เริ่มแล้ว! ร.ร.วัดกก แจกผ้าอนามัยฟรี นร.ปลื้มลดค่าใช้จ่ายรายเดือน

โรงเรียนวัดกก คือ 1 ใน 16 โรงเรียนเขตบางขุนเทียน สังกัด กทม. ที่ได้รับมอบผ้าอนามัยจากเขตบางขุนเทียนที่ร่วมมือกับภาคเอกชน เครือข่ายในพื้นที่ และ เจ้าหน้าที่เทศกิจ กทม. นำร่องโครงการจัดหาผ้าอนามัยฟรีจำนวน 20,000 ชิ้น ให้นักเรียน

น.ส.ชุลีพร รุ่งเรือง ผู้อำนวยการโรงเรียนวัดกก เดินนำทีมข่าวไทยพีบีเอสออนไลน์ไปยังห้องพยาบาล เพื่อให้ดูตู้ผ้าอนามัยฟรีที่ติดตั้งไว้พร้อมใช้งานทันทีด้วยสีหน้ายิ้มแย้ม และยอมรับว่า โครงการนี้เป็นประโยชน์สำหรับนักเรียนจริง ๆ ซึ่งโรงเรียนวัดกกได้รับผ้าอนามัยที่จัดสรรมา จำนวน 1,190 ชิ้น กับนักเรียนที่เป็นผู้มีประจำเดือน 114 คน ซึ่งอยู่ในช่วง ป.5-ม.3

ที่ผ่านมา ก็มีนักเรียนมาขอผ้าอนามัยจากครูประจำชั้นบ้าง เพราะเด็กบางคนก็ไม่ได้เตรียมมา บางคนเขาก็ไม่รู้ว่าจะมาวันแรก แต่เด็กที่มีฐานะยากจนก็มีอยู่เยอะ เรื่องนี้สำคัญ เพราะผ้าอนามัยถือเป็นภาระค่าใช้จ่ายส่วนหนึ่งที่ต้องแบกรับ

ผู้อำนวยการโรงเรียนวัดกก วางแผนดำเนินการไว้ว่า หลังจากนี้จะมีการแจกผ้าอนามัยให้นักเรียนคนละ 10 ชิ้น และจะสำรองส่วนที่เหลือไว้ในห้องพยาบาลเพื่อกรณีฉุกเฉินให้นักเรียนสามารถมาลงชื่อเบิกเพิ่มเติมได้

ขณะเดียวกันทางโรงเรียนจะมีการจัดอบรมนักเรียนในชั่วโมงชมรม สำหรับนักเรียนหญิงที่อยู่ในช่วงมีประจำเดือนและกำลังจะมีประจำเดือน โดยมีครูพยาบาลและครูแนะแนวให้ความรู้เรื่องการใช้ผ้าอนามัย และการเก็บทิ้ง เพื่อรักษาสุขอนามัยที่ดีด้วย พร้อมความหวังว่าโครงการผ้าอนามัยฟรีนี้จะยั่งยืนในระยะยาวเพื่อประโยชน์ของนักเรียนอย่างแท้จริง

ผ้าอนามัยฟรีถึงมือนักเรียน ช่วยลดค่าใช้จ่าย

 วันหนึ่งใช้ผ้าอนามัย 4 แผ่น มา 5 วัน 1 เดือนต้องใช้ 20 แผ่น จ่ายค่าผ้าอนามัยไปน่าจะประมาณ 200-300 บาท

ด.ญ.บุณยนุช ปิ่นทอง นักเรียนชั้น ม.3 บอกกับไทยพีบีเอสออนไลน์ว่า ดีใจมากหลังจากได้รับแจ้งข่าวจากคุณครูว่าโรงเรียนมีโครงการผ้าอนามัยฟรี ซึ่งจะมาช่วยให้ประหยัดเงินไปได้ 200 บาท จากค่าผ้าอนามัยที่ต้องซื้อเดือนละ 20 แผ่น ขณะที่เพื่อนบางคนก็มายืมผ้าอนามัยแทบทุกเดือน จนต้องแจ้งครูให้ช่วยเพื่อน จึงคิดว่าเพื่อนอาจจะลำบาก เมื่อมีโครงการนี้ก็จะมาช่วยเพื่อนได้

ไม่ต่างจาก ด.ญ.รุ่งนภา หงษ์ศรี ชั้น ม.3 และ ด.ญ.ธาดารัตน์ ฉิมพลี ชั้น ม.2 ที่แสดงความคิดเห็นว่า รู้สึกดีใจกับโครงการนี้ เพราะช่วงเวลาฉุกเฉินจะได้มาเบิกกับคุณครูได้ และช่วยให้เพื่อนที่ฐานะลำบากมาใช้ได้ด้วย

