สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) เผยแพร่เอกสารกรณีคำพิพากษา กรณีการนำเอกสารหรือโพยเข้าไปในสถานที่เลือกสมาชิกวุฒิสภา (สว.)
สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง ขอเรียนว่า ศาลอาญาคดีทุจริตและประพฤติมิชอบกลาง ได้มีคำพิพากษา คดีหมายเลขดำที่ อท 125/2567 คดีหมายเลขแดงที่ อท 13/2568 ลงวันที่ 28 ม.ค.2568 กรณีการนำเอกสารหรือโพยเข้าไปในสถานที่เลือกสมาชิกวุฒิสภา มีรายละเอียดดังนี้
ประเด็นที่ 1 การนำเอกสารหรือโพยเข้าไปยังสถานที่เลือกสมาชิกวุฒิสภา ได้หรือไม่
ศาลมีคำพิพากษาว่า ในเรื่องการนำโพยหรือเอกสารที่มีการจดหมายเลขของผู้สมัครอื่นเข้าไปในเขตเลือกตั้ง ตาม พรป. สว. พ.ศ.2561 มิได้มีข้อห้ามไว้โดยตรง จึงเห็นได้ว่ากฎหมายมิได้กำหนดว่าการนำเอกสาร รวมทั้งเอกสารที่จดหมายเลขผู้สมัครอื่นเข้าไปในเขตเลือกตั้งเป็นความผิดในตัวเอง
ดังนั้น เมื่อไม่มีกฎหมายกำหนดห้าม หรือกำหนดเป็นความผิดไว้ ผู้สมัครย่อมมีสิทธินำเอกสารใดเข้าไปในเขตเลือกตั้งได้
ในทางกลับกัน การห้ามมิให้ผู้สมัครนำเอกสารใดเข้าไปในสถานที่เลือกคณะกรรมการการเลือกตั้งจึงจะกระทำมิได้
อย่างไรก็ตาม ก่อนการเลือกสมาชิกวุฒิสภา คณะกรรมการเลือกตั้ง ได้ออกระเบียบคณะกรรมการการเลือกตั้งว่าด้วยการแนะนำตัวในการเลือกสมาชิกวุฒิสภา พ.ศ.2567 ข้อ 7 วรรคสอง กำหนดว่า "เอกสารแนะนำตัวตามวรรคหนึ่ง จะแจกจ่ายหรือนำเข้าไปในสถานที่เลือกไม่ได้" อันหมายถึงว่าคณะกรรมการการเลือกตั้งใช้อำนาจออกระเบียบห้ามมิให้ผู้สมัครนำเอกสารแนะนำตัวเข้าไปในสถานที่เลือกสมาชิกวุฒิสภา แต่ศาลปกครองกลางมีคำพิพากษาให้เพิกถอนข้อ 7 วรรคสอง ของระเบียบคณะกรรมการการเลือกตั้งดังกล่าว จึงไม่มีผลบังคับผู้สมัครมีสิทธินำเอกสารแนะนำตัวเข้าไปในสถานที่เลือก และเหตุในเบื้องต้นทำให้เห็นว่าเอกสารอื่นที่ไม่มีกฎหมายห้ามหรือกำหนดเป็นความผิดไว้ ผู้สมัสมัครก็ย่อมนำเข้าไปในสถานที่เลือกได้
ดังนั้น เมื่อไม่มีกฎหมายกำหนดห้ามหรือกำหนดเป็นความผิดไว้ ผู้สมัครย่อมมีสิทธินำเอกสารใดเข้าในสถานที่เลือกได้ การห้ามมิให้ผู้สมัครนำเอกสารใดเข้าไปในสถานที่เลือก กกต. กระทำมิได้
ประเด็นที่ 2 และประเด็นที่ 3 โพยผิดกฎหมายหรือไม่ และ กกต. ระงับยับยั้งการเลือกสมาชิกวุฒิสภาที่ไม่สุจริตและเที่ยงธรรม หรือไม่
