คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จัดงานบรรยายความรู้ ในหัวข้อ “พันธุกรรมกระบือปลักไทย อดีต ปัจจุบัน อนาคต” “All about Buffalo genetics & Improvement” ในวันจันทร์ที่ 10 มี.ค.2568 เวลา 08.00 - 16.00 น. ห้องสาธิต ตึก 60 ปี คณะสัตวแพทยศาสตร์
หากมองผิวเผิน อาจเป็นเพียงงานวิชาการมุ่งให้ความรู้ แต่ที่มาของการจัดงาน กำลังกลายเป็นประเด็นร้อนแรงในสื่อสังคมออนไลน์ เพราะปฏิเสธไม่ได้ว่า เป้าหมายของการจัดงาน ถูกพุ่งไปยังคนในแวดวง “ควายงาม” ควายใหญ่ควายยักษ์ ที่กำลังเป็นกระแส ทั้งเรื่องราคาที่พุ่งสูงถึงหลัก 10 ล้าน และรายได้จากการขายน้ำเชื้อ สะท้อนมูลค่ามหาศาลทางเศรษฐกิจของวงการควายงาม
นายสมศักดิ์ เพ็ชรศิริ อดีตนายสัตวแพทย์ และผู้ดูแลเพจเฟซบุ๊ก “เสียงบ่นจากฟาร์มโคนม-โคเนื้อ” ซึ่งใช้สื่อสังคมออนไลน์ ในการให้ความรู้ทั้งการใช้ยา และดูแลสัตว์ป่วยอย่างต่อเนื่อง ชวนตั้งข้อสังเกตถึงความใหญ่ยักษ์ของควายงามบางตัว รวมทั้งโพสต์ภาพ Horizon ควายจากประเทศแอฟริกา เปรียบเทียบกับ ควายไทย และควายสายพันธุ์จัฟฟาราบัด
พร้อมสะท้อนปัญหาความใหญ่ยักษ์ของควายงาม ที่อาจเป็นมลภาวะทางพันธุกรรม ซึ่งรายละเอียดและข้อสงสัยที่ว่า ควายงามตัวใหญ่ยักษ์ จะมีโอกาสเป็นการผสมข้ามพันธุ์ ไม่ใช่ควายปลักของไทยหรือไม่ คำตอบมีในงานบรรยายความรู้ “พันธุกรรมกระบือปลักไทย อดีต ปัจจุบัน อนาคต” อย่างแน่นอน
นับเป็นการเชิญชวนคนในวงการควายงามที่ไม่ควรพลาดงานนี้
ด้าน นายศักดิ์ชัย โตภาณุรักษ์ อดีตอาจารย์ประจำภาควิชาสัตวบาล คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์บทความ ในเฟซบุ๊กส่วนตัว (Sakchai Topanurak) ด้วยถ้อยคำที่ดุดัน ตอกย้ำถึงความถูกต้องในการพัฒนาพันธุ์ควายไทย
บางส่วนของบทความระบุว่า
สัตว์โลกย่อมเป็นไปตาม (พันธุ) กรรม!
ประเด็นความสับสนของ “ควายไทย” ที่ไม่ได้แค่หมายความว่า “เกิดในเมืองไทย” !
