จากรากสู่เรา
จากรากสู่เรา

ละครเท่งตุ๊กจันทบุรี : มหรสพพื้นบ้านกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์

หน้ารายการ
16 ต.ค. 66

ในแถบภาคตะวันออกโดยเฉพาะจังหวัดจันทบุรี ไม่พบร่องรอยงานมหรสพรื่นเริงตามฤดูกาลจากเกษตรกรรม เช่น เพลงเกี่ยวข้าว เพลงพวงมาลัย หรือเพลงระบำต่าง ๆ แต่พบการเล่นละครชาตรี ที่เรียกกันว่า “เท่งตุ๊ก” หรือ “เท่งกรุ๊ก” ที่ได้รับการยกย่องเป็นการแสดงพื้นบ้านของจังหวัดจันทบุรี

จากรากสู่เราขอพาทุกคนไปชมละครเท่งตุ๊กที่จังหวัดจันทบุรี จากจุดเริ่มต้นที่บ้านชำห้าน อำเภอแหลมสิงห์ โดยมีทวดทิมผู้ที่ได้รับการบันทึกว่าเป็นผู้เริ่มคนแรก ได้หัดละครเท่งตุ๊กให้กับลูกหลานรวมถึงลูกศิษย์หลายต่อหลายคน หลายต่อหลายรุ่นด้วยกัน

ในปี 2476 ละครเท่งตุ๊กได้ข้ามไปที่ฝั่งบางกระไชย อำเภอแหลมสิงห์ โดยนางวอน เจริญจิตต์ ได้เปิดคณะละครชื่อคณะไชยเจริญศิลป์ ที่สืบทอดต่อมา มีลูกสาวที่ชื่อว่านางเต้าหยิน และต่อมาตกทอดไปยังลูกศิษย์หลายคน หลายคณะ หนึ่งในนั้นคือคณะจักรวาลมงคลศิลป์

บทบาทที่สำคัญอย่างหนึ่งของเท่งตุ๊ก คือเป็นละครแก้บน ที่มาจากความเชื่อว่าการร่ายรำในพิธีกรรมนั้นสามารถสื่อสารกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ และการร่ายรำถวายสิ่งศักดิ์สิทธิ์สามารถตัดสินบนขาดได้ ละครชาตรีจึงเป็นสิ่งที่อยู่คู่กับการแก้บนของผู้คนมาตั้งแต่ครั้งอดีต และที่ภาคตะวันออก รวมถึงที่จังหวัดจันทบุรี

ติดตามในรายการจากรากสู่เรา ตอน ละครเท่งตุ๊กจันทบุรี: มหรสพพื้นบ้านกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ วันจันทร์ที่ 16 ตุลาคม 2566 เวลา 21.45 - 22.15 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมทีวีออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live

ละครเท่งตุ๊กจันทบุรี : มหรสพพื้นบ้านกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์

16 ต.ค. 66

ในแถบภาคตะวันออกโดยเฉพาะจังหวัดจันทบุรี ไม่พบร่องรอยงานมหรสพรื่นเริงตามฤดูกาลจากเกษตรกรรม เช่น เพลงเกี่ยวข้าว เพลงพวงมาลัย หรือเพลงระบำต่าง ๆ แต่พบการเล่นละครชาตรี ที่เรียกกันว่า “เท่งตุ๊ก” หรือ “เท่งกรุ๊ก” ที่ได้รับการยกย่องเป็นการแสดงพื้นบ้านของจังหวัดจันทบุรี

จากรากสู่เราขอพาทุกคนไปชมละครเท่งตุ๊กที่จังหวัดจันทบุรี จากจุดเริ่มต้นที่บ้านชำห้าน อำเภอแหลมสิงห์ โดยมีทวดทิมผู้ที่ได้รับการบันทึกว่าเป็นผู้เริ่มคนแรก ได้หัดละครเท่งตุ๊กให้กับลูกหลานรวมถึงลูกศิษย์หลายต่อหลายคน หลายต่อหลายรุ่นด้วยกัน

ในปี 2476 ละครเท่งตุ๊กได้ข้ามไปที่ฝั่งบางกระไชย อำเภอแหลมสิงห์ โดยนางวอน เจริญจิตต์ ได้เปิดคณะละครชื่อคณะไชยเจริญศิลป์ ที่สืบทอดต่อมา มีลูกสาวที่ชื่อว่านางเต้าหยิน และต่อมาตกทอดไปยังลูกศิษย์หลายคน หลายคณะ หนึ่งในนั้นคือคณะจักรวาลมงคลศิลป์

