พล.อ.อ.ประจิน จั่นตอง รองนายกรัฐมนตรี เป็นประธานเปิดนิทรรศการ "ศาสตรา สถาปัตย์ ไทย: พระเมรุมาศ จุดเชื่อมจักรวาลและการออกแบบ" โดยกล่าวว่า ประชาชนจะได้เรียนรู้ผ่านการออกแบบพระเมรุมาศ รวมทั้งเห็นถึงความมุ่งมั่นและตั้งใจของผู้ที่ทำงานเบื้องหลังและศิลปะในการออกแบบของไทย
ขณะที่นายกิตติรัตน์ ปิติพานิช รักษาการผู้อำนวยการศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ (TCDC) กล่าวว่า ด้วยสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ (TCDC) ภายใต้สำนักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้สร้างสรรค์ (OKMD) โดยความร่วมมือจากกรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์มหาวิทยาลัยศิลปากร และสถาบันสถาปัตยกรรมไทยเฉลิมพระเกียรติ จัดนิทรรศการดังกล่าว เพื่อนำเสนอองค์ความรู้ด้านศิลปกรรมและสถาปัตยกรรมไทย โดยมีกระบวนการออกแบบพระเมรุมาศ งานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร เป็นศูนย์กลางในการบอกเล่าศิลปะวิทยาการและความคิดสร้างสรรค์ทางด้านศิลปกรรมและสถาปัตยกรรมไทย พร้อมนำเสนอคติความเชื่อและหลักคิดเกี่ยวกับความเหมาะสม อันเป็นแรงบันดาลใจที่มาของการจัดการองค์ความรู้ในกระบวนการออกแบบ ขั้นตอนการผลิตชิ้นงาน และวิถีการถ่ายทอดความรู้จากครูสู่ศิษย์ด้านสถาปัตยกรรมไทย
ทั้งนี้ แบ่งเนื้อหานิทรรศการและวัตถุจัดแสดงออกเป็น 4 ส่วน ดังนี้
โซน "คติจักรวาลและงานออกแบบสถาปัตยกรรมไทย" นำเสนอความเชื่อทางศาสนาและคติจักรวาล ที่เป็นพื้นฐานในการจัดผังของสถาปัตยกรรมไทย โดยจัดให้มีการฉายภาพเคลื่อนไหวของจักรวาลผ่านแบบจำลองพระปรางค์วัดอรุณราชวราราม ที่มีแกนกลางเป็นเขาพระสุเมรุ และมีสัตตบริภัณฑคีรีล้อมรอบ ถือเป็นสถาปัตยกรรมไทยที่สะท้อนการวางแผนผังตามหลักคติจักรวาลอย่างสมบูรณ์ ตลอดจนมีการจัดแสดงหุ่นจำลองพระเมรุมาศพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ในงานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพฯ ขนาด 1:50 และเนื้อหาการจัดสร้างพระเมรุมาศและอาคารประกอบจากกรมศิลปากร รวมถึงความเปลี่ยนแปลงทางหลักวัสดุและเทคโนโลยีการก่อสร้างพระเมรุมาศในรัชกาลก่อนหน้า
โซน "โรงขยายแบบเท่าจริง ศิลปกรรม และศิลปสำหรับงานสถาปัตยกรรม" เนื่องจากสถาปัตยกรรมไทยเป็นศาสตร์ที่ไม่สามารถใช้การคำนวณแบบย่อส่วนก่อนการจัดสร้างได้อย่างสมบูรณ์แบบ ก่อนการสร้างสถาปัตยกรรมจึงต้องมีการออกแบบและการขยายลาย ในส่วนจัดแสดงนี้จึงจำลองบรรยากาศโรงขยายแบบ หรือวิธานสถาปกศาลา พร้อมวัสดุอุปกรณ์เครื่องมือในการออกแบบและขยายลาย รวมไปถึงจัดแสดงแบบร่างมือเท่าขนาดจริง (1:1) ในส่วนงานสร้างพระเมรุมาศและอาคารประกอบ
นอกจากนี้ ยังนำเสนอศิลปะต่างๆ ที่เป็นองค์ประกอบของสถาปัตยกรรมชั่วคราวในงานพระราชพิธีฯ เช่น ศิลปะการซ้อนไม้ที่ใช้แทนการแกะสลักในสถาปัตยกรรมถาวร, ศิลปะการฉลุผ้าทองย่น สาบสี สอดแวว แทนการประดับกระจกสีสมัยโบราณในอาคารถาวร, และศิลปะการตบสี ลักษณะคล้ายการทำ stencil สมัยโบราณใช้การจุ่มสีทองคำเปลว
โซน "ครูสร้างนักออกแบบให้เป็นคน" บอกเล่าแนวความคิดและวิถีการถ่ายทอดความรู้จากครูทางด้านศิลปกรรมและสถาปัตยกรรม ซึ่งเป็นกลุ่มสถาปนิกที่อยู่เบื้องหลังการทำงานออกแบบและปฏิบัติการสร้างพระเมรุมาศ หวังสืบทอดงานศิลป์สู่คนรุ่นหลัง
โซน "เวิร์กช็อปตามรอยสถาปัตย์ไทย" เปิดโอกาสให้ผู้สนใจได้ศึกษาลักษณะการทำงานด้านจิตรกรรม ศิลปกรรม และสถาปัตยกรรม ด้วยการฝึกเขียนแบบร่างลายไทยเบื้องต้น การทำตบสี
ทั้งนี้ ผู้สนใจสามารถเข้าชมนิทรรศการ "ศาสตรา สถาปัตย์ ไทย: พระเมรุมาศ จุดเชื่อมจักรวาลและการออกแบบ" (Insight | Thai | Architecture) โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย ตั้งแต่วันที่ 11 ต.ค.2560 - 7 ม.ค.2561 เวลา 10.30-21.00 น. ทุกวันอังคาร-อาทิตย์ (ปิดทุกวันจันทร์) ณ ห้องแกลอรี่ ชั้น 1 อาคารส่วนหลัง ศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ อาคารไปรษณีย์กลาง บางรัก สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม โทรศัพท์ 02-105-7441