ทั้งนี้ นายพงษ์จักรินทร์ ถาวรพงษ์ ผู้อำนวยการเขตบางขุนเทียน กทม. ยืนยันว่า โครงการนำร่องผ้าอนามัยฟรีในโรงเรียนจะมีความยั่งยืนและช่วยเหลือนักเรียนผู้มีประจำเดือนได้ในระยะยาว ซึ่งผ้าอนามัยในล็อตแรก 20,000 ชิ้น ได้นำร่องแจกให้โรงเรียน 16 แห่งในพื้นที่เรียบร้อยแล้ว และคาดว่าจะใช้งานได้ 3 เดือน 

ขณะเดียวกันหลังจากมีข่าวออกไปก็ทำให้มีเครือข่ายทั้งภาคเอกชนและภาคประชาสังคมติดต่อมาเพื่อร่วมโครงการอีกด้วย เช่นเดียวกับเจ้าหน้าที่เทศกิจ เขตบางขุนเทียน ที่จะยังเดินหน้าแบ่งเงินรางวัลนำจับ จากค่าปรับผู้กระทำผิดขับขี่บนทางเท้ามาร่วมบริจาค ซื้อผ้าอนามัยให้นักเรียนอย่างต่อเนื่อง

ผ้าอนามัยฟรีไม่ควรมีแค่ในเมืองกรุง?

ไม่เพียงแต่กรุงเทพมหานครเท่านั้น แต่นักเรียนซึ่งเป็นผู้มีประจำเดือนในต่างจังหวัดก็ต้องแบกรับภาระค่าใช้จ่ายรายเดือนจากค่าผ้าอนามัยเช่นกัน ข้อมูลการศึกษาความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงผ้าอนามัยของกลุ่มสตรี ศึกษากรณีนักเรียนหญิงใน จ.เชียงใหม่ เมื่อปี 2564 ซึ่งมีการสัมภาษณ์กลุ่มตัวอย่าง 8 โรงเรียน เป็นนักเรียนหญิงอายุ 13-18 ปี ผู้ปกครองนักเรียน และครูประจำชั้น พบว่า แม้บางคนจะมองว่าราคาผ้าอนามัยจะอยู่ในเกณฑ์ที่ยังเข้าถึงได้ แต่หากได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาลก็เป็นเรื่องที่ดี

หนูเก็บเงินค่าขนมที่ผู้ปกครองให้มาใช้ในโรงเรียน เพื่อมาซื้อ เพราะบางทีเงินเหลือไม่ได้ใช้ก็เก็บเอาไว้ซื้อผ้าอนามัย

นักเรียนบางส่วนมองว่า ผ้าอนามัยราคาแพงขึ้นต่อเนื่อง หากราคาถูกก็จะมีคุณภาพไม่ดี ซึ่งอาจทำให้เลอะจนนำไปสู่การถูกล้อเลียนที่โรงเรียน หรือเป็นปัญหาในเรื่องของสุขอนามัย เพราะไม่กล้าเปลี่ยนบ่อย บางคนก็มีบ้านอยู่ไกล หรืออยู่บนดอย ทำให้หาซื้อได้ลำบาก  ขณะที่ผู้ปกครองมองว่า เรื่องผ้าอนามัยไม่ใช่ภาระ แต่เป็นสิ่งจำเป็นที่ต้องจ่าย

นานาชาติผลักดันผ้าอนามัยฟรี

อย่างไรก็ตาม นานาชาติต่างพยายามลดภาระค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับผ้าอนามัย ทั้งการลดหรือยกเลิกภาษีนำเข้า และภาษีมูลค่าเพิ่ม เนื่องจากเป็นตัวสะท้อนความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจและสังคม ขณะที่สกอตแลนด์เป็นชาติแรกที่แจกผ้าอนามัยฟรี หลังต่อสู้และผลักดันมานาน เพื่อมอบสิทธิขั้นพื้นฐานนี้ให้ประชาชนในประเทศ

ส่วนประเทศไทย ยังมีภาระจ่ายภาษีอยู่ที่ 7% เท่ากับ ภาษีมูลค่าของสินค้าอุปโภค-บริโภคทั่วไป ขณะที่ผ้าอนามัยบ้างประเภท เช่น ผ้าอนามัยแบบสอด ก็มีราคาแพงกว่าผ้าอนามัยปกติ

ท่ามกลางการเฝ้ารอนโยบายรัฐเกี่ยวกับการแจกผ้าอนามัยฟรีหรือลดภาษีผ้าอนามัยอย่างเป็นรูปธรรม ที่ผ่านมา ก็มีหน่วยงานต่าง ๆ เริ่มขยับเกี่ยวกับสิทธิขั้นพื้นฐานนี้เช่นกัน อย่างมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี ที่จัดทำโครงการผ้าอนามัยฉุกเฉินแจกฟรีให้กับนักศึกษา

 

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง

ชาติแรก! สกอตแลนด์ผ่านร่างกฎหมาย "ผ้าอนามัย" ฟรี

เขตบางขุนเทียนนำร่องนโยบาย "ชัชชาติ" แจกผ้าอนามัยฟรีช่วย นร. 2 พันคน