นักวิชาการชี้ใช้ช่องว่างกฎหมายออกพาสปอร์ตให้ 
นายชวนนท์ อินทรโกมาลย์สุต โฆษกพรรคประชาธิปัตย์ ยืนยันถึงการคืนพาสปอร์ตให้ พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี เป็นการกระทำที่ผิดกฎหมายและกฎระเบียบของกระทรวงการต่างประเทศ โดยยืนยันในคำชี้แจงของศาลฎีกา แผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง ต่อสถานะของ พ.ต.ท.ทักษิณที่เป็นผู้ต้องคดี และไม่ได้รับอนุญาตให้เดินทางออกนอกประเทศ ขณะที่สมัยรัฐบาลพรรคประชาธิปัตย์มีการทำหนังสือเพื่อขอจับกุมตัวชั่วคราวในหลายประเทศ ซึ่งเชื่อว่า เอกสารดังกล่าวจะเป็นอีกหลักฐานหนึ่งที่จะยืนยันสถานะของอดีตนายกรัฐมนตรี พร้อมเทียบเคียงกับกรณีที่จะต้องออกพาสปอร์ตให้กับนายสมชาย คุณปลื้ม และนายวัฒนา อัศวเหม ที่หลบหนีคดีอยู่ด้วยเช่นกัน
รศ.พันธุ์ทิพย์ กาญจนะจิตรา นักวิชาการนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ระบุว่า ระเบียบกระทรวงการต่างประเทศในการออกหนังสือเดินทางถือเป็นอำนาจการพิจารณาของกระทรวงการต่างประเทศ ขณะที่แต่ละฝ่ายใช้ช่องว่างทางกฎหมายเพื่อความได้เปรียบในการดำเนินการให้ถูกต้อง
นายสุรพงษ์ โตวิจัษณ์ชัยกุล รมว.ต่างประเทศ ได้อ้างการออกคำสั่งยกเลิกการเพิกถอนหนังสือเดินทางของ พ.ต.ท.ทักษิณตามคำสั่งระเบียบกระทรวงการต่างประเทศว่าด้วยการออกหนังสือเดินทางพ.ศ.2548 ข้อ 23 (7) หลังจากพิจารณาแล้วเห็นว่า พ.ต.ท.ทักษิณไม่ได้สร้างความเสียหายต่อประเทศและต่างประเทศ
จากนั้น กระทรวงการต่างประเทศ โดยกรมการกงสุล ได้พิจารณา โดยมีระเบียบว่าด้วยการปฏิเสธหรือยับยั้งการออกหนังสือเดินทางตามหมวด 7 ข้อ 21 (2) ซึ่งปรากฏว่ายังไม่เคยมีหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง อาทิ ศาล ตำรวจ ส่งเรื่องคัดค้านการออกหนังสือเดินทางของ พ.ต.ท.ทักษิณ ทำให้มีการอนุมัติออกพาสปอร์ต เนื่องจากระเบียบการออกหนังสือเดินทางบุคคลทั่วไปไม่มีการกำหนดข้อห้ามคุณสมบัติใดๆ นอกจากจะต้องเป็นผู้มีสัญชาติไทยเท่านั้น โดยการพิจารณาจะออกพาสปอร์ตให้หรือไม่ ขึ้นอยู่กระทรวงการต่างประเทศจะพิจารณา