ควายไทยแบ่งเป็น 2 กลุ่ม คือ
กลุ่มที่ 1 “ควายปลักไทย” ที่เป็น ”ควายพื้นเมือง“ ซึ่งมี “อัตลักษณ์พันธุ์” ชัดเจน โดยทั่วไป (ที่ไม่รู้ว่าใครเป็นคนพาไป) เรียกว่า “สายอนุรักษ์“
กลุ่มที่ 2 “ไม่ใช่ควายปลักไทย” เป็นควายที่มีอัตลักษณ์ต่างไปจาก “ควายปลักพื้นเมืองไทย” ชัดเจน ซึ่งย่อมมาจากกลุ่มพันธุ์อื่นอย่างแน่นอน ทั้งจาก มูร่าห์ จัฟฟาราบัด หรืออื่น ๆ ที่ (ถูกใครก็ไม่รู้พากัน) เรียกว่า “สายพัฒนา”
ต้อง “ขอตำหนิคน” ที่เอาคำว่า “สายอนุรักษ์” กับ “สายพัฒนา” มาใช้เพราะ
1.เป็นการดูแคลนว่า กลุ่มที่ 1.ควายปลักไทยไม่พัฒนา
2.เป็นการทำลายพันธุกรรมของสัตว์พื้นเมือง จาก ”สายพัฒนา“ ที่มักจะมากับคำว่า “นวัตกรรมเพื่อความยั่งยืน” แล้วมันจะยั่งยืนได้อย่างไรในเมื่อมันเป็น “ลูกผสม”
ยิ่งมาใช้ควบคู่กับคำว่า “ควายงาม” มันก็ยิ่งเสียหายกันไปใหญ่ เพราะความสวยของลูกผสมเป็น “สวยแต่รูปจูบไม่หอม” มันเป็นสวยอันตราย เพราะมันถ่ายทอดไม่ได้
ยิ่งมาจัดงานประกวดที่ทำการตลาดคู่กับการตั้งราคาที่เร้าใจของ “ควายเงินล้าน” แล้วตามด้วยการขายน้ำเชื้อ ยิ่งเป็นการเร่งให้เกิดมลภาวะทางพันธุกรรม (Genetic pollution) รุกคืบเข้าทำลายพันธุกรรมของสัตว์พื้นเมืองเร็วขึ้น
และอีกบทความใช้ชื่อว่า การประกวดควายที่ทำเพียงแค่พิธีกรรม จุดเริ่มมลพิษทางพันธุกรรมที่คุกคามและรุกคืบ ควายปลักไทยที่ดีที่สุดในโลกให้สิ้นชื่อ
เนื้อหาสาระบางส่วนระบุว่า
คงถึงเวลา “ต้อง” ทบทวนทั้ง 5 ”ต้อง“ คือ
- “ต้อง” ควบคุม “มาตรฐาน” การประกวดสัตว์
- “ต้อง” ควบคุม “มาตรฐาน” คณะกรรมการรับสัตว์และตัดสินสัตว์ที่เข้าประกวด
- “ต้อง” ควบคุมขอบเขตและมีวัตถุประสงค์ของการใช้น้ำเชื้อลูกผสมอย่างชัดเจน
- “ต้อง” ควบคุม “มลพิษทางพันธุกรรม” ที่ส่งผ่านน้ำเชื้อ นอกจากการควบคุมโรคที่ติดต่อผ่านน้ำเชื้อที่ทำเป็นงานประจำวัน (routine)
- “ต้อง” ไม่ปล่อยให้เป็นเรื่องของ “พิธีกรรม” ที่สักแต่ทำ…แล้วทิ้งปัญหาโลกแตกไว้
นายศักดิ์ชัย โตภาณุรักษ์ เปิดเผยกับไทยพีบีเอส ว่า หากตลาดควายงาม ยังมีรูรั่วขนาดใหญ่ ที่คนบางกลุ่มขับเคลื่อนด้วยความลวงเรื่องพันธุกรรม ที่ไม่ใช่ข้อเท็จจริงตามหลักวิชาการที่ถูกต้อง สุดท้ายตลาดอาจล้มครืน สร้างความเสียหายเป็นวงกว้าง
ด้าน ผศ.นสพ.ชาตรี คติวรเวช คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เปิดเผยถึงที่มาการจัดงานบรรยายความรู้ ครั้งนี้ว่า นี่ไม่ใช่เป็นงานเสวนา ไม่ใช่เป็นงานที่เน้นเสนอความคิดเห็นส่วนตัว ใช้อารมณ์ ความรู้สึก หรือโหนกระแสความดังของควายงาม ที่ Guinness world record บันทึกว่า เป็นควายไทยที่สูงที่สุดในโลก
แต่จะเป็นงานที่มุ่งให้ความรู้ ทั้งเรื่องโครโมโซมควายทุกชนิด การถ่ายทอดของโครโมโซม ความรู้เรื่องการสร้างเซลล์สืบพันธุ์ระดับโครโมโซม กฎเมนเดลในการถ่ายทอดพันธุกรรม ยีนและจีโนม ความรู้เรื่องประวัติศาสตร์การศึกษาโครโมโซมควายในประเทศไทย เป็นความรู้ที่ทั้งกลุ่มอนุรักษ์กระบือปลักไทย กลุ่มควายเศรษฐกิจทั้งนมและเนื้อ กลุ่มควายประกวด และกลุ่มควายแคระ นำไปใช้ได้โดยไม่หลงทาง
อ่านข่าว : ฉลอง 88 ปี ทอ. จัด Air Show ไฮไลท์แสดงฝูงบิน 4 ประเทศ