ปฏิเสธไม่ได้ว่า "สารตั้งต้นและเคมีภัณฑ์" คือ สารสังเคราะห์สำคัญ ที่มีการลักลอบนำเข้ามาเพื่อผลิตยาเสพติด โดยเฉพาะในพื้นที่สามเหลี่ยมทองคำ ในแต่ละปี แม้หลายประเทศในแถบอาเซียนจะพยายามสกัดกั้น และจับกุม แต่ยังพบว่า กลุ่มผู้ค้ายาเสพติด มักใช้สารพัดวิธีการ คิดค้นสารดังกล่าวมาสกัดผลิตยาเสพติดตัวใหม่ จากประเทศต้นทางสำคัญ คือ จีนและอินเดีย
แม้ไทยไม่ใช่ประเทศผู้ผลิตยาเสพติด แต่กลับกลายเป็น HUB ในการนำเข้าและส่งออกยาเสพติด ที่ถูกส่งเข้ามาจากชายแดนประเทศเพื่อนบ้าน และมีการผสมผสานสูตรยาเสพติดใหม่เพื่อหลอกล่อ นักเสพหน้าเก่า-ใหม่ไม่ว่าจะเป็น แฮปปี้ วอเตอร์ ยาเค หรือเคนมผม ที่คร่าชีวิตนักเสพนับครั้งไม่ถ้วน
โดยเฉพาะ "Designer Drugs" หรือ "ยาเสพติดประดิษฐ์เอง" โดยสกัดมาจากยาที่ใช้รักษาโรค ไม่ว่าจะเป็น ยาแก้หวัด ซูโดอีเฟดรีน หรือยาน้ำแก้ไอที่มีส่วนผสมของโคเดอิน หรือแม้แต่ยารักษาอาการแพ้ ที่มีตัวยา Cetirizine ที่ถูกนำไปใช้ผิดวัตถุประสงค์
จับตาสารตั้งต้น-ส่วนผสม "Etomidate"
ข้อมูลจาก สำนักงานป้องกันและปราบปรามยาเสพติด (ป.ป.ส.) ระบุว่า ก่อนหน้านี้ทางการจีนได้ประสานมายังไทย คดีผู้ต้องหาชาวจีน 4 คน พร้อมของกลาง คือ สารเอโทมีเดท ในสาธารณรัฐประชาชนจีน โดยเครือข่ายดังกล่าวได้หลบหนีเข้ามายังประเทศไทย ได้สั่งซื้อสารเคมีจากจีน 3.5 ตัน และลักลอบเข้าไทยโดยการขนส่งทางเรือ จึงเข้าตรวจค้นและพบว่า มีการนำไปซุกซ่อนอยู่ที่โกดังเก็บสารเคมีย่านแสมดำ เขตบางขุนเทียน
พล.ต.ท. ภาณุรัตน์ หลักบุญ เลขาธิการ ป.ป.ส. ยอมรับในวันแถงข่าว เมื่อวันที่ 13 ธ.ค. 2567 ว่า สาร ประกอบเอโทมิเดท ถูกนำไปใช้โดยบรรจุอยู่ใน "หัวพ็อต" ของบุหรี่ไฟฟ้า และกำลังเป็นนิยมในกลุ่มนักเที่ยวย่านทองหล่อ
สารดังกล่าว มีคุณสมบัติ ออกฤทธิ์กดประสาท เป็นยากระตุ้นให้สลบที่มีผลระยะสั้น ทางการแพทย์มักจะใช้ในการผ่าตัดเล็ก เนื่องจากหากใช้ในปริมาณที่มากเกินไป จะทำให้ผู้ป่วยมีอาการซึม เหงาหงอย คล้ายจะหลับได้ตลอดเวลา หรือออกฤทธิ์ "ตรงข้าม" กับยาม้า ยาอี กระท่อม หรือแอมเฟตามีน ที่กำลังได้รับความนิยมในหมู่วัยรุ่นไม่แตกต่างกัน
เอโทมิเดทผิดกฎหมายในจีน แต่ไม่ผิดกฎหมายไทย เนื่องจาก จัดอยู่ในหมวดยาควบคุมพิเศษ ตาม พ.ร.บ. ยา พ.ศ. 2510 ซึ่งสารตั้งต้นทั้ง 7 รายการนั้น หากแยกกันก็ไม่ผิดกฎหมายในไทย … ตอนนี้ พยายามขยายผล และประสานไปทาง อย. เพื่อให้สามารถเอาผิดฐานครอบครองสารเสพติดประเภทที่ 2 ให้ได้
