ส่งเสด็จพระหน่อนาถ ตอนที่ 1

แม้จะประสูติ และเจริญพระชันษาในช่วงเวลาแห่งการเปลี่ยนแปลง แต่สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี ก็ยังดำรงพระอิสริยยศอย่างสง่างาม ด้วยการทรงงานอันเป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม ทั้งยังทรงเป็นผู้มีพระจริยาวัตรงดงาม สมเป็นขัตติยนารีผู้เป็นดวงแก้วแห่ง พระมงกุฏเกล้า

ทำนองเพลงที่เรียบเรียงขึ้นใหม่ โดย “ทฤษฎี ณ พัทลุง” สอดประสานรับกับบทกล่อมในล้นเกล้ารัชกาลที่ 6 เปลี่ยนต้นฉบับเพลงลำปลาทอง เพลงไทยเดิมเป็น “เพลงพระหน่อนาถ” หากยังคงความหมายจากพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวที่ ทรงเตรียมบทกล่อมนี้ สำหรับการสมโภชพระราชโอรสเมื่อปี พ.ศ. 2468

แม้บทกล่อมไม่ได้ถูกขับร้องตามพระราชปณิธาน ด้วยมีพระประสูติกาลพระราชธิดาก่อนสวรรคตเพียง 1 วัน หากบทเพลงสุดท้ายก็เป็นสิ่งเชื่อมโยงความผูกพันระหว่างพระมหาธีรราชเจ้า และสายพระโลหิตพระองค์เดียว “สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี” ที่ยังคงสัมผัสได้ แม้เวลาจะผ่านมานานกว่า 80 ปี

นายทฤษฎี ณ พัทลุง วาทยกร กล่าว่า สาเหตุที่แต่งเพลงนี้ขึ้นมา เพราะบทกล่อมเป็นสิ่งที่เชื่อมโยงระหว่าง ร.6 และเจ้าฟ้าเพชรรัตนฯ

ขณะที่ ศ.นพ.พูนพิศ อมาตยกุล ผู้เชี่ยวชาญด้านดนตรี เผยว่า เพลงดังกล่าวได้แต่งเพื่อการสมโภชพระอู่ แต่ไม่ทันได้ใช้ ร.6 ก็สวรรคตทั้งที่ประสูติกาลพระราชธิดาได้เพียง 1 วัน

“รูปละม้ายคล้ายพระปิตุราช ผิวผุดผาดเพียงชนนีศรี” ท่อนหนึ่งจากบทกล่อมพระราชนิพนธ์ ที่เสมือนภาพสะท้อนพระบุคลิกภาพของสมเด็จฯ เจ้าฟ้าเพชรรัตนฯ ไม่เฉพาะพระสิริโฉมที่ถอดแบบจากพระชนกนาถ หากพระองค์ยังสืบสายพระโลหิตศิลปิน โดยทรงให้ความสำคัญกับการดนตรี ทรงเป็นนักคิด พัฒนาสูตรคำนวณปฏิทินร้อยปีได้อย่างแม่นยำ และทรงเป็นนักนิยมไทย โดยโปรดการใช้ภาษาไทยอย่างถูกต้อง และดำรงเอกลักษณ์ไทยทั้งเครื่องทรงและจริยาวัตร แม้ประทับในอังกฤษหลายสิบปี

นับแต่เสด็จนิวัตประเทศไทยเป็นการถาวรพุทธศักราช 2502 สมเด็จฯ เจ้าฟ้าเพชรรัตนฯ ทรงอุทิศพระองค์เพื่องานด้านสังคมสงเคราะห์ ไหมพรมโทนสีเขียว-น้ำเงิน ถูกถักทอด้วยฝีพระหัตถ์นับร้อยผืน พระราชทานแก่ทหารตำรวจในถิ่นทุรกันดาร พร้อมไปกับการเสด็จออกเยี่ยมราษฎรทั้งใกล้ไกลอย่างต่อเนื่อง

ตลอดเวลากว่า 50 ปี ทรงสืบสานพันธกิจจากพระชนกนาถ และแบ่งเบาพระราชภาระของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว อันเป็นพระปณิธานอันแน่วแน่ในฐานะเจ้าฟ้าหญิงแห่งราชวงศ์จักรี ดังเคยมีพระดำรัสว่า “ฉันขอกล่าวต่อท่านทั้งปวงว่า จะพยายามบำเพ็ญตนเพื่อประโยชน์แก่บ้านเมือง ด้วยความจงรักภักดีต่อบ้านเกิดและต่อองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ผู้เป็นพระประมุขของชาติ ทั้งจะได้รักษาเกียรติศักดิ์แห่งความเป็นราชนารีในมหาจักรีบรมราชวงศ์ไว้ ชั่วชีวิต”

ภาพพระจริยาวัตรอันงดงามของสมเด็จฯ เจ้าฟ้าเพชรรัตนฯ ประทับอยู่ในใจของข้าราชบริพารและประชาชน แม้มีพระประสูติกาลและเจริญพระชันษาในช่วงเวลาแห่งการเปลี่ยนแปลง หากทรงเป็นแบบอย่างของขัตติยนารี ผู้ดำรงพระอิสริยยศอย่างสง่างาม ด้วยการทรงงานอันเป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม เป็นแง่งามควรจดจำในพระมหากรุณาธิคุณ “สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี” ดวงแก้วแห่งพระมงกุฏเกล้า