ดร.ศุภกิจ วินิตพรสวรรค์ ผอ.ศูนย์ช่วยเหลือประชาชนที่ได้รับผลกระทบจากสัตว์ป่า กล่าวว่า ในปีนี้การแก้ปัญหาช้างเป็นภารกิจเร่งด่วน เพื่อหยุดความสูญเสียจากช้าง ทั้งการเพิ่มจำนวนเจ้าหน้าที่ชุดเฝ้าระวังและผลักดันช้างป่า การเพิ่มอุปกรณ์ที่จำเป็น โดยมีการของบกลางฉุกเฉิน 749 ล้านบาท
นอกจากนี้ เริ่มพบว่าช้างป่ากระจายไปยังพื้นที่ใหม่ จึงต้องมีการพัฒนาเครือข่ายภาคประชาชนและอาสาสมัคร ในการป้องกันเฝ้าระวังช้างป่า รวมทั้งเน้นการจัดการระยะกลาง เช่น การพัฒนาระบบแจ้งเตือน การเพิ่มเงินช่วยเหลือเยียวยาผู้ได้รับผลกระทบเพื่อให้สอดคล้องกับสถานการณ์ ส่วนระยะยาวจะจัดทำแนวป้องกันช้างป่าในพื้นที่ที่มีความจำเป็นเร่งด่วน
ขณะที่การใช้งบประมาณปกติ จะเป็นในส่วนของแผนระยะยาวทั้งการฟื้นฟูถิ่นอาศัย แหล่งอาหาร แหล่งน้ำ และการติดตามสถานภาพช้างป่า
กลุ่มป่าที่เป็นสถานการณ์ใหม่ ต้องเฝ้าระวังไม่ให้ปัญหารุนแรงขึ้น โดยจะประชาสัมพันธ์ให้ความรู้กับประชาชนรอบพื้นที่อนุรักษ์ เกี่ยวกับการปฏิบัติตนเมื่อพบช้างป่า และวิธีการป้องกันเฝ้าระวัง คือ กลุ่มป่าภูพาน จำนวนช้าง 48-57 ตัว, กลุ่มป่าพนมดงรัก-ผาแต้ม 30-35 ตัว, กลุ่มป่าศรีลานนา-ขุนตาน 41 ตัว, กลุ่มป่าคลองแสง-เขาสก 350 ตัว, กลุ่มป่าเขาบรรทัด 80-100 ตัว และกลุ่มป่าฮาลา-บาลา 120-145 ตัว
เรามีประสบการณ์จาก 5 กลุ่มป่าแรกแล้วว่าเมื่อใดก็ตามที่ปล่อยให้ช้างป่าเข้าไปในพื้นที่เกษตร หรือชุมชน นานมากขึ้น มันจะฝังรากของปัญหา
ดร.ศุภกิจ กล่าวว่า ในพื้นที่ที่ช้างเพิ่งเริ่มออกมาจากป่าอนุรักษ์ จำเป็นต้องเร่งขับเคลื่อนในเรื่องของการผลักดัน และป้องกันความสูญเสีย โดยเฉพาะชีวิตและทรัพย์สิน ขณะนี้กรมอุทยานฯ มีชุดเฝ้าระวัง 86 ชุด แต่ส่วนใหญ่อยู่ในพื้นที่ 5 กลุ่มป่าที่มีสถานการณ์รุนแรง ได้แก่ กลุ่มป่าตะวันตก ประชากรช้าง 970-1,064 ตัว, กลุ่มป่าภูเขียว-น้ำหนาว 633-638 ตัว, กลุ่มป่าตะวันออก 592 ตัว, กลุ่มป่าแก่งกระจาน 487-600 ตัว และกลุ่มป่าดงพญาเย็น-เขาใหญ่ 450-560 ตัว
อย่างไรก็ตาม ในส่วนการของบกลางฉุกเฉิน เพื่อเพิ่มชุดผลักดันฯ อีก 98 ชุด คาดว่าจะมีส่วนหนึ่งกระจายมาประจำในพื้นที่เร่งด่วนปานกลาง
สำหรับสถานการณ์ช้างป่าในไทย ประชากรอยู่ที่ 4,013-4,422 ตัว กระจายตัวใน 16 กลุ่มป่า ส่วนประชากรช้างป่าที่เพิ่มขึ้นปีละ 8% เป็นตัวเลขที่ใช้มานานแล้วตั้งแต่ปี 2558 ซึ่งปัจจุบันช้างอาจมีจำนวนเพิ่มขึ้น หรือลดจำนวนลงก็ได้ โดยทางกรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช อาจมีการทบทวนตัวเลขและสำรวจประชากรช้างป่าในพื้นที่วิกฤต เช่น ป่ารอยต่อ 5 จังหวัด ในช่วงเดือน เม.ย.นี้ คาดว่าจะมีตัวเลขใหม่ ทั้งจำนวนประชากรและอัตราการเพิ่มขึ้น
ป่าตะวันออก ปี 2558 เคยนับช้างได้ 364 ตัว ปี 2560 ได้ 434 ตัว ปี 2564 ได้ 460 กว่าตัว และปี 2566 ได้ 562-592 ตัว ซึ่งเป็นตัวเลขจริงขั้นต่ำของประชากรช้างที่สำรวจและสามารถจำแนกตัวได้
อ่านข่าว : 5 เดือน "ช้างป่า" ทำร้ายตาย 18 คน ชง 749 ล้านแก้ปัญหาเร่งด่วน
เปิดชีวิต "ลูกบ่าวไข่นุ้ย" จากเกเรสู่ช้างป่าขี้อ้อนในคอกบริบาลแห่งแรก