พล.ต.ท. ภาณุรัตน์ กล่าวว่า เอโทมิเดทระบาดหนักในไต้หวันและจีน วิธีการเสพที่นิยมคือการสูดเข้าปอด อย่างที่เห็นจากบุหรี่ไฟฟ้า ซึ่งเรียกว่า "บุหรี่ซอมบี้" หาก Overdose จะส่งผลให้ขาดสติ จะไม่รู้สึกตัว คล้ายซอมบี้เดิน ออกฤทธิ์แบบเดียวกับการสูดเคตามีน จริง ๆ เคยตรวจพบเอโทมิเดทมาตั้งแต่ปี 2565 เป็นครั้งแรก แต่ตอนนั้นผสมอยู่กับยาเสพติดอื่น ๆ และมาตรวจพบอีกครั้งในปีนี้
ด้าน นายปฤณ เมฆานันท ผู้อำนวยการสำนักปราบปรามยาเสพติด ระบุว่า ผู้ผลิตเอโทมิเดทของจีน ว่าจ้าง "โรงงานไทย" ให้ผลิตสินค้าให้ทั้งหมด รวมถึงเช่าโกดังเพื่อเป็นที่เก็บสินค้า หมายความว่า จีนแทบจะไม่ต้องเสี่ยงอะไร ใช้ทรัพยากร ทั้งแรงงานและการผลิตของไทยทั้งนั้น
โกดังจีนเช่าไว้นานแล้ว เพียงแต่เอโทมิเดทนั้นเพิ่งได้รับการประสานงานกับทางการจีนว่ามีสต๊อกในนี้ โดยจะขนส่งมาทางเรือ เป็นช่องทางเดียวเท่านั้นในการนำเข้าสารตั้งต้นทั้ง 7 ชนิด
สำหรับเส้นทางในการลักลอบนำเข้าสารดังกล่าวนั้น เลขาธิการ ป.ป.ส. อธิบายว่า มีการใช้ระบบขนโลจิสติกส์ ในการนำสารตั้งต้นทั้ง 7 ประเภท มาลงในพื้นที่ จ.ฉะเชิงเทรา จากนั้นจึงขนส่งด้วยรถพ่วงคอนเทนเนอร์ไปยังแสมดำ จากการตรวจพบ มีการใช้เส้นทางเดียว และยังไม่เจอว่ามีการใช้เส้นทางอื่น ๆ หรือไม่ และเป็นไปได้ว่า อาจจะมีแต่ยังตรวจไม่พบ ต้องรอข้อมูลด้านการข่าวกรองจากทางการจีน ขณะเดียวกันก็เร่งขยายผลด้วยตนเอง
ด้าน พล.ร.ต. หัตถกรนันท์ ศิรธนพัชร์ รองหัวหน้าฝ่ายข่าว ศูนย์อำนวยการป้องกันและปราบปรามยาเสพติดกองทัพเรือ (ศอ.ปส.ทร.) ที่มีพันธะเกี่ยวพันกับระบบโลจิสติกส์สารตั้งต้นเอโทมิเดทโดยตรง ไม่ได้กล่าวอะไรมาก เน้นย้ำเพียงว่า หาก ป.ป.ส. มีแนวทางหรือกลยุทธ์อย่างไรในการป้องกันและปราบปราม ทางหน่วยงาน ศอ.ปส.ทร. ยินดีเป็นหน่วยสนับสนุนอย่างเต็มที่
"Home of Drugs"ดันหารือ "เวทีโลก"
จากปัญหาที่เกิดขึ้น ทำให้ไทยอาจถูกมองว่าจะกลายเป็น "Home of Drugs" หรือ "ประเทศที่ใช้เพื่อการสร้างและสต๊อกยาเสพติด" ของจีนหรือประเทศอื่น ๆ ด้วยช่องว่างทางกฎหมายนี้หรือไม่
