"วีระศักดิ์ โควสุรัตน์" เบื้องหลังภารกิจช่วยคนไทยติดเขาอินโด

วันนี้ (30 ก.ค.2561) นายวีระศักดิ์ โควสุรัตน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา ให้สัมภาษณ์ไทยพีบีเอส กรณีการประสานให้ความช่วยเหลือคนไทยที่ติดเขารินจานี ประเทศอินโดนีเซียในระหว่างเดินทางไปท่องเที่ยว และเกิดแผนดินไหวขนาด 6.4 ว่า

คนที่สื่อสารกันได้แจ้งว่า เมื่อวาน (29 ก.ค.) คนไทยส่วนใหญ่ใช้กระกระดาษ เดินขึ้นลงภูเขาแถบนั้น เพื่อจดรายชื่อ แล้วเอารายชื่อนั้น ส่งต่อไปยังสถานทูตไทยที่กรุงจาร์การต้าแล้ว ทางระบบออนไลน์ นั่นเป็นกลุ่มหนึ่ง คือการสื่อสารได้มีแล้ว และทางการยืนมาโดยตลอดว่า ทางการไทยได้มีการสื่อสารกับผู้ที่ติดอยู่ในพื้นที่สม่ำเสมอ ส่วนของผมเอง มีหนึ่งคนในนั้นเข้าถึงไลน์ของผม เขาจึงแจ้งมาเมื่อก่อนพระอาทิตย์ตกดินเมื่อวานนี้ ประมาณ 17.00 น. เราจึงเริ่มสื่อสารกัน

สิ่งที่เขาต้องการในเวลานั้น ก็คือ ในเมื่อลูกหาบแยกไปแล้ว พร้อมอุปกรณ์ เต้นท์ของเขา ทั้งอุปกรณ์เดินเขา แม้ว่าจะเดินเขานอนเต๊นท์มาแล้ว นั่นแสดงว่าที่ติดตัวนักท่องเที่ยว มีแค่ถุงนอนเท่านั้น เราก็ปรึกษากันว่า ควรจะต้องดูแลกันอย่างไร

ข้อเสนอที่เราให้ไปก็คือว่า หนึ่ง เกาะกลุ่มกันไว้ และพยายามหาลานที่พอจะหลบได้ เพราะเวลาที่มีของตกลงมาจากที่สูง มีหินกลิ้งลงมาจากภูเขา เรายังพอหลบได้ และเราขอให้เขาเช็คว่า น้ำในทะเลสาปที่เขาไปอยู่นั้น มีสภาพอะไรเปลี่ยนไปหรือไม่ ขุ่นไปหรือไม่ ผิดปกติหรือเปล่า มีลดลงไปผิดปกติหรือเปล่า เพราะนั่นหมายความว่า อาจจะมีดินสไลด์ในพื้นที่อีกหรือเปล่า ซึ่งเขาดูแล้วบอกว่า สภาพเป็นปกติหลังจากนั้นเราก็สื่อสารกับเขาไปเรื่อยๆ เพื่อให้แน่ใจว่า กำลังใจของเขายังดีอยู่

จากนั้นผมสื่อสารไปยังรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศ เพื่อให้ทางการทูตของไทย เชื่อมกับทางรัฐบาลอินโดนีเซียได้อย่างเต็มที่ และเราได้พิกัดจีพีเอสคนที่ติดอยู่มาด้วย เราก็ส่งต่อไปให้ และติดต่อไปยังรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงกลาโหม ท่านได้รับทราบและได้สั่งการให้ผู้ช่วยทูตทหารทุกเหล่าทัพที่อยู่ที่อินโดนีเซีย ให้มุ่งหน้าไปที่จุดเกิดเหตุ

ขณะนี้เวลา 09.24 น. ของประเทศไทย ทูตทหารทั้งหมดเดินทางไปถึงเกาะลอมบอกแล้ว เกาะลอมบอกอยู่ห่างจากบาหลีไม่มาก แต่การเข้าไปไม่ง่ายนัก

