"บ้านปลายนาสวน" ต.นาสวน อ.ศรีสวัสดิ์ จ.กาญจนบุรี หมู่บ้านกะเหรี่ยงที่สืบทอดกันมาจากรุ่นสู่รุ่น อาศัยพื้นที่ป่าและอ่างเก็บน้ำกาญจนบุรีเป็นแหล่งพักพิง ทั้งยังก็เป็นแหล่งเห็ดหลากชนิด เช่นเห็ดโคน เห็ดเผาะ เห็ดขอน โดยเฉพาะช่วงต้นฤดูฝนนั้น เป็นช่วงฤดูกาลของ "เห็ดเผาะ" ออกมาให้ชาวบ้านได้เก็บกิน เพราะที่นี่มีป่าเต็งรังที่เหมาะกับการเจริญเติบโตของเห็ดชนิดนี้ "ผู้ช่วยวิช" วิชัย ประสิทธิ์สิงห์ ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านและเป็น "นักเก็บเห็ด" ของหมู่บ้านแห่งนี้ เล่าให้ฟังว่าวิธีการหากินที่พึ่งพิงธรรมชาติเช่นนี้มีมายาวนาน เริ่มต้นจากที่ชาวบ้านหากินเอง และมีรายได้เลี้ยงดูครอบครัว ซึ่งการหาเห็ดเผาะนั้นต้องมากันเป็นกลุ่ม เพราะบางทีต้องเดินทางไกลเป็น 10 กิโลเมตร…การหาเห็ดต้องสังเกตอากาศฟ้าฝน ส่วนอุปกรณ์ที่สำคัญในการหาเห็ดนั่นก็คือ "ช้อนตักเห็ด" ที่ชาวบ้านประยุกต์ขึ้นมา โดยใช้ทัพพี, ช้อน มาผูกด้ามไม้ยาวประมาณ 100 เซนติเมตร เพื่อสะดวกในการยืนตักเห็ด หากวันไหนโชคดีมีฝนตกน้ำฝนจะไหลลงมาจากเนินเขา ทำให้เกิดเป็นสายเห็ดไหลลงมารวมกัน เห็ดก็จะมากองอยู่กันเป็นกลุ่มก้อนทำให้เก็บได้ง่ายดาย วิธีการเก็บเห็ดก็คือเดินตามสายเห็ดนั่นคือ เมื่อเจอเห็ด 1 ดอกบริเวณไหน ก็หมายความว่าบริเวณนั้น ๆ ก็จะมีสายเห็ดอยู่ ปัจจุบันเนื่องจากเห็ดเผาะเป็นที่ต้องการของตลาดจึงมีคนที่เดินทางมาจากนอกพื้นที่ ชาวบ้านจึงมีกติการ่วมกันว่าต้องใช้อุปกรณ์ให้เหมาะสม เพื่อไม่เป็นการทำลายเชื้อเห็ดคนที่มาทีหลังจะได้เก็บได้ด้วย นอกจากนี้ยังมีกติการ่วมกันเรื่องต้องไม่ทำลายต้นไม้ ไม่ทำลายทรัพยากรที่ป่าไม้ เพราะหากป่าไม้หายไป การทำมาหากินก็ต้องจบลงด้วย เพราะเห็ดชนิดต่าง ๆ นั้นจะอาศัยร่มไม้ในการเติบโตด้วย การหาเห็ดเผาะของชาวบ้านที่นี่นั้น นอกจากเป็นการหาเพื่อเอามาขายแล้ว ยังเกี่ยวข้องกับเรื่องราววิถีดั้งเดิมที่มีอยู่คือ เมื่อถึงหน้าเห็ดชาวบ้านที่แถบนี้จะมาหาเห็ดเพื่อไปทำอาหาร ดังนั้นเราจึงเจอบางคนที่เดินเข้าป่ามาหาเห็ดเผาะ เพียงเพราะอยากเอาไปแกงป่าสัก 1 หม้อ หรือ ทำให้กับพ่อแม่ที่ชอบทานเห็ดชนิดนี้ ในขณะที่บางกลุ่มก็รู้สึกว่าการมาหาเห็ดนั้นเป็นกิจกรรมที่สนุก เพราะนอกจากจะได้เห็ดติดไม้ติดมือไปแล้ว ยังได้ชื่นชมกับบรรยากาศที่ไม่สามารถหาซื้อที่ไหนในป่าแห่งนี้ด้วย
ติดตามในรายการซีรีส์วิถีคน วันจันทร์ที่ 21 กันยายน 2563 เวลา 21.00 - 21.30 น. ทางไทยพีบีเอส รับชมออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live
