เมื่อวันที่ 11 ก.ค.2567นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ ปลัดกระทรวงสาธารณสุข เปิดเผยว่า ได้รับรายงานจากงานระบาดวิทยา สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระแก้ว กรณีกระทรวงสาธารณสุขกัมพูชา พบผู้ป่วยไข้หวัดนก H5N1 รายล่าสุด เมื่อวันที่ 8 ก.ค.2567 เป็นเด็กหญิงอายุ 5 ปี อาศัยอยู่ จ.ตาแก้ว ทางตะวันออกเฉียงใต้ของประเทศ นับเป็นผู้ป่วยรายที่ 7 ของกัมพูชาในปีนี้
โดยผู้ป่วยอาศัยอยู่ในบ้านเดียวกันกับผู้ป่วยรายที่ 6 ซึ่งเป็นน้องชายอายุ 3 ปี ที่ตรวจพบเชื้อก่อนหน้านี้ ทั้ง 2 รายมีประวัติสัมผัสไก่ที่ป่วยตาย ในหมู่บ้านและครอบครัวนำมาปรุงอาหาร จึงรับเชื้อไวรัสไข้หวัดนกเข้าสู่ทางเดินหายใจโดยการสัมผัส
เป็นที่น่าสังเกตว่าผู้ป่วยไข้หวัดนกที่พบในกัมพูชาส่วนใหญ่กลุ่มเสี่ยงสูงเป็นเด็ก โดยติดเชื้อถึง 6 ราย และเป็นผู้ใหญ่ 1 ราย ผู้ป่วยทุกคนมีประวัติสัมผัสกับซากสัตว์ปีกหรือสัตว์ปีกที่กำลังป่วย
นพ.โอภาส กล่าวต่อว่า สำนักงานสาธารณสุขทุกจังหวัดที่มีพรมแดนติดกัมพูชา โดยเฉพาะ จ.สระแก้ว ซึ่งมีพรมแดนติดกับจังหวัดตาแก้วของกัมพูชา ได้ร่วมกับด่านควบคุมโรคชายแดนไทยกัมพูชา เข้มงวดการเฝ้าระวังโรคไข้หวัดนกอย่างต่อเนื่อง
รวมทั้งโรงพยาบาลในทุกจังหวัดได้มีการเฝ้าระวังผู้ป่วยโรคไข้หวัดนกอย่างเข้มข้น โดยซักประวัติผู้ป่วยที่มาด้วยอาการปอดอักเสบทุกรายว่ามีประวัติการสัมผัสสัตว์ปีกหรือไม่ โดยเฉพาะปอดอักเสบที่ไม่ทราบสาเหตุและเข้าโรงพยาบาลคราวละหลายคน เพื่อคัดกรองและแยกผู้ป่วยออกทำการรักษาได้ทันท่วงที
นอกจากนี้ ได้ประสานความร่วมมือกับปศุสัตว์จังหวัดในการเฝ้าระวังสัตว์ปีกที่ป่วยหรือตายไม่ว่าด้วยสาเหตุใด เพื่อป้องกันการแพร่เชื้อมาสู่สัตว์อื่นหรือคน
สำหรับประชาชนทั่วไป ขอย้ำให้หลีกเลี่ยงการสัมผัสสัตว์ปีกที่ป่วยหรือตาย หากจำเป็นต้องสัมผัสกับสัตว์ปีกในระยะที่มีการระบาดในพื้นที่ ต้องสวมหน้ากากอนามัยและถุงมือเพื่อป้องกัน ที่สำคัญ ห้ามนำซากสัตว์ปีกที่ป่วยตายไปปรุงอาหารหรือให้สัตว์อื่นกินเด็ดขาด
นอกจากนี้ให้หมั่นล้างมือทุกครั้งหลังจากสัมผัสสัตว์ปีก และหากมีอาการไข้ ไอ โดยเฉพาะผู้ที่มีอาชีพเลี้ยงสัตว์ปีก เช่น เป็ด ไก่ หรือผู้ที่มีอาชีพขนส่ง ชำแหละ ขายสัตว์ปีก หรือเกี่ยวข้องกับซากสัตว์ ให้รีบไปพบแพทย์ พร้อมแจ้งประวัติการสัมผัสสัตว์ปีกที่ป่วยตายด้วย
เกร็ดความรู้ "ไข้หวัดนก"
ไข้หวัดนก เกิดจากการติดเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ชนิดเอที่พบในสัตว์ปีกบางสายพันธุ์
ติดต่อสู่คนได้ผ่านการสัมผัสสัตว์ป่วย เช่น สารคัดหลั่งจากสัตว์ อุจจาระ น้ำมูก น้ำตา น้ำลายสัตว์ป่วย
สำหรับการอาการและความรุนแรง ของโรคขึ้นกับสายพันธุ์ของไวรัส และชนิดของสัตว์ปีกที่ติดเชื้อ สายพันธุ์ที่มีความสำคัญ คือ H5N1 ซึ่งทำให้สัตว์ปีกที่ติดเชื้อมีอาการรุนแรง และตายอย่างรวดเร็ว
ผู้ป่วยไข้หวัดนกมีอาการอย่างไร
ผู้ป่วยที่ติดเชื้อไข้หวัดนกมักมีอาการ ดังนี้
- มีไข้ ไอ เจ็บคอ
- คัดจมูก
- ปวดเหมื่อยตัว
- ปวดศีรษะ
- อ่อนเพลีย
- หายใจลำบาก
มีคำอธิบายเพิ่มเติมจาก สมาคมโรคติดเชื้อในเด็กแห่งประเทศไทย ว่า ผู้ป่วยบางรายอาจพบภาวะแทรกซ้อนทางปอดรุนแรง คือ ระบบทางเดินหายใจล้มเหลว
นอกจากนี้อาจพบอาการทางระบบทางเดินอาหาร เช่น ท้องเสีย ชักเกร็ง ด้วย โดยกลุ่มผู้ป่วยที่มักจะมีอาการรุนแรงและเสียชีวิต นั้นคือ กลุ่มผู้ป่วยสูงอายุที่มีโรคประจำตัว เช่น ความดันโลหิตสูง เบาหวาน โรคหัวใจ เป็นต้น และกลุ่มหญิงตั้งครรภ์
ป้องกัน "ไข้หวัดนก"
สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 นครราชสีมา ให้ข้อแนะนำว่า
- เลือก : ร้านที่สะอาด เนื้อสดใหม่ มีมาตรฐาน ปรุงสุก สะอาด
- หลีก : เลี่ยงการสัมผัสสัตว์ปีกที่ป่วยและไม่นำมาทำอาหาร
- ล้าง : ล้างมือด้วย "น้ำ" และ "สบู่" โดยเฉพาะหลังสัมผัสสัตว์ปีก
ย้ำเตือน หากมีอาการไข้ ไอ ปวดเมื่อยตามร่างกาย และมีประวัติสัมผัสสัตว์ปีก ให้รีบพบแพทย์
อ่านข่าว : ลุยน้ำ เสื้อผ้าเปียก! 6 โรคควรระวังช่วง "หน้าฝน"