จากดินเพียง 2 งาน สู่แหล่งปลูกผักกว่า 40 ชนิด

คุณยง เจ้าของสวนผักขนาดเล็กในจังหวัดขอนแก่น เล่าว่าเขาเริ่มต้นปลูกผักจากแนวคิดเรื่องความมั่นคงทางอาหาร "ผมเชื่อเรื่องการสร้างอาหาร ถ้ามีอาหารแล้วก็ค่อยไปคิดเรื่องรายได้ต่อยอด"

ในพื้นที่เพียง 2 งาน 4 วา โดยใช้พื้นที่ปลูกจริงประมาณ 1 งาน คุณยงสามารถปลูกผักได้มากกว่า 40 ชนิด ซึ่งเพียงพอสำหรับบริโภคในครัวเรือนและมีเหลือสำหรับแปรรูปขาย

ผักหลากหลายสายพันธุ์ในพื้นที่จำกัด

ผักที่ปลูกในสวนมีทั้งผักพื้นบ้านและพืชสมุนไพรหลากหลายชนิด เช่น อ่อมแซ่บ, จิงจูฉ่าย, โสมไทย, หญ้าดอกขาว

แปรรูปสร้างมูลค่าเพิ่มด้วยน้ำผักปั่นสุขภาพ

จุดเริ่มต้นของธุรกิจเกิดขึ้นเมื่อคุณเมย์ ภรรยาของคุณยง ทดลองนำผักจากสวนมาปั่นเป็นเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ เริ่มจากขายได้วันละ 5-10 แก้ว จนปัจจุบันต้องเตรียมน้ำผักปั่นวันละ 150 ขวด

สูตรน้ำผักปั่นที่ได้รับความนิยม:

• สูตรดีท็อกซ์ - มีกล้วย สับปะรด เสาวรส อ่อมแซ่บ ผงไทย โบว์บก และจิงจูฉ่าย
• สูตรฝางบีทรูท - มีแก่นฝาง บีทรูท กล้วย สับปะรด ฝรั่ง และเสาวรส ช่วยบำรุงเลือด ทำให้เลือดไหลเวียนดี
• สูตรฟักข้าวแคร์รอต - มีฟักข้าว แครอท เสาวรส ช่วยบำรุงผิวพรรณ
• สูตรผิวใส - มีมะเขือเทศ สตรอว์เบอร์รี่ น้ำกระเจี๊ยบ ทำให้ผิวสวย เลือดฝาด
• สูตรลูกหม่อน - ช่วยลดริ้วรอย ชะลอวัย
• สูตรมะขามป้อม - มีมะขามป้อม น้ำผึ้ง มะนาว ช่วยแก้ไอ แก้เจ็บคอ ทำให้เสียงใส

เคล็ดลับการปลูกผักให้งอกงามในพื้นที่จำกัด

1. การเตรียมดินแบบง่าย ๆ

คุณยงแนะนำสูตรดินปลูกที่ไม่ยุ่งยาก:

• แกลบที่หมักแล้ว (แช่น้ำไว้) 2 ส่วน
• ขี้วัวที่หมักแล้ว 1 ส่วน
• ดินปลูกทั่วไป 1 ส่วน

ดินที่ดีควรมีความโปร่ง มีอากาศ เพื่อให้รากต้นไม้หายใจได้

2. การทำปุ๋ยหมักจากเศษผักผลไม้

• นำเศษผักผลไม้มากองรวมกัน
• เอาปุ๋ยคอกมาทับ เพื่อเป็นอาหารของจุลินทรีย์
• รดด้วยน้ำจุลินทรีย์เพื่อเร่งการย่อยสลาย
• ใช้เวลาประมาณ 1 เดือนกว่าจะนำไปใช้ได้

3. แนวคิดการปลูกแบบพึ่งพาตนเอง

คุณยงมีแนวคิดว่า "ปลูกทุกอย่างที่กินได้ เพื่อสร้างความมั่นคงทางอาหาร" ทำให้แทบไม่ต้องซื้ออาหารเพิ่มนอกจากเนื้อสัตว์

