สื่อสังคมออนไลน์กำลังวิพากษ์วิจารณ์เป็นวงกว้างเกี่ยวกับการอุบัติขึ้นของโรคระบาดใหม่ หลังจากหลายพื้นที่ของจีนกำลังเผชิญการระบาดของเชื้อไวรัสฮิวแมนเมตะนิวโมไวรัส หรือ HMPV (Human Metapneumovirus) ก่อให้เกิดโรคในระบบทางเดินหายใจ
อย่างไรก็ตาม การเพิ่มจำนวนของผู้ติดเชื้อกำลังอยู่ในขั้นตอนของการตรวจสอบ เนื่องจากในฤดูหนาวมักเป็นช่วงเวลาที่การระบาดของโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจระบาดหนัก นอกจากนี้ HMPV ไม่ใช่โรคอุบัติใหม่
HMPV ถูกค้นพบเมื่อปี 2001
ข้อมูลจากศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคสหรัฐฯ หรือ CDC ระบุว่า เชื้อไวรัส HMPV ถูกค้นพบครั้งแรกเมื่อปี 2001 หรือเมื่อ 24 ปีที่แล้ว อยู่ในวงศ์ Pneumoviridae เหมือนเชื้อไวรัส RSV (Respiratory Syncytial Virus) ก่อให้เกิดโรคติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจส่วนบนและส่วนล่าง ผู้ติดเชื้อมักมีอาการคล้ายไข้หวัด หรือ ไข้หวัดใหญ่ เชื้อไวรัสชนิดนี้ส่งผลกระทบต่อคนทุกช่วงวัยแต่มีความเสี่ยงสูงในกลุ่มเด็กเล็ก ผู้สูงอายุและผู้มีภูมิคุ้มกันอ่อนแอ
อาการของผู้ติดเชื้อ HMPV
อาการของผู้ติดเชื้อไวรัสชนิดนี้ ประกอบด้วย
- ไอ
- คัดจมูก น้ำมูกไหล หายใจลำบาก
- มีไข้
- เจ็บคอ
หากการติดเชื้อรุนแรงอาจมีภาวะหลอดลมอักเสบ ปอดอักเสบ หรือ หอบเฉียบพลัน
กลุ่มเสี่ยงต่อเชื้อ HMPV
- เด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี โดยเฉพาะทารก
- ผู้สูงอายุ โดยเฉพาะผู้มีอายุมากกว่า 65 ปี
- ผู้มีระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ
- ผู้มีโรคประจำตัวเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ เช่น โรคหอบหืด หรือ โรคหลอดลมอุดกั้นเรื้อรัง
HMPV ระบาดได้อย่างไร
เชื้อไวรัสชนิดนี้แพร่กระจายผ่านละอองฝอยจากการไอหรือจาม การสัมผัสใกล้ชิด หรือ การสัมผัสพื้นผิวหรือวัตถุที่ปนเปื้อนเชื้อไวรัสและนำมือมาสัมผัสปาก จมูก หรือตา อย่างไรก็ดี การระบาดของ HMPV มักเกิดขึ้นในช่วงปลายฤดูหนาวและฤดูใบไม้ผลิในเขตอบอุ่น
แนวทางป้องกันการติดเชื้อ
ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคสหรัฐฯ แนะนำวิธีลดความเสี่ยงจากการติดเชื้อไวรัส HMPV และโรคในระบบทางเดินหายใจอื่น ๆ ดังนี้
- ล้างมืออย่างสม่ำเสมออย่างน้อย 20 วินาที
- เลี่ยงการสัมผัสใบหน้าด้วยมือที่ยังไม่ได้ล้าง
- สวมหน้ากากอนามัยในพื้นที่แออัด
- พักที่บ้านเมื่อป่วยเพื่อลดการแพร่กระจายของเชื้อ
แนวโน้มการระบาดของ HMPV
แม้ว่าเชื้อไวรัสชนิดนี้จะเป็นต้นเหตุของการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ แต่ HMPV ไม่ใช่โรคอุบัติใหม่ หรือ ภัยคุกคามที่จะนำไปสู่การระบาดใหญ่ เนื่องจากการเพิ่มขึ้นของผู้ติดเชื้อไวรัสตามฤดูกาลไม่ใช่สิ่งผิดปกติ โดยเฉพาะเมื่อประชาชนกลับมาเผชิญกับเชื้อโรคต่าง ๆ อีกครั้ง หลังจากการล็อกดาวน์เพื่อป้องกันการระบาดของโควิด-19 สิ้นสุดลง
ไวรัส HMPV VS ไวรัส โควิด-19
ไวรัสทั้ง 2 ชนิดมีความคล้ายคลึงกันในหลายมิติ ทั้งการก่อให้เกิดปัญหาในระบบทางเดินหายใจและการแพร่กระจายผ่านละอองฝอยทางเดินหายใจ
อย่างไรก็ตาม HMPV มักระบาดสูงสุดในช่วงฤดูหนาวและฤดูใบไม้ผลิ ขณะที่โควิด-19 ระบาดได้ตลอดทั้งปี เนื่องจากการกลายพันธุ์ของเชื้อไวรัส
งานวิจัยหลายชิ้นพบว่าจำนวนผู้ติดเชื้อ HMPV ในบางพื้นที่เพิ่มขึ้นถึง 3 เท่า หลังจากการยกเลิกมาตรการควบคุมการระบาดของโควิด-19 ปัจจันส่วนหนึ่งอาจมาจากการใช้มาตรการควบคุมโรคอย่างเข้มงวดช่วยลดโอกาสการสัมผัสเชื้อโรคต่าง ๆ ส่งผลให้ภูมิคุ้มกันอ่อนแอลงและติดเชื้อได้ง่าย หลังจากการผ่อนคลายมาตรการด้านสาธารณสุขในเวลาต่อมา
ปฏิกิริยาจากจีนและอินเดีย
จีนยังไม่ค่อยให้ความสำคัญกับการระบาดของโรคในระบบทางเดินหายใจมากนักและยืนยันว่าการเดินทางท่องเที่ยวภายในประเทศยังคงปลอดภัย
ขณะที่กระทรวงสาธารณสุขอินเดียร้องขอให้ประชาชนอย่าตื่นตระหนกกับการระบาดของเชื้อ HMPV จากจีนและกำลังติดตามสถานการณ์อย่างใกล้ชิด
อ้างอิง :
- https://www.cdc.gov/human-metapneumovirus/about/index.html
- https://economictimes.indiatimes.com/news/international/global-trends/hmpv-virus-in-china-covid-like-scare-human-metapneumovirus-faqs-symptoms-treatment-diagnosis-and-everything-else-you-should-know/articleshow/116909996.cms?from=mdr