แต่ พล.ต.ท. ภาณุรัตน์ มองว่า เป็นสิ่งปกติที่นักค้ายาเสพติดจะ "ก้าวหน้า" กว่าภาครัฐ หากสารเสพติดใดกำลังระบาด และรัฐกำหนดว่าผิดกฎหมาย บรรดาผู้ผลิตก็จะสรรหาส่วนผสมใหม่ ๆ เพื่อออกเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ ๆ เสมอ เรื่องทางเคมีเป็นอะไรที่ซับซ้อน แม้แต่ ป.ป.ส. ยังไม่อาจทราบได้
เช่นเดียวกับการตรวพบสารตั้งต้นทั้ง 7 ชนิด รวมทั้งเอโทมิเดท ถือว่าโชคดีที่ได้รับข้อมูลทางการข่าวอย่างรวดเร็ง จนบุกยึดไว้ได้ เนื่องจากมีความเป็นไปได้ว่า หากผสมไม่ครบ เปลี่ยนสัดส่วน หรือนำสารตั้งต้นอื่น ๆ ใส่เพิ่มเข้าไป ก็อาจกลายเป็นยาเสพติดชนิดใหม่ได้ ดังนั้น ทางออกเดียวที่พอจะทำได้ คือ ต้องหยิบยกประเด็นนี้ไปหารือในระดับ "พหุภาคี" เวทีโลก
ป.ป.ส. สร้างความร่วมมือระดับสหประชาชาติ ในเวทีของคณะกรรมาธิการด้านยาเสพติด (Commission on Narcotic Drugs: CND) โดยทำงานร่วมกับกระทรวงสาธารณสุข และ อย. เพราะเป็นปัญหาข้ามชาติ และทำให้ได้ข้อตกลงในการแก้ไขปัญหาร่วมกัน … ความร่วมมือระหว่างประเทศ ป.ป.ส. จะเป็นหน่วยหลัก
กระนั้น พล.ต.ท. ภาณุรัตน์ ชี้ว่า เบื้องต้น การใช้เอโทมิเดทในบุหรี่ซอมบี้ ยังไม่มีรายงานเกี่ยวกับการใช้เพื่อประกอบ "อาชญากรรม" ถึงแม้ว่าจะมีฤทธิ์ทำให้เซื่องซึม ง่วงเหงาหาวนอน หรือขาดสติสัมปชัญญะ เป็นการง่ายต่อการล่อลวง โดยเฉพาะผู้หญิงอย่างมาก แต่ตอนนี้ มีเพียงการสูบเองเพื่อความหฤหรรษ์ล้วน ๆ และส่วนใหญ่ยังเป็นชาวจีน สัดส่วนวัยรุ่นไทยยังมีน้อย
ยาเสพติด "แบบใหม่" ท้าทายอำนาจรัฐ
ไม่เพียงสารตั้งต้น และเคมีภัณฑ์ที่ถูกลักลอบจากต่างแดนเพื่อนำมาใช้ในการเสพติดในพื้นที่สามเหลี่ยมทองคำเท่านั้น หากมองย้อนกลับมาในประเทศ ก็พบว่า นักเสพ และผู้ค้า ก็หาวิธีผสมยาเสพติดกันเอง
ไมว่าจะเป็น "ลูกโป่งหัวเราะ" ที่มีส่วนผสมของ "ไนตรัสออกไซด์" ซึ่งเป็นก๊าซสำหรับการแพทย์ และใช้เพื่อเพิ่มความเร็วรถ แต่หากสูดดมมาก ๆ จะทำให้คลื่นไส้ อาเจียน และขาดสติ แม้จะมีโทษตามกฎหมายชัดเจน แต่กลับหาได้ไม่นยาก หรือกระทั่ง "ยาอีลาบูบู้" ซึ่งนักค้าฯ ได้เพิ่มส่วนผสมเคตามีน และ Happy Water
สำหรับในประเทศไทย พล.ต.อ.ภานุรัตน์ กล่าวว่า ยาเสพติด ที่ระบาดหนักจริง ๆ คือ เฮโรอีน ยาไอซ์ และยาบ้า เป็นทางผ่านไปสู่ประเทศเพื่อนบ้าน และแพร่ระบาดทุกชุมชน บางจังหวัดมีปัญหามาก ปัญหาน้อย แต่เราโฟกัสที่ยาเสพติดประเภทนี้ ส่วนเอโทมิเดท หากขยายผลเอาผิดได้ หรือแพร่ระบาดมากกว่านี้ ย่อมเป็นเรื่องที่ดี"
อ่านข่าว