ญี่ปุ่นเอาผิดผู้ดาวน์โหลดไฟล์ละเมิดลิขสิทธิ์ ทั้งแพ่ง-อาญา

ญี่ปุ่นขึ้นชื่อในเรื่องการเอาจริงเอาจังกับกฏหมายลิขสิทธิ์ จนอาจกล่าวได้ว่าความสำเร็จของนักร้องส่วนหนึ่งมาจากการจำหน่ายผลงานที่ได้รับการคุ้มครองเต็มที่ แต่การเพิ่มระดับความเข้มงวดซึ่งเอาผิดทั้งผู้เผยแพร่ และดาวน์โหลด อาจส่งผลกระทบต่อธุรกิจการดาวน์โหลดเพลงแบบถูกกฎหมายซึ่งกำลังเติบโตในญี่ปุ่น

ยอดขายซีดีและดีวีดีรวมกันถึง 212 ล้านดอลลาร์ในเวลาเพียง 1 ปี ทำให้ AKB48 เป็นหนึ่งในศิลปินที่ทำยอดขายมากที่สุดในโลก บอกได้ถึงความนิยม และส่วนหนึ่งยังมาจากการแก้ปัญหาละเมิดลิขสิทธิ์ที่จริงจัง  ล่าสุดญี่ปุ่นได้ยกระดับความเข้มงวดของกฏหมาย ด้วยโทษจำคุกถึง 2 ปีและปรับ 2 ล้านเยน หากพบว่าครอบครองไฟล์หรือสื่อละเมิดลิขสิทธิ์ โดยจะเริ่มใช้ในเดือนตุลาคมนี้

ทั้งนี้ เดิมกฎหมายละเมิดลิขสิทธิ์ของญี่ปุ่นเอาผิดเพียงผู้เผยแพร่ไฟล์ ด้วยโทษรุนแรงจำคุก 10 ปี และปรับ 10 ล้านเยน ส่วนผู้ครอบครองไฟล์จะมีความผิดทางแพ่งเท่านั้น แต่ร่างกฏหมายฉบับใหม่ที่ผ่านความเห็นชอบจากสภาสูงด้วยคะแนนถึง 221:12 เสียง คือครั้งแรกที่ผู้ดาวน์โหลดจะถูกดำเนินคดีทางอาญา ซึ่งครอบคลุมไปถึงการดาวน์โหลดเพลงละเมิดลิขสิทธิ์ในฮาร์ดดิสต์  การก๊อปปี้หนังจากแผ่นดีวีดีและบลูเรย์ รวมถึงการสั่งห้ามจำหน่ายอุปกรณ์เล่นไฟล์ละเมิดลิขสิทธิ์โดยเฉพาะ และโปรแกรมปลดล็อกตัวป้องกันการก๊อปปี้ในซีดี

กฎหมายนี้ได้เสียงตอบรับที่ดีจากอุตสาหกรรมเพลงในญี่ปุ่น ที่ต่อสู้กับปัญหาการดาวนโหลดเพลงเถื่อนมาหลายปี โดยสมาคมอุตสาหกรรมบันทึกเสียงของญี่ปุ่นประเมินว่าในปี 2010 เพียงปีเดียว มีเพลงญี่ปุ่นถูกดาวน์โหลดอย่างผิดกฎหมายกว่า 4,000 ล้านเพลง คิดเป็นความสูญเสียเกือบ 700,000 ล้านเยน

แต่คนส่วนหนึ่งกลับเห็นว่าการเพิ่มระดับความเข้มงวดด้านลิขสิทธิ์ครั้งนี้ เป็นวิธีแก้ปัญหาที่รุนแรงเกินกว่าเหตุและไม่ตรงเป้า โดยผู้เชี่ยวชาญด้านไอทียังกังวลว่าความกำกวมของกฏหมายทำให้การชม หรือเซฟไฟล์ไปละเมิดลิขสิทธิ์จากยูทูปโดยไม่รู้ตัว โดยสมาชิกวุฒิสภาที่คัดค้านกฏหมายนี้ บอกว่าการแก้ปัญหาควรจะลงโทษที่ตัวผู้อัพโหลดไม่ใช่คนดาวน์โหลด ขณะที่สภาทนายความของญี่ปุ่นมองว่ามาตรการนี้จะยิ่งทำให้ผู้ใช้อินเทอร์เน็ตกังวลจนไปขัดขวางการแบ่งปันข้อมูลบนโลกออนไลน์ และทำให้ธุรกิจการดาวน์โหลดเพลงแบบถูกกฎหมายซึ่งกำลังเติบโตต้องหยุดชะงักในญี่ปุ่น