วิธีการช่วยเหลือ จะลำเลียงออกมาด้วยวิธีไหน

นายวีระศักดิ์ กล่าวว่า ทางการอินโดนีเซียค่อยๆ บริหารอยู่ แต่อย่างน้อยที่สุด เมื่อคืนนี้ ที่ท่านรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงกลาโหม สื่อสารกับผมไว้ก็คือ กองทัพบกของอินโดนีเซียจะใช้คนเดินเท้าเข้าไปหาจุดเกิดเหตุ ขณะเดียวกันการเดินทางด้วยเฮลิคอปเตอร์และเครื่องบิน คงเป็นไปตามสภาพอากาศ เช้านี้ผมได้สื่อสารกับทีมที่อยู่ที่นั่น เขาไม่มีเต๊นท์ เขาบอกว่าอุณหภูมิลดลงเหลือ 12 องศาเซลเซียส ก็ถือว่าหนาวเย็น แต่ทุกคนก็กำลังใจยังดีอยู่ และเช้านี้พอฟ้าสว่างเขาก็ออกเดิน เขาคิดว่าจุดที่เขาอยู่ตอนนี้น่าจะมีทางเดินไปยังจุดที่เขาเคยอยู่ และก่อนที่จะสัมภาษณ์ เขาก็แจ้งกลับมาว่า เขาได้ไต่ขึ้นไปบนยอดเขาอีกครั้งหนึ่งแล้ว

เพื่อให้เข้าใจก็คือ เขาเดินไปยังยอดเขาก่อน แล้วจึงเดินลงไปยังปล่อง ซึ่งในปล่องนั้นยังมีทะเลสาบขนาดใหญ่อยู่ เขาไปติดอยู่กับพื้น ที่ติดอยู่กับทะเลสาบข้างในปล่อง เขาเดินย้อนออกมาแล้ว ทีมข้างหน้าไปถึงยอดเขาแล้ว พอถึงยอดเขาก็จะรอคนที่ไต่กลับขึ้นมา เพื่อมาอยู่ในจุดที่รอรับความช่วยเหลือทางอากาศได้ง่ายขึ้น

ตอนนี้ทุกคนปลอดภัยดี และกำลังใจดีใช่มั้ย

นายวีระศักดิ์ กล่าวว่า ทุกคนก็ให้กำลังใจกันและกัน  และเมื่อคืนบางคนก็นอนถุงนอนเดียวกัน เพราะบางคนก็ไม่มีถุงนอน ก็ต้องอาศัยนอนเบียดกันให้ความอบอุ่นกันและกัน สิ่งสำคัญก็คือ อย่าให้ตัวเปียก เพราะจะทำให้อุณหภูมิลดลงอีก สองก็คือ ให้เช็กดูว่าน้ำดื่มเป็นอย่างไรบ้าง เพราะขาดอาหารไม่เป็นไร ถ้ายังมีน้ำดื่มอยู่ บางกลุ่มลูกหาบก็ยังอยู่ เขาก็ถ่ายภาพมาให้ดูว่า ตอนนี้เขาเดินขึ้นมาจากทะเลสาบมาถึงจุดไหนแล้ว ก็เห็นได้เลยว่า กำลังวังชา ความสามารถของเขานี่ถือดีมากทีเดียว ถือว่ามาได้ไกลทีเดียวถ้านับจากพระอาทิตย์มาถึงตรงนั้น ถือว่ามาได้ไกลแล้ว และเพื่อให้เกิดความแน่ใจ เพราะไม่รู้ว่าแบตเตอรี่โทรศัพท์มีสำรองมากแค่ไหน จึงให้เขาติดต่อกลับมาทุกครึ่งชั่วโมง เพื่อให้ได้ติดต่อกันสม่ำเสมอ และอีกอย่างในเวลานั้น เขาอยู่ระหว่างปีนเขาไม่มีเวลาเปิดดูอะไรทั้งสิ้น รวมทั้งเป็นเวลากลางวันที่จะเปลืองแบตเตอรี่

กำชับเจ้าหน้าที่ที่เข้าไปอยู่ในพื้นที่เป็นพิเศษอย่างไรบ้าง

นายวีระศักดิ์ กล่าวว่า ท่านนายกรัฐมนตรีรับทราบแล้ว และผมได้สื่อสารไปยังรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพลังงานด้วยอีกท่านหนึ่ง เพราะทราบว่า ปตท.มีการลงทุนอยู่ในอินโดนีเซียพอสมควร ซึ่งท่านได้สั่งการให้ตั้งกรุ๊ปไลน์ขึ้นตั้งแต่เมื่อคืน ซึ่งผู้บริหาร ปตท.อยู่ในนั้นแล้ว ได้มีการสื่อสารสั่งการและมอบอำนาจให้ผู้จัดการที่อยู่ที่อินโดนีเซีย ให้สามารถสั่งการในการระดมอุปกรณ์ หรือว่าขอเช่าใช้อุปกรณ์ต่างๆ ที่จะเข้าไปช่วยเหลือคนไทยที่อยู่ในพื้นที่ครับ

