ปืนผูก-กับดักสัตว์ป่า ความตายแค่เอื้อมของชุดดับไฟป่า

กรณีเจ้าหน้าที่ชุดดับไฟป่า จ.นครสวรรค์ ถอนกำลังลงเขา ยกเลิกภารกิจหลังพบในพื้นที่มี "ปืนผูก" ของพรานล่าสัตว์ในพื้นที่จำนวนมาก อาจทำให้เจ้าหน้าที่บาดเจ็บหรือเสียชีวิตได้ 

ไทยพีบีเอสออนไลน์ สัมภาษณ์นายเผด็จ ลายทอง ผอ.สำนักอนุรักษ์สัตว์ป่า กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืชว่า ที่ผ่านมามีการทำหนังสือสั่งการให้สำรวจ และจัดเก็บบ่วงแร้วทั่วไป เช่น สลิง บ่วงแร้วดักสัตว์ บ่วงเชือก ในเขตอุทยาน เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทั่วประเทศ ซึ่งก่อนหน้านี้เคยมีการเก็บได้เกือบ 2,500 ชิ้น ถือว่าสถานการณ์น่าเป็นห่วงเพราะเป็นภัยคุกคามต่อสัตว์ป่า

ส่วนปืนผูก หรือจั่นห้าว ถือเป็นอาวุธที่หวังผลในการล่าสัตว์ป่า เพราะถ้าผูกสูงระดับ 50- 1 เมตร ซม.จะดักพวกกระทิง วัวแดง ส่วนถ้าเป็นหมูป่า เก้งจะสัก 30 ซม.ถ้าสัตว์เดินไปเตะจะยิงเข้าจุดสำคัญ

ผอ.สำนักอนุรักษ์สัตว์ป่า กล่าวว่า ปืนผูก จะมีทุกพื้นที่แต่ไม่มากเท่ากับกับดักสัตว์ชนิดอื่นๆ เพราะเป็นปืนผูกที่ต้องอาศัยคนชำนาญทำและที่ผ่านมาเคยมีเจ้าหน้าที่พบในเขตป่าอนุรักษ์ เช่น อุทยานแห่งชาติทับลาน เขาใหญ่ เขาอ่างฤาไน ห้วยขาแข้ง และป่าในแถบ จ.นครสวรรค์ ซึ่งยอมรับว่าเจ้าหน้าที่เข้าไปดับไฟป่ามีโอกาสเจอปืนผูก และเกิดอันตรายบาดเจ็บและเสียชีวิต 

ถ้าเจ้าหน้าที่เข้าไปเตะระหว่างดับไฟป่า บางคนเจอยิงเข้าแถวหัวเข่า ถ้าเสียเลือดมากจะเสียชีวิต แต่มีหลายคนที่ต้องตัดขา การเข้าไปดับไฟมีโอกาสเจอปืนผูกสูงมาก

สแกนบุคคล-กัดดันคนมีประวัติทำปืนผูก 

สำหรับการแก้ปัญหาเบื้องต้น ได้ขอความร่วมมือจากชุมชนรอบเขตป่าและพื้นที่มีประวัติเสี่ยงเคยเจอปืนผูก เพราะการทำปืนผูกต้องเป็นคนที่ชำนาญ และเป็นเฉพาะกลุ่มเท่านั้น ดังนั้นต้องหาตัวคนทำ ด้วยการให้มีการแจ้งเบาะแสหรือทำรายชื่อออกมา ใช้การกดดัน

ถ้าลาดตระเวนคงเก็บได้ไม่หมด ต้องหาตัวคนเฉพาะกลุ่ม เพราะเขาทำแล้วมีโอกาสจะได้สัตว์ และจะทำในพื้นที่แนวรอยตะเข็บเขตป่ากับพื้นการเกษตร

เฉพาะเดือนม.ค.65 เก็บดักสัตว์ป่า 2,498 ชิ้น

จากตรวจสอบข้อมูลจากกรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช รายงานข้อมูลเมื่อวันที่ 7 เม.ย.2565 ระบุว่า สำนักอนุรักษ์สัตว์ป่าจัดกิจ กรรมรณรงค์ หยุดกับดักสัตว์ป่า พบว่าในช่วงม.ค.2565 มีการเก็บกู้กับดักสัตว์ป่า ในพื้นที่ป่าอนุรักษ์ทั่วประเทศ จำนวนมากถึง 2,498 ชิ้น โดยพบในหน่วยงาน พื้นที่ป่าอนุรักษ์ 127 แห่ง แบ่งเป็น

• เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า 31 แห่ง
• เขตห้ามล่าสัตว์ป่า 12 แห่ง
• อุทยานแห่งชาติ 78 แห่ง
• และอื่น ๆ 78 แห่ง

โดยแบ่งกับดักออกได้เป็น 9 ประเภทบ่วงแร้วเชือก พบได้มากที่สุด รองลงมา บ่วงแร้วสลิง และกับดักฟันเหล็ก ขณะที่เก็บกู้กับดักพบสัตว์ป่า ทั้งที่ยังมีชีวิต และตายแล้ว ติดกับดักอยู่ เช่น หมูป่า นกยางไฟ นกฮูก และนกเปล้า  

• บ่วง แร้ว ทำจากเชือก จำนวน 1,145 ชิ้น คิดเป็นร้อยละ 45.84
• บ่วง แร้ว ทำจากลวดสลิง จำนวน 860 ชิ้น คิดเป็นร้อยละ 34.43
• ปืนผูก หรือ จั่นห้าว จำนวน 6 ชิ้น คิดเป็นร้อยละ 0.24
• กรงดักสัตว์ จำนวน 71 ชิ้น คิดเป็นร้อยละ 2.84
• ฟันเหล็ก จำนวน 239 ชิ้น คิดเป็นร้อยละ 9.57
• ตาข่ายดักนก จำนวน 42 ชิ้น คิดเป็นร้อยละ 1.68
• อุปกรณ์ดักปลา จำนวน 25 ชิ้น คิดเป็นร้อยละ 1
• ตะปูตอกแผ่นไม้ จำนวน 70 ชิ้น คิดเป็นร้อยละ 2.80
• กับดักชนิดอื่น ๆ มีจำนวน 40 ชิ้น คิดเป็นร้อยละ 1.60

ขณะที่เมื่อวันที่ 16 ก.พ.ที่ผ่านมา นายสาธิต พันธุมาศ หัวหน้าเขตรักษาพันธุสัตว์ป่าห้วยศาลา จ.ศรีสะเกษ ร่วมเจ้าหน้าที่ชุดลาดตระเวน Smart Patrol ศูนย์พิทักษ์ป่าที่ 2  ตรวจพบ และได้เก็บกู้ทำลายบ่วงดักสัตว์ จำนวน 33 หลัง พร้อมได้ช่วยเหลืออีเห็นที่ถูกกับดักบ่วงลวดสลิง 1 ตัว โดยบริเวณที่ตรวจพบอยู่ห่างชายแดนไทย-กัมพูชา ประมาณ 100 เมตร