จัดแสดงนิทรรศการ
"เย ธมฺมา เหตุปฺปภวา ธรรมเหล่าใดเกิดแต่เหตุ" บาทแรกจากคาถาเยธมฺมาฯ ที่จารึกบนแผ่นศิลาอายุราว 1500 ปี พบที่เมืองพรหมทิน จังหวัดลพบุรี เป็นเนื้อความย่อหัวใจพระพุทธศาสนา"อริยสัจ4" หลักธรรมที่พระพุทธองค์ทรงค้นพบ จารึกภาษาบาลีที่มีความประณีตระดับฝีมือช่างชั้นครู สะท้อนความรุ่งเรืองของพุทธศาสนาในดินแดนนี้
โบราณวัตถุส่วนหนึ่งที่เก็บรักษาไว้ในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติสมเด็จพระนารายณ์ จังหวัดลพบุรี นำมาจัดแสดงในนิทรรศการหลักธรรมยุคแรกของพระพุทธเจ้าพบที่จังหวัดลพบุรีร่วมเฉลิมฉลองโอกาสพระพุทธเจ้าตรัสรู้ครบ 2600 ปี ผ่านจารึกบนพุทธศิลปกรรม เพื่อเผยแผ่หลักธรรมอันเป็นแก่นแท้ของพุทธศาสนา
จารึกบนชิ้นส่วนของธรรมจักรที่ค้นพบในวัดพระศรีรัตนมหาธาตุลพบุรี เปรียบการหมุนเป็นวงกลมของธรรมจักรกับเนื้อความของหลักปฏิจจสมุปบาท คือ ปรากฏการณ์ทั้งหลายที่เกิด ล้วนเป็นเหตุและปัจจัยต่อกัน เป็นศิลปกรรมทางพุทธศาสนา ที่ไม่เพียงมีความงามทางสุนทรียภาพ หากยังมีคุณค่าทางจิตใจ เป็นปรัชญาในการดำเนินชีวิตของผู้คนในอดีต
ยังมีจารึกบนวัตถุสำคัญอื่น ทั้งแผ่นหิน และ พระพุทธรูปที่ค้นพบในเมืองโบราณจังหวัดลพบุรี ทั้งซับจำปา พรหมทิน และวัดนครโกษา แสดงให้เห็นถึงศรัทธาในศาสนาพุทธของชาวเมืองละโว้ ที่เน้นการศึกษา หลักอริยสัจ หลักปฏิจจสมุปบาท และพุทธอุทาน อันเป็นหลักธรรมในยุคแรกของพระพุทธเจ้า ทั้งนิกายเถรวาท และอาจาริยวาท
จารึกหลักธรรมพร้อมคำอธิบาย และ โบราณวัตถุที่เกี่ยวเนื่องในพุทธศาสนาที่ค้นพบภายในจังหวัดลพบุรีเมื่อประมาณ 1,500 ปี ก่อน สะท้อนภาพสังคมที่ให้ความสำคัญกับพระธรรมคำสอนที่ไม่เพียงมีผู้ปกครองที่เอาใจใส่แต่พลเมืองยังยึดมั่นในธรรม จึงมีการสร้างวัตถุธรรมอย่างแพร่หลายในวาระครบรอบพุทธชยันตี 2600 ปี
ชมรมอนุรักษ์โบราณวัตถุสถานและสิ่งแวดล้อมลพบุรี ร่วมกับ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ สมเด็จพระนารายณ์ จัดแสดงนิทรรศการหลักธรรมยุคแรกของพระพุทธเจ้าพบที่จังหวัดลพบุรี ถึงวันที่ 31 ก.ค.นี้