คดีอาญาที่อยู่ในอำนาจศาลเยาวชนและครอบครัว ถ้าศาลพิจารณาโดยคำนึงถึงสภาพร่างกาย สภาพจิต สติปัญญาและนิสัยแล้ว เห็นว่าในขณะกระทำความผิด หรือในระหว่างการพิจารณา เด็กและเยาวชนที่ต้องหาว่ากระทำความผิดมีสภาพเช่นเดียวกับบุคคลที่มีอายุตั้งแต่ 18 ปีบริบูรณ์ขึ้นไป ให้ศาลมีอำนาจสั่งโอนคดีไปพิจารณาในศาลที่มีอำนาจพิจารณาคดีธรรมดาได้
ทั้งนี้ ข้อเสนอดังกล่าว สำนักงานตำรวจแห่งชาติจะรวบรวมเสนอกระทรวงยุติธรรม (ยธ.) และหน่วยงานเกี่ยวข้อง เพื่อพิจารณาแก้ไขกฎหมายเกี่ยวกับเด็กและเยาวชน ให้ตรงกับสถาพบริบทสังคม เพื่อให้การบังคับใช้กฎหมายเกิดประสิทธิภาพ คุ้มครองความปลอดภัยในชีวิตทรัพย์สินของประชาชนส่วนรวม
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
กางกฎหมายอาญา "เด็กทำผิด" ไม่ต้องรับโทษ?