"บ้านปลายนาสวน" ต.นาสวน อ.ศรีสวัสดิ์ จ.กาญจนบุรี หมู่บ้านกะเหรี่ยงที่สืบทอดกันมาจากรุ่นสู่รุ่น อาศัยพื้นที่ป่าและอ่างเก็บน้ำกาญจนบุรีเป็นแหล่งพักพิง ทั้งยังก็เป็นแหล่งเห็ดหลากชนิด เช่นเห็ดโคน เห็ดเผาะ เห็ดขอน โดยเฉพาะช่วงต้นฤดูฝนนั้น เป็นช่วงฤดูกาลของ "เห็ดเผาะ" ออกมาให้ชาวบ้านได้เก็บกิน เพราะที่นี่มีป่าเต็งรังที่เหมาะกับการเจริญเติบโตของเห็ดชนิดนี้ "ผู้ช่วยวิช" วิชัย ประสิทธิ์สิงห์ ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านและเป็น "นักเก็บเห็ด" ของหมู่บ้านแห่งนี้ เล่าให้ฟังว่าวิธีการหากินที่พึ่งพิงธรรมชาติเช่นนี้มีมายาวนาน เริ่มต้นจากที่ชาวบ้านหากินเอง และมีรายได้เลี้ยงดูครอบครัว ซึ่งการหาเห็ดเผาะนั้นต้องมากันเป็นกลุ่ม เพราะบางทีต้องเดินทางไกลเป็น 10 กิโลเมตร…การหาเห็ดต้องสังเกตอากาศฟ้าฝน ส่วนอุปกรณ์ที่สำคัญในการหาเห็ดนั่นก็คือ "ช้อนตักเห็ด" ที่ชาวบ้านประยุกต์ขึ้นมา โดยใช้ทัพพี, ช้อน มาผูกด้ามไม้ยาวประมาณ 100 เซนติเมตร เพื่อสะดวกในการยืนตักเห็ด หากวันไหนโชคดีมีฝนตกน้ำฝนจะไหลลงมาจากเนินเขา ทำให้เกิดเป็นสายเห็ดไหลลงมารวมกัน เห็ดก็จะมากองอยู่กันเป็นกลุ่มก้อนทำให้เก็บได้ง่ายดาย วิธีการเก็บเห็ดก็คือเดินตามสายเห็ดนั่นคือ เมื่อเจอเห็ด 1 ดอกบริเวณไหน ก็หมายความว่าบริเวณนั้น ๆ ก็จะมีสายเห็ดอยู่ ปัจจุบันเนื่องจากเห็ดเผาะเป็นที่ต้องการของตลาดจึงมีคนที่เดินทางมาจากนอกพื้นที่ ชาวบ้านจึงมีกติการ่วมกันว่าต้องใช้อุปกรณ์ให้เหมาะสม เพื่อไม่เป็นการทำลายเชื้อเห็ดคนที่มาทีหลังจะได้เก็บได้ด้วย นอกจากนี้ยังมีกติการ่วมกันเรื่องต้องไม่ทำลายต้นไม้ ไม่ทำลายทรัพยากรที่ป่าไม้ เพราะหากป่าไม้หายไป การทำมาหากินก็ต้องจบลงด้วย เพราะเห็ดชนิดต่าง ๆ นั้นจะอาศัยร่มไม้ในการเติบโตด้วย การหาเห็ดเผาะของชาวบ้านที่นี่นั้น นอกจากเป็นการหาเพื่อเอามาขายแล้ว ยังเกี่ยวข้องกับเรื่องราววิถีดั้งเดิมที่มีอยู่คือ เมื่อถึงหน้าเห็ดชาวบ้านที่แถบนี้จะมาหาเห็ดเพื่อไปทำอาหาร ดังนั้นเราจึงเจอบางคนที่เดินเข้าป่ามาหาเห็ดเผาะ เพียงเพราะอยากเอาไปแกงป่าสัก 1 หม้อ หรือ ทำให้กับพ่อแม่ที่ชอบทานเห็ดชนิดนี้ ในขณะที่บางกลุ่มก็รู้สึกว่าการมาหาเห็ดนั้นเป็นกิจกรรมที่สนุก เพราะนอกจากจะได้เห็ดติดไม้ติดมือไปแล้ว ยังได้ชื่นชมกับบรรยากาศที่ไม่สามารถหาซื้อที่ไหนในป่าแห่งนี้ด้วย
ติดตามในรายการซีรีส์วิถีคน วันจันทร์ที่ 21 กันยายน 2563 เวลา 21.00 - 21.30 น. ทางไทยพีบีเอส รับชมออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live