วันนี้ (14 เม.ย.2567) กรมสุขภาพจิต เชิญชวนประชาชนชาวไทยสังเกตและสำรวจจิตใจเพื่อป้องกันอาการซึมเศร้าหลังวันหยุดยาว
นพ.พงศ์เกษม ไข่มุกด์ อธิบดีกรมสุขภาพจิต กล่าวว่า ในทางจิตวิทยาทั้ง Post-Vacation Depression หรือ Post-vacation Blues หมายถึงอารมณ์ด้านลบที่เกิดขึ้นหลังหยุดยาวติดต่อกันหลายหลายวัน ทำให้เกิดอารมณ์เศร้าเบื่อหน่าย ไม่กระตือรือร้น ทำให้มีอาการคล้ายภาวะหมดไฟ หรือรบกวนการทำงานได้
“อาการซึมเศร้าหลังวันหยุดยาว” ไม่ใช่โรคทางจิตเวช เป็นสภาวะอารมณ์ด้านลบที่เกิดขึ้นหลังวันหยุดยาว โดยปกติแล้วสามารถหายไปเองใน 2-3 วัน สำหรับบางคนอาการอาจอยู่ยาวถึง 2-3 สัปดาห์ โดยอาการหลัก ๆ คือ อารมณ์เศร้า หดหู่ เหนื่อย ไม่อยากทำอะไร รู้สึกเหมือนคนหมดไฟ และไม่กระตือรือร้น
นพ.พงศ์เกษม กล่าวว่า กรมสุขภาพจิต แนะนำ 6 วิธีเพื่อรับมือกับอาการซึมเศร้าหลังวันหยุดยาว โดยสามารถทำได้ด้วยตนเอง ดังนี้
- หาแรงจูงใจในการไปทำงาน ไม่ว่าจะเป็นการตั้งเป้าหมายความก้าวหน้าในการทำงาน เช่น การได้ขึ้นเงินเดือน โบนัส หรือหาใครบางคนที่ทำให้การทำงานมีความหมาย เช่น ลูกค้า หรือผู้มารับบริการ หากได้พบหรือทำให้ผู้นั้นรู้สึกดีขึ้น และทำให้อยากไปทำงานมากขึ้น
- การสร้างคุณค่าในการทำงาน มองหาข้อดี เช่น มองหาว่าใครได้รับประโยชน์จากการทำงาน หรือสิ่งที่ทำประโยชน์ต่อคนอื่น หรืองานทำให้ชีวิตดีขึ้นอย่างไร เช่น มีทักษะเฉพาะด้านเพิ่มมากขึ้น มีความสามารถหลากหลายมากขึ้น มีความก้าวหน้า และมีเพื่อนเพิ่มมากขึ้น
- อยู่กับปัจจุบัน หากการติดอยู่ในอดีต (คิดถึงช่วงวันหยุดยาว) ทำให้เป็นทุกข์ และอนาคต (วันหยุดยาวรอบต่อไป) ยังมาไม่ถึง และไม่แน่ไม่นอน ดังนั้นจึงควรอยู่กับปัจจุบัน วางแผนการทำงานแบบวันต่อวัน โดยจดลิสต์รายการที่ต้องทำในแต่ละวัน แล้วจะเห็นเหตุผลที่ต้องไปทำงานในแต่ละวัน ซึ่งการทำลิสต์นี้นอกจากจะทำให้รู้ว่ามีอะไรที่ต้องทำบ้างแล้ว ยังทำให้เห็นความก้าวหน้าในการทำงานด้วย
- ปรับเปลี่ยนรูปแบบการทำงาน หากรูปแบบเดิม ๆ ซ้ำซากจำเจ ทำให้เบื่อ ลองเปลี่ยนรูปแบบการทำงานให้สร้างสรรค์มากขึ้น ได้ท้าทายตัวเองและทำให้รู้สึกสนุกกับการทำงาน รวมทั้งเกิดความคิดใหม่ ๆ
- หาเพื่อนรู้ใจและทีมในการทำงาน หากทำงานคนเดียวแล้วเหงา ลองหาเพื่อนคู่หู หรือสร้างทีม เพราะการทำงานเป็นคู่หรือเป็นทีมนั้นนอกจากจะทำให้งานเสร็จเร็วขึ้น สมบูรณ์แบบขึ้น มีประสิทธิภาพที่สามารถบรรลุตามเป้าหมายที่วางไว้แล้ว ยังลดโอกาสผิดพลาดในการทำงาน มีความสร้างสรรค์และสนุกกับการทำงานมากขึ้นด้วย
- วางแผนเที่ยวในวันหยุดครั้งต่อไป ทำให้เกิดความหวังและรอคอยวันหยุดครั้งต่อไป รู้สึกกระชุ่มกระชวย มีไฟในการเคลียร์งานให้เสร็จ
กรมสุขภาพจิต ขอชี้แจง “แม้อาการซึมเศร้าหลังวันหยุดยาว” Post-vacation depression หรือ Post - Vacation Blues จะไม่ได้ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันที่รุนแรง แต่ส่งผลอย่างมากต่อทัศนคติและความรู้สึกที่มีต่อการทำงาน และประสิทธิภาพต่อการทำงาน
หากปล่อยให้มีอาการซึมเศร้า เบื่อหน่ายต่อการทำงานเป็นเวลานาน จะส่งผลกระทบต่อภาวะหมดไฟและความก้าวหน้าในการทำงาน จึงควรดูแลจิตใจตนเองรับมือกับภาวะนี้อย่างเข้าใจ รวมทั้งใช้เทคนิคการดูแลสุขภาพจิตดังกล่าวสร้างแรงจูงใจในการทำงาน และทำให้ทุกคนกลับมาใช้ชีวิตปกติ
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง หยุดสงกรานต์เช็กอาการตัวเองเข้าข่าย "ซึมเศร้าหลังหยุดยาว" หรือไม่