สถานการณ์หมอกควันตอนนี้ส่งผลกระทบอย่างหนักในเอเชียใต้ โดยเฉพาะอินเดียกับปากีสถานที่ผลัดกันขึ้นแท่นเมืองที่มีมลพิษทางอากาศร้ายแรงที่สุดในโลก อีกสองประเทศที่กำลังเผชิญปัญหานี้หนักไม่แพ้กัน คือเวียดนามกับอินโดนีเซีย ซึ่งเผชิญปัญหาหมอกควันมานานนับสัปดาห์ และติดในรายชื่อ 10 อันดับของเมืองที่มีมลพิษมากที่สุดในโลกด้วย
วันนี้ (3 พ.ค. 67) หลังสิ้นสุดมาตรการห้ามเผา ขณะนี้พบว่าหลายพื้นที่ในจังหวัดภาคเหนือ ประชาชนเริ่มมีการเผาเพื่อเตรียมพื้นที่เกษตรรอรับฤดูฝน ทำให้คุณภาพอากาศยังเกินมาตรฐานต่อเนื่อง อย่างชาวนาในพื้นที่ตำบลดงกลาง อำเภอเมืองพิจิตร เผาตอซังข้าวเพื่อเตรียมพื้นที่เกษตร ในช่วงฤดูฝนที่จะมาถึงปลายเดือน พ.ค.นี้ หลังจากมาตรการห้ามเผา สิ้นสุดลงเมื่อวันที่ 30 เม.ย.ที่ผ่านมา ทำให้เกิดควันลอยฟุ้งกระจายไปทั่วท้องฟ้า ล่าสุดผู้ว่าราชการจังหวัดพิจิตร ขยายมาตรการห้ามเผาออกไปอีก 1 เดือน
ตั้งแต่วันนี้ (25 มี.ค. 67) ไปจนถึงวันที่ 27 มี.ค.นี้ ภาคเหนือหลายจังหวัดมีแนวโน้มการระบายสภาพอากาศ อยู่ในเกณฑ์ไม่ดีถึงอ่อน บางแห่งอาจมีสภาพอากาศปิดและฝุ่นปกคลุมหลายจังหวัด โดยเฉพาะจังหวัดติดพรมแดนเพื่อนบ้าน ไม่ว่าจะเป็นแม่ฮ่องสอน และตาก รศ. สมพร จันทระ ประธานคณะทำงานด้านวิชาการเพื่อสนับสนุนการแก้ปัญหาหมอกควันภาคเหนือ ม.เชียงใหม่ กล่าวว่า ปัจจัยหลักฝุ่นภาคเหนือในไทย ส่วนหนึ่งมาจากมลพิษข้ามแดน ซึ่งหากลดตรงนี้ได้ จะช่วยลดฝุ่น PM 2.5 ได้มากถึง 40 – 100%
ช่วงนี้หลายจังหวัดภาคเหนือมีค่าฝุ่น PM 2.5 สูงเกินค่ามาตรฐาน โดยเฉพาะ จ.เชียงใหม่ ที่มีค่าฝุ่น Pm 2.5 อยู่ในขั้นวิกฤตเกือบทุกพื้นที่ มีคำเตือนให้งดกิจกรรมกลางแจ้งทุกกิจกรรม โดยเฉพาะการออกกำลังกาย เพราะการออกกำลังกาย จะหายใจเร็วกว่าปกติ เมื่ออากาศในช่วงออกกำลังกายมีมลพิษ ก็จะทำให้ยิ่งสูดมลพิษเข้าไปมากขึ้นด้วย อย่างช่อง GCN เคยนำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับการปั่นจักรยานท่ามกลางฝุ่น ว่ามีประโยชน์หรือมีโทษต่อสุขภาพ โดยมีอาจารย์ด้านคุณภาพอากาศและการจัดการคาร์บอน จากมหาวิทยาลัย 2 แห่งในอังกฤษให้ข้อมูลพบว่า ในภาวะปกติประโยชน์จากการปั่นจักรยานมีประโยชน์อย่างมาก แต่ในภาวะฝุ่นละอองหนาแน่น โทษจากฝุ่นอาจมากจนหักล้างประโยชน์จากการออกกำลังกายได้
ไฟป่ายังคงลุกลามหลายจุดในภาคเหนือ ส่งผลให้ช่วงเช้าวันนี้ ค่าฝุ่น PM 2.5 ภาคเหนืออยู่ในระดับสีแดงมากถึง 8 จังหวัด และนี่เป็นเรื่องที่ต้องแก้ไขอย่างเร่งด่วน ไปพร้อม ๆ กับปิดช่องทางทุจริตการใช้งบประมาณส่วนนี้ หลายหน่วยงานด้านการตรวจสอบ พุ่งเป้า ไปที่โครงการทำแนวกันไฟป่า และการซื้อกล้าไม้ปลูกป่า หลังจากที่ผ่านมา พบข้อมูลและการร้องเรียน เรื่องความไม่โปร่งใสในการจัดซื้อจัดจ้าง
กระทรวงสาธารณสุข รวบรวมข้อมูล ผู้ป่วยที่ได้รับผลกระทบจากฝุ่น PM 2.5 ช่วง 3 เดือนที่ผ่านมา มีผู้เข้ารับการรักษาอาการป่วยแล้ว กว่า 4 หมื่นคน บางคนหลีกเลี่ยงไม่ได้ต้องรับสภาพทำงานทามกลางฝุ่น และจนถึงวันนี้แม้จะเป็นวันหยุดสุดสัปดาห์ ตอนบนของประเทศไทย ยังเผชิญกับปัญหาฝุ่นหนาแน่น โดยเฉพาะ จังหวัดเชียงใหม่ จังหวัดเชียงราย และ จังหวัดลำปาง