บทบาทที่สำคัญอย่างหนึ่งของเท่งตุ๊ก คือเป็นละครแก้บน ที่มาจากความเชื่อว่าการร่ายรำในพิธีกรรมนั้นสามารถสื่อสารกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ และการร่ายรำถวายสิ่งศักดิ์สิทธิ์สามารถตัดสินบนขาดได้ ละครชาตรีจึงเป็นสิ่งที่อยู่คู่กับการแก้บนของผู้คนมาตั้งแต่ครั้งอดีต และที่ภาคตะวันออก รวมถึงที่จังหวัดจันทบุรี

ติดตามในรายการจากรากสู่เรา ตอน ละครเท่งตุ๊กจันทบุรี: มหรสพพื้นบ้านกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ วันจันทร์ที่ 16 ตุลาคม 2566 เวลา 21.45 - 22.15 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมทีวีออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live

จากรากสู่เรา

1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - ล่าสุด
จันทบุรีในสมัยอยุธยา : หัวเมืองสำคัญทางภาคตะวันออก
จันทบุรีในสมัยอยุธยา : หัวเมืองสำคัญทางภาคตะวันออก
26 มิ.ย. 66
พระเจ้าตากตีเมืองจันท์ การเดินทัพกับความสำคัญของภาคตะวันออก
พระเจ้าตากตีเมืองจันท์ การเดินทัพกับความสำคัญของภาคตะวันออก
3 ก.ค. 66
คนจันท์พันธุ์มังกร
คนจันท์พันธุ์มังกร
10 ก.ค. 66
ร่องรอยแห่งรากเหง้าและศรัทธา จีนเก่าชลบุรี-ระยอง
ร่องรอยแห่งรากเหง้าและศรัทธา จีนเก่าชลบุรี-ระยอง
17 ก.ค. 66
อานามสยามยุทธนอกพงศาวดาร : ร่องรอยสงคราม ขุนนางและคหบดีจีน
อานามสยามยุทธนอกพงศาวดาร : ร่องรอยสงคราม ขุนนางและคหบดีจีน
24 ก.ค. 66
สงคราม ผู้คน และแผ่นดิน : ความรุ่งเรืองของจันทบุรีสมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์
สงคราม ผู้คน และแผ่นดิน : ความรุ่งเรืองของจันทบุรีสมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์
31 ก.ค. 66
ร.ศ. 112 ฝรั่งเศสยึดจันทบุรี : การเผชิญหน้าบนห้วงเวลาที่พร่าเลือน
ร.ศ. 112 ฝรั่งเศสยึดจันทบุรี : การเผชิญหน้าบนห้วงเวลาที่พร่าเลือน
7 ส.ค. 66
ชาวญวนจันทบุรี ผืนน้ำ แผ่นดิน และศรัทธา
ชาวญวนจันทบุรี ผืนน้ำ แผ่นดิน และศรัทธา
14 ส.ค. 66
เมืองศรีราชา สัมปทานไม้ รถไฟ และโรงเรียนกลางป่า
เมืองศรีราชา สัมปทานไม้ รถไฟ และโรงเรียนกลางป่า
21 ส.ค. 66
เที่ยวสวนเมืองจันท์ ยางพารา ทุเรียน พริกไทย
เที่ยวสวนเมืองจันท์ ยางพารา ทุเรียน พริกไทย