จากสวนผักสู่ธุรกิจครอบครัว

จากการเริ่มต้นขายที่ตลาดเขียวขอนแก่น น้ำผักปั่นของครอบครัวนี้ได้รับความนิยมจนได้รับเชิญไปวางขายที่ซุปเปอร์มาร์เก็ตท้องถิ่น และมีลูกค้าประจำมากมาย แม้แต่เด็กเล็กๆ ก็ชื่นชอบรสชาติของน้ำผักปั่น

ปัจจุบัน ธุรกิจนี้เป็นธุรกิจครอบครัวที่:

คุณยง - ดูแลการปลูกผัก

คุณเมย์ - รับผิดชอบการปั่นน้ำผักและขาย

คุณแพร (ลูกสาว) - ช่วยดูแลการตอบลูกค้าผ่านช่องทางออนไลน์

คิดใหญ่จากจุดเริ่มต้นเล็ก ๆ

คุณแพรมองอนาคตของธุรกิจครอบครัวว่า "อยากคงความพื้นบ้านเอาไว้ แต่อาจจะเพิ่มในเรื่องของผลิตภัณฑ์มากขึ้น ถ้าเป็นไปได้ก็อาจจะขยายเป็นมีโรงงานเป็นของตัวเอง"

ด้วยเทรนด์การรักสุขภาพที่กำลังมาแรง การทำน้ำผักปั่นจึงมีโอกาสต่อยอดเป็นแบรนด์ของตัวเองที่ใหญ่กว่าเดิมในอนาคต

ประโยชน์ที่ได้รับนอกเหนือจากรายได้

นอกจากรายได้ที่เพิ่มขึ้น การปลูกผักและแปรรูปขายยังมอบความสุขให้กับครอบครัวนี้ คุณเมย์เล่าว่า "ความสุขทุกวันนี้คือตื่นเช้ามามีความรู้สึกว่าโชคดีจังที่ได้ปั่นน้ำผักสุขภาพดีๆ ให้คนอื่นได้กิน"

ทางครอบครัวยังมองว่าผู้ที่มาซื้อไม่ใช่เพียงลูกค้า แต่เปรียบเสมือนญาติมิตร "เราไม่ได้มองทุกคนว่าเป็นแค่ลูกค้า เราอยากให้เขาสุขภาพแข็งแรงไปกับเราด้วย"

ความมั่นคงเริ่มจากการพึ่งพาตนเอง

ความสำเร็จของครอบครัวนี้เป็นตัวอย่างที่ชัดเจนว่า ความมั่นคงในชีวิตบางครั้งเริ่มต้นจากจุดเล็ก ๆ ที่เรามองข้าม เช่น เรื่องอาหารการกิน

คุณยงสรุปแนวคิดเรื่องเกษตรของเขาไว้อย่างน่าสนใจว่า "ความมั่นคงคือมีกินให้มากที่สุด มีกินแบบไม่ต้องพึ่งคนอื่น เกิดอะไรขึ้นเราอยู่ได้ นั่นคือการทำเกษตร ทุกอย่างไม่ต้องทำเยอะ เรื่องอาหารขอให้มันมีเยอะ หลายชนิด ให้มันเป็นยา ให้ได้รักษาตัวเราได้"

การสร้างอาหารเพื่อลดรายจ่าย และนำของกินที่เหลือมาสร้างมูลค่าเพิ่มรายได้ เป็นแนวทางที่สามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้ ไม่ว่าจะมีพื้นที่มากหรือน้อย ถือเป็นการสร้างความมั่นคงให้กับชีวิตอย่างยั่งยืน

ติดตามชมรายการมหาอำนาจบ้านนา วันอาทิตย์ที่ 20 เมษายน 2568 เวลา 16.05 - 16.30 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมทีวีออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live