กระดอเย็น เป็นชื่อที่ชาวบ้านเรียกแต่ชื่อเรียกทางการคือกำแพงเก้าชั้น ตอนนี้กรมป่าไม้ เตรียมขยายต้นกล้า และแจกจ่ายไปปลูกตามขอบป่าโดยหนึ่งในสรรพคุณคือลดฮอร์โมนในคนและลดอาการตกมันในช้าง
สุรชัย อจลบุญ อธิบดีกรมป่าไม้ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม นำต้นกล้ากระดอเย็นอายุ 1 ปีที่มีขนาดความสูง 1 เมตร และอีกต้นความสูง 70-80 ซม.มาให้ดูเป็นตัวอย่าง
นายสุรชัย อจลบุญ อธิบดีกรมป่าไม้
นายสุรชัย อจลบุญ อธิบดีกรมป่าไม้
พร้อมเล่าว่า ต้นกระดอเย็นเป็นไม้เถาที่พบมากในพื้นที่ จ.ตรัง และภาคตะวันออกมีสรรพคุณในการบำรุงร่างกาย และลดฮอร์โมน เป็นยารักษาโรคได้หลายขนาน ทั้งบำรุงโลหิต ตับแก้น้ำเหลือง บำรุงร่างกาย ปวดเมื่อย ยาระบาย
สรรพคุณของต้นไม้ที่เป็นพืชสมุนไพรที่ใช้ได้ทั้งเนื้อไม้ ราก ใบ ผลซึ่งตำราที่บอกเล่าว่าสมัยก่อนจะนำใบไปต้มให้ทหารนำไปดื่ม จะได้ไม่คิดถึงบ้านเป็นความเชื่อสมัยก่อน
เตรียมนำออกจากป่ามาปลูกขยายพันธุ์
นายสุรชัย กล่าวอีกว่า จากสรรพคุณที่บอกเล่ากันมา นอกจากกรมป่าไม้ จะนำเมล็ดพันธุ์จากธรรมชาติมาเพาะขยายพันธุ์เพื่อเพิ่มจำนวน เป้าหมายแรกคือการส่งมอบกล้าไม้ชุดแรกให้กับวัดนำร่อง 10 แห่งภายใต้โครงการธรรมจักรสีเขียว ซึ่งเป็นวัดที่อยู่ในเขตป่าแต่สามารถดูแลรักษาป่าเป็นอย่างดีต่อจากนั้นหากได้ปริมาณเพียงพอถึงจะนำไปแจกจ่ายให้ประชาชนนำไปปลูก
นอกจากนี้ เตรียมนำร่องแจกจ่ายให้ปลูกขอบป่าที่มีปัญหาช้างออกนอกพื้นที่ เช่น ป่าตะวันออก 5 จังหวัดเพื่อลดอาการตกมันในช้าง แต่ยังไม่ชัดว่าจะลดความดุร้ายของช้างได้หรือไม่ ซึ่งยังอยู่ในขั้นการศึกษา
กรมป่าไม้ ประสานกับกรมการแพทย์แผนไทยและแพทย์ทางเลือกเพื่อนำต้นกระดอเย็นวิจัยสรรพคุณอย่างจริงจัง เพื่อส่งเสริมเป็นพืชสมุนไพร รวมทั้งพืชสมุนไพรตัวอื่น ๆ
รู้จักกระดอเย็น : กำแพงเก้าชั้น
เป็นไม้เถาขนาดใหญ่พาดพันไปตามต้นไม้ใหญ่ยาวประมาณ 5 เมตรเปลือกต้นมีสีน้ำตาลหรือสีน้ำตาลเทา เปลือกด้านในสีแดง ผิวค่อนข้างขรุขระ เนื้อไม้สีแดงอ่อน มีน้ำยางสีแดง มีวงปีสีแดงเข้มซ้อนกันถี่ๆคล้ายกำแพงล้อมไว้และมีจำนวนชั้นมากจึงชื่อว่ากำแพงเก้าชั้น
ใบเดี่ยว เรียงสลับตรงข้าม รูปใบหอกกว้าง 2-3 ซม.ยาว 10-20 ซม.ปลายและโคนใบแหลม ขอบใบเรียบ เส้นใบเล็กลึก ก้านใบเล็ก เรียวแข็งแรง มันเรียบแผ่นใบหนาคล้ายแผ่นหนัง หลังใบผิวมันมีหูใบ
ประโยชน์ เนื้อไม้มีรสฝาด เป็นยาถ่ายของเสียออกจากร่างกาย ระบายลมร้ายแก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ ขับลมเป็นระบาย บำรุงเอ็น บำรุงเส้น บำรุงตับไต บำรุงกำลัง บำรุงร่างกาย บำรุงโลหิต แก้โลหิตจาง แก้โลหิต น้ำเหลืองพิการ แก้ระดูขาว แก้กระษัย ไตพิการ แก้ปวดเมื่อย