28 ส.ค. 66
ส่องพลอยที่เมืองจันท์ เงาอดีต คนกุลา และนคราแห่งอัญมณี
ส่องพลอยที่เมืองจันท์ เงาอดีต คนกุลา และนคราแห่งอัญมณี
4 ก.ย. 66
สุดทางบูรพาที่เมืองตราด ประวัติศาสตร์ผู้คนและบาดแผล
สุดทางบูรพาที่เมืองตราด ประวัติศาสตร์ผู้คนและบาดแผล
11 ก.ย. 66
แกะรอยเมืองแกลง
แกะรอยเมืองแกลง
18 ก.ย. 66
ปากน้ำประแส : เมืองท่า การประมง และการท่องเที่ยว
ปากน้ำประแส : เมืองท่า การประมง และการท่องเที่ยว
25 ก.ย. 66
มิ่งขวัญรำไพพรรณี : กับวังสวนบ้านแก้วและเสื่อสมเด็จฯ
มิ่งขวัญรำไพพรรณี : กับวังสวนบ้านแก้วและเสื่อสมเด็จฯ
2 ต.ค. 66
สำรับอาหารเมืองจันท์
สำรับอาหารเมืองจันท์
9 ต.ค. 66
กำลังเล่น...
ละครเท่งตุ๊กจันทบุรี : มหรสพพื้นบ้านกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์
ละครเท่งตุ๊กจันทบุรี : มหรสพพื้นบ้านกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์
16 ต.ค. 66
คนชอง ชนเผ่าท้องถิ่นภาคตะวันออก
คนชอง ชนเผ่าท้องถิ่นภาคตะวันออก
23 ต.ค. 66
เมืองเก่าชลบุรี : พื้นที่ประวัติศาสตร์สำคัญภาคตะวันออก
เมืองเก่าชลบุรี : พื้นที่ประวัติศาสตร์สำคัญภาคตะวันออก
30 ต.ค. 66
สัตหีบ เมืองแห่งฐานทัพเรือไทย
สัตหีบ เมืองแห่งฐานทัพเรือไทย
6 พ.ย. 66
บางละมุง ชลบุรี : คุณค่าของเมืองเก่ากับท่าเรือน้ำลึก
บางละมุง ชลบุรี : คุณค่าของเมืองเก่ากับท่าเรือน้ำลึก
13 พ.ย. 66
จุดเริ่มต้นการพัฒนาภาคตะวันออก
จุดเริ่มต้นการพัฒนาภาคตะวันออก
20 พ.ย. 66
เราคือรากของแผ่นดิน
เราคือรากของแผ่นดิน
27 พ.ย. 66
วังหน้ากับนาฏกรรมคลาสสิก ในกรุงรัตนโกสินทร์ยุคเริ่มแรก
วังหน้ากับนาฏกรรมคลาสสิก ในกรุงรัตนโกสินทร์ยุคเริ่มแรก
4 ธ.ค. 66
วังหน้ากับนาฏกรรมยุคสยามใหม่
วังหน้ากับนาฏกรรมยุคสยามใหม่
11 ธ.ค. 66
วังหน้ากับรากฐานการศึกษาทางนาฏกรรม
วังหน้ากับรากฐานการศึกษาทางนาฏกรรม
18 ธ.ค. 66
วังบางขุนพรหมกับบิดาแห่งดนตรีไทยสากล
วังบางขุนพรหมกับบิดาแห่งดนตรีไทยสากล
25 ธ.ค. 66
วังบ้านดอกไม้
วังบ้านดอกไม้
3 ก.พ. 67
วังลดาวัลย์ นาฏกรรมการดนตรีสู่วิถีภาพยนตร์
วังลดาวัลย์ นาฏกรรมการดนตรีสู่วิถีภาพยนตร์
10 ก.พ. 67
ลุ่มทะเลสาบสงขลา ภูมิวัฒนธรรมการสร้างบ้านแปงเมือง
ลุ่มทะเลสาบสงขลา ภูมิวัฒนธรรมการสร้างบ้านแปงเมือง
17 ก.พ. 67