ศาลมีคำพิพากษาว่า การนำโพยหรือเอกสารที่จดหมายเลขผู้สมัครเข้ามาในสถานที่เลือก สว.ที่ศูนย์การค้า อิมแพค เมืองทองธานี กฎหมายมิได้กำหนดว่าการนำเอกสาร รวมทั้งเอกสารที่จดหมายเลขผู้สมัครอื่นเข้าไปในเขตเลือกตั้งเป็นความผิดในตัวเอง
อย่างไรก็ตาม กกต.ซึ่งมีหน้าที่ควบคุมเลือก สว.ให้เป็นโดยสุจริตและเที่ยงธรรม โดยศาลเห็นว่า ก่อนที่ กกต.จะมีคำสั่งใด ๆ อันจะเป็นการกระทบกระเทือนต่อสิทธิของผู้สมัคร เพื่อให้คงไว้ซึ่งความบริสุทธิ์และเที่ยงธรรมในการเลือกตั้งนั้น กกต. ต้องตั้งมั่นอยู่บนพื้นฐานของเงื่อนไขว่า "มีหลักฐานอันควรเชื่อได้ว่า" หรือ "มีเหตุอันควรสงสัยว่า" มิใช่ กกต.จะสามารถใช้อำนาจได้ได้โดยไม่มีมูลฐานแห่งเหตุอันควร เพราะการใช้อำนาจต้องเป็นไปตามเงื่อนไขที่กฎหมายบัญญัติให้อำนาจไว้เท่านั้น
ก่อนการเลือกรอบที่ 2 ในระดับประเทศ คณะกรรมการการเลือกตั้ง ได้อาศัยอำนาจตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการได้มาซึ่งสมาชิกวุฒิสภา พ.ศ.2561 มาตรา 59 วรรคหนึ่ง ต่อมาคณะกรรมการการเลือกตั้งได้มีมติเพื่อควบคุมมิให้การเลือกมิเป็นไปโดยสุริตและเที่ยงธรรม อันเป็นการป้องปรามเพื่อให้เกิดความสงบเรียบร้อยในสถานที่เลือก
นอกจากนี้ คณะกรรมการการเลือกตั้งได้มอบหมายให้ผู้อำนวยการการเลือกระดับประเทศไปดำเนินการให้เป็นไปตามที่ได้มีคำสั่งด้วยแล้ว กรณีนี้จึงไม่อาจถือได้ว่าคณะกรรมการการเลือกตั้งละเว้นการปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบแต่อย่างใด
การมีมติของคณะกรรมการการเลือกตั้งและการดำเนินการตามมติของเลขาธิการคณะกรรมการการเลือกตั้ง (ผู้อำนวยการการเลือกระดับประเทศ) ที่ได้รับมอบหมายดังกล่าวก็สัมฤทธิ์ผล ดังปรากฏตามคำฟ้องว่าเมื่อมีผู้ซุกซ่อนนำโพยเข้าไป ก็ได้มีการยึดและไม่ได้ยินยอมให้มีการนำเข้าไปชึ่งเอกสารใด ๆ เข้ามาในเขตเลือกตั้งในรอบที่ 2 ในการเลือกระดับประเทศ จึงเป็นการกระทำตามมติของคณะกรรมการการเลือกตั้ง
รายละเอียดตามคำพิพากษาศาลอาญาคดีทุจริตและประพฤติมิชอบกลาง คดีหมายเลขดำที่ อท 125/2567 คดีหมายเลขแดงที่ อท 13/2568 ลงวันที่ 28 ม.ค.2568 และอยู่ระหว่างโจทก์ขอขยายอุทธรณ์ครั้งที่ 2
อ่านข่าว : "สว.สำรอง" แฉขบวนการฮั้่วเลือก สว. เผยมีโพยอยู่หลัง "ใบ สว. 3"
ปธ.กกต.ยืนยัน เร่งสอบคดีทุจริตเลือก สว. เผยยังต้องสอบอีกกว่า 100 เรื่อง