รำลึกงานศิลป์
สร้างชื่อศิลปินไทยในระดับนานาชาติ ด้วยศิลปะจัดวางจากวัสดุท้องถิ่น มณเฑียร บุญมา จากไปกว่า 10 ปีแล้ว แต่ผลงานยังเป็นที่จดจำ โดยเฉพาะการเรียนรู้จากภาพร่างต้นแบบยิ่งทำให้ได้สัมผัสกระบวนการคิด เช่น ในนิทรรศการ มณเฑียร บุญมา ภาพโครงร่างที่ค้างคา และผลงานที่หาชมได้ยาก
ประติมากรรมคล้ายยอดหลังคาโบสถ์คริสต์ ที่ให้ผู้ชมเข้าไปดูดวงดาวด้านในได้ จัดวางอย่างโดดเด่นกลางห้องจัดแสดงคู่กับภาพต้นแบบที่บอกเล่ากระบวนการคิด คือผลงานชุดบ้านแห่งจักรราศี สร้างขึ้นครั้งมณเฑียร บุญมา ได้รับเชิญไปเป็นศิลปินที่เมืองสตุ๊ดการ์ท ประเทศเยอรมนีเมื่อปลายปี 2541 โดยได้แรงบันดาลใจจากโบสถ์จำนวนมากมายในเมือง ที่เมื่อทำสัญลักษณ์ลงบนแผนที่แล้วเหมือนหมู่ดาว
การแสดงผลงานในครั้งนั้น ยังโดดเด่นที่การทาสมุนไพรไว้ด้านใน เพื่อให้งานศิลปะชิ้นใหญ่สร้างความสงบสุขและสมาธิแก่ผู้ชม สะท้อนเอกลักษณ์ของ มณเฑียร บุญมา ผู้บุกเบิกศิลปะจัดวางโดยใช้วัสดุพื้นบ้าน เปิดมิติใหม่ให้ศิลปะร่วมสมัยในยุคนั้นจนเป็นศิลปินไทยคนแรกๆที่ได้รับการยอมรับในระดับนานาชาติ จัดแสดงในนิทรรศการ มณเฑียร บุญมา : ภาพโครงร่างที่ค้างคา และผลงานที่หาชมได้ยาก ในโอกาสอายุครบรอบ 60 ปีในปีนี้ (56)
ผศ.ถาวร โกอุดมวิทย์ ศิลปินอาวุโส กล่าวว่า "คุณมณเฑียรก้าวไปถึงระดับนานาชาติแล้ว หากท่านมีชีวิตอยู่น่าจะระดับโลก เพราะศิลปินร่วมรุ่นยุคท่าน ก็มีไชโกช่าง คนที่ออกแบบพลุโอลิมปิก ไอเหว่ยเหว่ย ก็ร่วมสมัยเดียวกับท่าน"
การที่เราจะทำความรู้จักศิลปินคนหนึ่ง การเรียนรู้จากผลงานที่เสร็จแล้วอาจจะไม่สมบูรณ์นัก หากแต่ต้องต้องทำความรู้จักถึงช่วงชีวิตของเขาตั้งแต่ยุคแรกๆ รวมไปถึงเรียนรู้จากหนังสือที่เขาอ่าน หรือแม้กระทั่งภาพสเก็ตจากสมุดบันทึกส่วนตัว จะได้เรียนรู้ถึงกระบวณการที่ผลงานแต่ละขึ้นกว่าจะออกมากได้ต้องผ่านการทดลองอะไรบ้าง นั้นก็ทำให้เรารู้จักศิลปินคนนั้นมากยิ่งขึ้นกว่าเดิม เหมือนในนิทรรศการครั้งนี้
ภาพเขียนต้นแบบและวิดีโอของนิทรรศการแสดงเดี่ยวครั้งแรก "เรื่องราวจากท้องทุ่ง" บ่งบอกว่าประเด็นสังคมและเศรษฐกิจยุคโลกาภิวัฒน์ อยู่ในความสนใจของ อาจารย์มณเฑียร บุญมาตั้งแต่เริ่มเป็นศิลปิน หากความเจ็บปวดทางใจหลังสูญเสียภรรยาและอาการป่วยทางกายของตนเอง ไม่ได้ทำให้หยุดสร้างงานแต่กลับส่งให้ศิลปะยุคหลังนั้นพูดถึงสมาธิอิงพุทธศาสนาเพื่อเยียวยาจิตใจก่อนจากไปด้วยโรคมะเร็งในวัย 47 ปี ฝากผลงานหลายชิ้นไว้กับนักสะสม และมีอยู่ในพิพิธภัณฑ์ชั้นนำของต่างประเทศ
ศ.อภินันท์ โปษยานนท์ รองปลัดกระทรวงวัฒนธรรม กล่าวว่า "ปัญหาชีวิตมากมาย ภรรยาจากไปโรคมะเร็ง อาจารย์ก็เสียเร็วเพราะมะเร็ง ตอนทราบว่าโรคร้ายจะเกิด อ.ก็พยายามทำงานเพื่อเยียวยา งานจึงพูดถึงสมาธิ พุทธศาสนา ไม่ได้เกี่ยวกับพระพุทธรูป แต่เป็นบรรยากาศสมาธ กลิ่นอายของสมุนไพร เป็นเสน่ย์ จึงได้รับการตอบรับนานาชาติดี"
ขระที่กฤติยา กาวีวงศ์ ภัณฑารักษ์และผู้อำนวยการหอศิลป์บ้านจิมทอมป์สัน เผยว่า "คนเข้าใจว่าเด่นแต่พุทธศิลป์ แต่งานยุคแรกสะท้อนความสนใจทางสังคม รวมถึงงานที่ต่างประเทศ"
การจากไปก่อนวัยอันควร ทำให้ศิลปะจัดวางหลายชิ้นยังคงเป็นเพียงภาพโครงร่าง ที่ทิ้งไว้ให้คุณรุ่นหลังได้ต่อยอด นิทรรศการ มณเฑียร บุญมา ภาพโครงร่างที่ค้างคา และผลงานที่หาชมได้ยาก จัดแสดงที่หอศิลป์บ้านจิมทอมป์สัน ถึงสิ้นเดือนกรกฏาคมนี้