ขณะเดียวกัน ให้การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย ที่มีสำนักงานอยู่ที่จาการ์ต้า ได้สื่อสารไปยังบริษัทของคนไทย ที่ไปทำธุรกิจในอินโดนีเซียให้รับทราบว่ามีเหตุนี้ และอาจจะต้องขอความช่วยเหลือภาคเอกชนต่างๆ ขณะนี้ ททท.ได้เตรียมที่พัก โรงแรมเอาไว้รองรับหากนักท่องเที่ยวทยอยกลับเข้าเมืองมาได้ จะได้มีที่พัก และได้ประสานโดยตรงกับ รมต.การท่องเที่ยวฯ อินโดนีเซีย เพื่อให้ได้รับทราบ ซึ่งขณะนี้ท่านได้แจ้งกลับมาแล้วว่า พร้อมช่วยเหลือคนไทย

ทราบหรือไม่ว่ามีคนไทยติดอยู่กี่แห่ง

นายวีระศักดิ์ กล่าวว่า ตอนนี้มีอยู่จำนวนหนึ่งที่ทยอยเดินขึ้นมาจากปล่องภูเขาไฟ มีบางท่านที่ตัดสินใจว่าจะรออยู่ที่เดิม เพราะขณะนี้เราจะกำหนดเขา โดยที่เราไม่เห็นสถานการณ์ไม่ได้ หลายคนยังมีไกด์อยู่ ยังมีผู้นำทางอยู่ มีคนท้องถิ่นอยู่ ท่านทูตที่จาการ์ต้า บอกแล้วว่าให้เชื่อฟังไกด์ เพราะเขาเป็นคนท้องถิ่น เพราะเราอยู่ที่ไกล แน่นอนว่า เราต้องการจะกองรวมอยู่ด้วยกันทั้งหมด ไม่มีใครไปไหนเลย แต่ทั้งหมดนี้เราต้องเข้าใจว่า ไกด์อยู่กับพื้นที่ เขาจะเข้าใจดีกว่าพวกเรา ซึ่งเขาจะสามารถให้ข้อมูลกับเราหรือคนที่อยู่ข้างล่าง อย่างนี้เขาจะได้ค้นหาแหล่งน้ำอะไรได้ง่ายขึ้น

เท่าที่ทราบเมื่อวานนี้ มีคนไทยติดอยู่ 5 จุด 4 จุดนั้น ความช่วยเหลือเริ่มเข้าถึงแล้ว คือพวกที่ยังไม่ได้เข้าไปในปล่อง ส่วนจุดที่เข้ายากหน่อยคือพวกที่เข้าไปภายในปล่อง ขณะนี้กลุ่มที่อยู่ในปล่องเพิ่งผ่านไป 1 คืน อาหารอาจจะลดลง แต่น้ำมี กำลังใจมี แสงสว่างมี และเขากำลังเคลื่อนตัวแล้ว เขาจะส่งพิกัดให้ผมทุกๆ ครั้งที่เขาเปลี่ยนที่อยู่ ผมก็จะส่งต่อไปยังผู้ช่วยทูตทหารของไทยที่อยู่ในพื้นที่ เพื่อประสานกับทางการอินโดนีเซีย และหากเดินทางออกมาได้ อาจจะด้วยอากาศยานก็ต้องดูสภาพอากาศ ซึ่งหลังจากนั้น อาจจะเดินทางกลับประเทศไทยเลยหรือเป็นอย่างอื่นตามสมควร

อ่านข่าวเพิ่มเติม

กต.เร่งช่วย 304 คนไทยติดเขารินจานี -ทุกคนปลอดภัย

บันทึกหนึ่งวันจากคนไทยติดเขา "รินจานี"

แผ่นดินไหวอินโดฯ 150 คนไทยติดบนเขา