วันนี้ (30 ก.ย.62) มีความชัดเจนแล้วว่าหลังวันที่ 1 ต.ค.62 นี้ พล.อ.วัลลภ รักเสนาะ เลขาธิการสภาความมั่นคงเเห่งชาติ (สมช.) จะเข้ามาทำหน้าที่ หัวหน้าคณะพูดคุยสันติสุขจังหวัดชายแดนภาคใต้ เเทน พล.อ.อุดมชัย ธรรมสาโรรัชต์ หลังพล.อ.วัลลภ ได้ออกมาแถลงข่าวภายหลังการประชุมคณะกรรมการบูรณาการฐานข้อมูลด้านความมั่นคง ที่ระบุว่า หลังเกษียณอายุราชการในวันที่ 1 ต.ค.62 ได้รับมอบหมายจาก พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ให้มาทำหน้าที่ แต่ยังไม่ขอเปิดเผยรายละเอียด จนกว่าจะเข้ารับหน้าที่เสร็จก่อน
การปรับเปลี่ยนตัวผู้นำการพูดคุยสันติสุขฝ่ายครั้งนี้ ไม่ไช่เรื่องเกินความคาดหมาย เพราะในช่วงที่ผ่านมา กระแสการเปลี่ยนตัว พล.อ.อุดมชัย มีหลายครั้ง โดยเฉพาะเมื่อนายสุกรี ฮารี หัวหน้าคณะพูดคุยสันติสุขฝ่ายมาราปาตานี ออกมาแถลงข่าวขอให้มีการเปลี่ยนตัว พล.อ.อุดมชัย และชื่อของ พล.อ.วัลลภ ก็ถูกพูดถึงในทางที่ไม่เปิดเผยว่าโดยตลอดว่ อาจจะมาทำหน้าที่แทน
พล.ท.ภารดร พัฒนาถาบุตร อดีตเลขาธิการ สมช.ซึ่งเป็นผู้ทำหน้าที่หัวหน้าคณะพูดคุยสันติภาพคนแรก มองว่า แม้ พล.อ.วัลลภ จะมีประสบการณ์ และความเข้าใจเรื่องความมั่นคง แต่การสร้างความไว้เนื่อเชื่อใจ ก็เป็นสิ่งสำคัญอย่างมากต่อกระบวนการพูดคุย ซึ่งหลายปีที่ผ่านมา แทบจะไม่ก้าวหน้า โดยเฉพาะเมื่อรัฐบาล คสช.เข้ายึดอำนาจ และกลับมาเป็นรัฐบาลชุดปัจจุบัน อาจทำให้ผู้เห็นต่างไม่ไว้วางใจมากนัก
พ.ต.อ.ทวี สอดส่อง อดีตเลขาธิการศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ ที่เคยเป็นหนึ่งในทีมริเริ่มในการพูดคุยสันติภาพ เมื่อปี 2556 เห็นว่า ความศรัทธา และความจริงใจ เป็นเหตุผลสำคัญที่จะทำให้การพูดคุยเดินต่อไปได้ ซึ่งในช่วงหลายปีที่ผ่านมา เพียงพอแล้วสำหรับการหารือของคู่ขัดแย้งที่ยังไม่ได้ทางออก จึงเห็นว่าประชาชนควรมีโอกาสในการตัดสินใจ และเข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการพูดคุย
การเปลี่ยนแปลงหัวหน้าคณะพูดคุยสันติสุขเกิดขึ้นหลายครั้ง ทั้งจากฝ่ายไทย ฝ่ายมาราปาตานี หรือ แม้แต่ฝ่ายผู้อำนวยความสะดวกมาเลเซีย โดยสาเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลง คือ ปัจจัยทางการเมือง โดยก่อนหน้านี้ นายสุกรี ฮารี หัวหน้าคณะพูดคุยสันติสุขฝ่ายมาราปาตานี ได้ประกาศลาออก และในวันที่ 1 ต.ค.นี้ ก็จะมีการเปลี่ยนแปลงตัวหัวหน้าคณะพูดคุยสันติสุขฝ่ายไทย มาเป็น พล.อ.วัลลภ และหากสถานการณ์การเมืองของมาเลเซียถูกปรับเปลี่ยนผู้นำ จากนายมหาธีร์ โมฮัมหมัด นายกรัฐมนตรีคนปัจจุบัน มาเป็นนายอันวาร์ อิบราฮิม อดีตแกนนำฝ่ายค้านมาเลเซีย ก็มีความเป็นไปได้ว่า จะมีการเปลี่ยนตัวนาย อับดุล ราฮิม บิน โมฮัมหมัด นูร์ หัวหน้าผู้อำนวยความสะดวกฝ่ายมาเลเซียคนปัจจุบัน ที่เคยมีความขัดแย้งกับนายอันวาร์มาก่อน ทำให้เส้นทางของการพูดคุยสันติสุขยังคงไม่ชัดเจนมากนัก