จากรากสู่เรา

1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - ล่าสุด
จันทบุรีในสมัยอยุธยา : หัวเมืองสำคัญทางภาคตะวันออก
จันทบุรีในสมัยอยุธยา : หัวเมืองสำคัญทางภาคตะวันออก
26 มิ.ย. 66
พระเจ้าตากตีเมืองจันท์ การเดินทัพกับความสำคัญของภาคตะวันออก
พระเจ้าตากตีเมืองจันท์ การเดินทัพกับความสำคัญของภาคตะวันออก
3 ก.ค. 66
คนจันท์พันธุ์มังกร
คนจันท์พันธุ์มังกร
10 ก.ค. 66
ร่องรอยแห่งรากเหง้าและศรัทธา จีนเก่าชลบุรี-ระยอง
ร่องรอยแห่งรากเหง้าและศรัทธา จีนเก่าชลบุรี-ระยอง
17 ก.ค. 66
อานามสยามยุทธนอกพงศาวดาร : ร่องรอยสงคราม ขุนนางและคหบดีจีน
อานามสยามยุทธนอกพงศาวดาร : ร่องรอยสงคราม ขุนนางและคหบดีจีน
24 ก.ค. 66
สงคราม ผู้คน และแผ่นดิน : ความรุ่งเรืองของจันทบุรีสมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์
สงคราม ผู้คน และแผ่นดิน : ความรุ่งเรืองของจันทบุรีสมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์
31 ก.ค. 66
ร.ศ. 112 ฝรั่งเศสยึดจันทบุรี : การเผชิญหน้าบนห้วงเวลาที่พร่าเลือน
ร.ศ. 112 ฝรั่งเศสยึดจันทบุรี : การเผชิญหน้าบนห้วงเวลาที่พร่าเลือน
7 ส.ค. 66
ชาวญวนจันทบุรี ผืนน้ำ แผ่นดิน และศรัทธา
ชาวญวนจันทบุรี ผืนน้ำ แผ่นดิน และศรัทธา
14 ส.ค. 66
เมืองศรีราชา สัมปทานไม้ รถไฟ และโรงเรียนกลางป่า
เมืองศรีราชา สัมปทานไม้ รถไฟ และโรงเรียนกลางป่า
21 ส.ค. 66
เที่ยวสวนเมืองจันท์ ยางพารา ทุเรียน พริกไทย
เที่ยวสวนเมืองจันท์ ยางพารา ทุเรียน พริกไทย
28 ส.ค. 66
ส่องพลอยที่เมืองจันท์ เงาอดีต คนกุลา และนคราแห่งอัญมณี
ส่องพลอยที่เมืองจันท์ เงาอดีต คนกุลา และนคราแห่งอัญมณี
4 ก.ย. 66
สุดทางบูรพาที่เมืองตราด ประวัติศาสตร์ผู้คนและบาดแผล
สุดทางบูรพาที่เมืองตราด ประวัติศาสตร์ผู้คนและบาดแผล
11 ก.ย. 66
แกะรอยเมืองแกลง
แกะรอยเมืองแกลง
18 ก.ย. 66
ปากน้ำประแส : เมืองท่า การประมง และการท่องเที่ยว
ปากน้ำประแส : เมืองท่า การประมง และการท่องเที่ยว
25 ก.ย. 66
มิ่งขวัญรำไพพรรณี : กับวังสวนบ้านแก้วและเสื่อสมเด็จฯ
มิ่งขวัญรำไพพรรณี : กับวังสวนบ้านแก้วและเสื่อสมเด็จฯ
2 ต.ค. 66
สำรับอาหารเมืองจันท์
สำรับอาหารเมืองจันท์
9 ต.ค. 66
กำลังเล่น...
ละครเท่งตุ๊กจันทบุรี : มหรสพพื้นบ้านกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์
ละครเท่งตุ๊กจันทบุรี : มหรสพพื้นบ้านกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์
16 ต.ค. 66
คนชอง ชนเผ่าท้องถิ่นภาคตะวันออก
คนชอง ชนเผ่าท้องถิ่นภาคตะวันออก
23 ต.ค. 66
เมืองเก่าชลบุรี : พื้นที่ประวัติศาสตร์สำคัญภาคตะวันออก
เมืองเก่าชลบุรี : พื้นที่ประวัติศาสตร์สำคัญภาคตะวันออก
30 ต.ค. 66
สัตหีบ เมืองแห่งฐานทัพเรือไทย
สัตหีบ เมืองแห่งฐานทัพเรือไทย
6 พ.ย. 66
บางละมุง ชลบุรี : คุณค่าของเมืองเก่ากับท่าเรือน้ำลึก
บางละมุง ชลบุรี : คุณค่าของเมืองเก่ากับท่าเรือน้ำลึก
13 พ.ย. 66
จุดเริ่มต้นการพัฒนาภาคตะวันออก
จุดเริ่มต้นการพัฒนาภาคตะวันออก
20 พ.ย. 66
เราคือรากของแผ่นดิน
เราคือรากของแผ่นดิน
27 พ.ย. 66
วังหน้ากับนาฏกรรมคลาสสิก ในกรุงรัตนโกสินทร์ยุคเริ่มแรก
วังหน้ากับนาฏกรรมคลาสสิก ในกรุงรัตนโกสินทร์ยุคเริ่มแรก
4 ธ.ค. 66
วังหน้ากับนาฏกรรมยุคสยามใหม่
วังหน้ากับนาฏกรรมยุคสยามใหม่
11 ธ.ค. 66
วังหน้ากับรากฐานการศึกษาทางนาฏกรรม
วังหน้ากับรากฐานการศึกษาทางนาฏกรรม
18 ธ.ค. 66
วังบางขุนพรหมกับบิดาแห่งดนตรีไทยสากล
วังบางขุนพรหมกับบิดาแห่งดนตรีไทยสากล
25 ธ.ค. 66
วังบ้านดอกไม้
วังบ้านดอกไม้
3 ก.พ. 67
วังลดาวัลย์ นาฏกรรมการดนตรีสู่วิถีภาพยนตร์
วังลดาวัลย์ นาฏกรรมการดนตรีสู่วิถีภาพยนตร์
10 ก.พ. 67
ลุ่มทะเลสาบสงขลา ภูมิวัฒนธรรมการสร้างบ้านแปงเมือง
ลุ่มทะเลสาบสงขลา ภูมิวัฒนธรรมการสร้างบ้านแปงเมือง
17 ก.พ. 67

ละครย้อนยุค

ดูทั้งหมด

♫ ♫ Songs Popular ♫ ♫

ดูทั้งหมด

คลิปมาใหม่

คนดูเยอะ 👀

ดูทั้งหมด

เสน่ห์ประเทศไทย